Oestrogel
Estradiolum
Żel przezskórny 0,75 mg/dawkę | Estradiolum 0,60 mg/g
Besins Manufacturing Belgium S.A. Laboratoires Besins International, Belgia Francja
Ulotka
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta
Oestrogel, 0,75 mg/dawkę, żel przezskórny
Estradiol
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. • Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. • W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. • Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same. • Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek Oestrogel i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Oestrogel
3. Jak stosować lek Oestrogel
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek Oestrogel
6. Zawartość opakowania i inne informacje
1. Co to jest lek Oestrogel i w jakim celu się go stosuje
Oestrogel jest lekiem przeznaczonym do stosowania w hormonalnej terapii zastępczej (HTZ). Lek zawiera hormon żeński estradiol. Po nałożeniu żelu na skórę następuje wchłanianie hormonu, który przenika do krwiobiegu. Oestrogel stosuje się u kobiet po menopauzie, u których upłynęło co najmniej 6 miesięcy od ostatniej naturalnej miesiączki. Oestrogel stosuje się w następujących sytuacjach:
Łagodzenie objawów występujących po menopauzie W okresie menopauzy ilość estrogenów wytwarzanych przez organizm kobiety spada. Może to skutkować objawami takimi jak: uczucie gorąca na twarzy, szyi i klatce piersiowej („uderzenia gorąca”). Oestrogel łagodzi te objawy występujące po menopauzie. Oestrogel jest przepisywany tylko wtedy, gdy objawy w znacznym stopniu wpływają niekorzystnie na życie codzienne pacjentki.
Zapobieganie osteoporozie Po menopauzie u niektórych kobiet może rozwinąć się kruchość kości (osteoporoza). Należy omówić wszystkie możliwości leczenia z lekarzem. Jeśli pacjentka jest narażona na zwiększone ryzyko złamań z powodu osteoporozy i inne leki nie są odpowiednie, można stosować Oestrogel w celu zapobiegania osteoporozie po menopauzie.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Oestrogel
Historia choroby oraz regularne badania kontrolne Stosowanie HTZ wiąże się z ryzykiem, które należy uwzględnić podejmując decyzję o rozpoczęciu lub kontynuowaniu terapii. Doświadczenie ze stosowania terapii u kobiet z przedwczesną menopauzą (spowodowaną niewydolnością jajników lub zabiegami chirurgicznymi) jest ograniczone. W przypadku kobiet z przedwczesną menopauzą ryzyko stosowania HTZ może być inne. Należy skonsultować się z lekarzem. Przed rozpoczęciem (lub ponownym stosowaniem) HTZ lekarz przeprowadzi wywiad medyczny dotyczący pacjentki i jej rodziny. Lekarz może przeprowadzić badanie fizykalne, w tym badanie piersi i (lub) narządów wewnętrznych, jeżeli zajdzie taka konieczność. Po rozpoczęciu stosowania leku Oestrogel należy regularnie zgłaszać się na wizyty kontrolne (co najmniej raz w roku). Podczas tych wizyt należy omówić z lekarzem korzyści i ryzyko dalszego stosowania leku Oestrogel. Zgodnie z zaleceniami lekarza lub pielęgniarki należy poddawać się regularnym badaniom piersi.
Kiedy nie stosować leku Oestrogel: Jeżeli którykolwiek z poniższych punktów dotyczy pacjentki. W razie wątpliwości dotyczących któregokolwiek z poniższych punktów, przed zastosowaniem leku Oestrogel należy skonsultować się z lekarzem. • jeżeli pacjentka choruje obecnie lub chorowała na nowotwór piersi lub jeśli występuje jego podejrzenie; • jeżeli pacjentka choruje na nowotwór złośliwy wrażliwy na działanie estrogenów, jak na przykład nowotwór śluzówki macicy (endometrium) lub jeśli występuje jego podejrzenie; • jeśli występuje krwawienie z pochwy o nieznanej przyczynie; • jeżeli występuje nieleczone, nadmierne pogrubienie błony śluzowej macicy (rozrost endometrium); • jeśli u pacjentki występują lub w przeszłości występowały zakrzepy krwi w żyłach (zakrzepica), na przykład w obrębie kończyn dolnych (zakrzepica żył głębokich) lub płuc (zatorowość płucna); • jeżeli pacjentka ma zaburzenia krzepnięcia krwi (takie jak niedobór białka C, białka S lub antytrombiny); • jeżeli pacjentka choruje lub w niedawno chorowała na chorobę spowodowaną zakrzepami tętnic; na przykład zawał mięśnia sercowego, udar mózgu lub dusznicę bolesną; • jeśli u pacjentki występuje obecnie lub występowała w przeszłości choroba wątroby, a wyniki prób wątrobowych nie powróciły do normy; • jeśli u pacjentki występuje rzadka choroba krwi określana jako „porfiria”, która jest przekazywana rodzinnie (dziedziczona); • jeśli pacjentka ma uczulenie (nadwrażliwość) na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6). Jeśli którykolwiek z powyższych objawów wystąpi po raz pierwszy podczas stosowania leku Oestrogel, należy natychmiast przerwać jego przyjmowanie i niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując lek Oestrogel Należy poinformować lekarza, jeżeli u pacjentki występuje obecnie lub występował w przeszłości którykolwiek z następujących stanów, ponieważ mogą one nawracać lub nasilać się podczas leczenia lekiem Oestrogel. Należy częściej zgłaszać się na badania kontrolne, jeśli którakolwiek z poniższych sytuacji dotyczy pacjentki: o mięśniaki macicy; o rozrost błony śluzowej macicy poza jamą macicy (endometrioza) lub wcześniejsze przypadki nadmiernego rozrostu błony śluzowej macicy (rozrost endometrium); o zwiększone ryzyko zaburzeń zakrzepowo-zatorowych [zobacz „Zakrzepy w żyłach (zakrzepica)”]; o zwiększone ryzyko nowotworu wrażliwego na estrogen (na przykład, gdy matka, siostra lub babka pacjentki chorowała na nowotwór piersi); o wysokie ciśnienie krwi; o choroby wątroby, takie jak łagodny guz wątroby; o cukrzyca; o kamienie żółciowe; o migrena lub silne bóle głowy; o choroba układu odpornościowego, która wpływa na wiele narządów w organizmie (toczeń rumieniowaty układowy, SLE); o padaczka; o astma; o choroba wpływająca na błonę bębenkową i słyszenie (otoskleroza); o bardzo duże stężenie tłuszczów we krwi (trójglicerydów); o zatrzymanie płynów w organizmie z powodu chorób serca lub nerek; o dziedziczny lub nabyty obrzęk naczynioruchowy.
Należy zaprzestać stosowania leku Oestrogel i natychmiast skontaktować się z lekarzem w razie zauważenia któregokolwiek z wymienionych poniżej stanów podczas stosowania HTZ: • którakolwiek z chorób wymienionych w punkcie „Kiedy nie stosować leku Oestrogel”, • zażółcenie skóry lub białek oczu (żółtaczka). Mogą to być objawy choroby wątroby; • opuchnięcie twarzy, języka i (lub) gardła i (lub) trudności w połykaniu czy pokrzywka w połączeniu z trudnościami w oddychaniu, które sugerują obrzęk naczynioruchowy; • znaczny wzrost ciśnienia krwi (objawami mogą być ból głowy, zmęczenie, zawroty głowy); • migrenopodobne bóle głowy, które występują po raz pierwszy; • ciąża; • oznaki powstawania zakrzepu, takie jak: - bolesna opuchlizna i zaczerwienienie nóg; - nagły ból w klatce piersiowej; - trudności w oddychaniu;
Więcej informacji podano w punkcie „Zakrzepy w żyłach (zakrzepica)”. Uwaga: Oestrogel nie jest środkiem antykoncepcyjnym. Jeżeli od ostatniej miesiączki minęło mniej niż 12 miesięcy lub gdy pacjentka ma poniżej 50 lat, mogą być konieczne dodatkowe środki antykoncepcyjne, aby zapobiec zajściu w ciążę. Należy poradzić się lekarza.
HTZ a nowotwory złośliwe Nadmierne pogrubienie błony śluzowej macicy (rozrost endometrium) i rak błony śluzowej macicy (rak endometrium) Stosowanie wyłącznie estrogenowej HTZ zwiększa ryzyko nadmiernego pogrubienia błony śluzowej macicy (rozrostu endometrium) oraz raka śluzówki macicy (raka endometrium). Dodatkowe stosowanie progestagenu przez co najmniej 12 dni w każdym 28-dniowym cyklu chroni pacjentkę przed tym zwiększonym ryzykiem. Lekarz przepisze osobno progesteron, jeżeli pacjentka ma zachowaną macicę. Jeżeli macica została usunięta (histerektomia), należy omówić z lekarzem, czy stosowanie tego leku bez progesteronu jest bezpieczne. W przypadku kobiet z zachowaną macicą, które nie korzystają z HTZ, średnio u 5 na 1 000 kobiet w przedziale wiekowym od 50 do 65 lat zostanie zdiagnozowany rak endometrium. U kobiet w wieku od 50 do 65 lat z zachowaną macicą, które stosują wyłącznie estrogenową HTZ, u 10-60 kobiet na 1 000 zdiagnozowany zostanie rak endometrium (tj. od 5 do 55 dodatkowych przypadków), w zależności od dawki oraz okresu przyjmowania leku. Oestrogel zawiera większą dawkę estrogenów niż inne HTZ zawierające tylko estrogeny. Ryzyko wystąpienia raka endometrium podczas stosowania leku Oestrogel w skojarzeniu z progestagenem nie jest znane.
Nieregularne krwawienia Podczas pierwszych 3 do 6 miesięcy leczenia lekiem Oestrogel mogą wystąpić nieregularne lub lekkie krwawienia (plamienie). Jeśli jednak nieregularne krwawienie: - trwa dłużej niż 6 miesięcy, - rozpoczyna się po stosowaniu leku Oestrogel od ponad 6 miesięcy, - utrzymuje się po zakończeniu stosowania leku Oestrogel, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Krwawienie o nieznanej przyczynie Podczas stosowania leku Oestrogel z progestagenem (tj. progesteronem) raz w miesiącu wystąpi krwawienie (tzw. krwawienie z odstawienia). Jeżeli jednak wystąpi krwawienie o nieznanej przyczynie lub plamienie poza krwawieniem z odstawienia, które: • trwa dłużej niż przez pierwsze 6 miesięcy, • pojawia się, gdy pacjentka stosuje Oestrogel przez ponad 6 miesięcy, • utrzymuje się po zakończeniu stosowania leku Oestrogel, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
HTZ i rak piersi
Dane potwierdzają, że przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ), w postaci skojarzenia estrogenu i progestagenu lub samego estrogenu zwiększa ryzyko wystąpienia raka piersi. Dodatkowe ryzyko zależy od tego, jak długo pacjentka stosuje HTZ. To dodatkowe ryzyko ujawnia się po 3 latach stosowania HTZ. Po zakończeniu HTZ dodatkowe ryzyko będzie się z czasem zmniejszać, ale ryzyko może się utrzymywać przez 10 lat lub dłużej, jeśli HTZ trwała ponad 5 lat. Porównanie W przypadku kobiet w wieku od 50 do 54 lat, które nie stosują HTZ, rak piersi zostanie rozpoznany u średnio u 13 do 17 na 1 000 kobiet w okresie 5 lat. W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną pięcioletnią estrogenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 16-17 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 0 do 3 przypadków). W przypadku kobiet w wieku od 50 lat, które rozpoczną pięcioletnią estrogenowo-progestagenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 21 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 4 do 8 przypadków). W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, rak piersi zostanie rozpoznany u średnio 27 na 1 000 kobiet w okresie 10 lat. W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną 10-letnią estrogenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 34 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 7 przypadków). W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną 10-letnią estrogenowo-progestagenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 48 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 21 przypadków).
• Należy regularnie badać piersi. Należy skontaktować się z lekarzem, jeżeli pojawią się zmiany takie jak: • wgłębienia na skórze, • zmiany w obrębie brodawki sutkowej, • wszelkie widoczne lub wyczuwalne guzki. Dodatkowo, zaleca się udział w oferowanych programach przesiewowych badań mammograficznych. Ważne jest, aby w przypadku przesiewowej mammografii poinformować personel wykonujący badanie o stosowaniu HTZ, ponieważ lek może powodować zwiększenie radiologicznej gęstości piersi, co może wpływać na wynik mammografii. W miejscach o zwiększonej gęstości mammografia może nie wykazać wszystkich guzków.
Nowotwór jajnika Nowotwór jajnika występuje rzadko - znacznie rzadziej niż nowotwór piersi. Stosowanie HTZ obejmującej tylko estrogeny lub skojarzenie estrogenów i progestagenów wiąże się z nieznacznie zwiększonym ryzykiem raka jajnika. Ryzyko nowotworu jajnika zależy od wieku. Na przykład, u kobiet w wieku 50-54 lat, które nie stosują HTZ, nowotwór jajnika zostanie rozpoznany u 2 kobiet na 2 000 w okresie 5 lat. U kobiet, które przyjmowały HTZ przez 5 lat, wystąpi u około 3 kobiet na 2 000 użytkowniczek (tj. około 1 dodatkowy przypadek).
Wpływ HTZ na serce i krążenie Zakrzepy w żyłach (zakrzepica) Ryzyko zakrzepów żylnych jest ok. 1,3 do 3-krotnie większe w przypadku kobiet stosujących HTZ, zwłaszcza w pierwszym roku leczenia, niż u kobiet, które jej nie stosują. Zakrzepy krwi mogą być poważne, a jeśli trafią do płuc, mogą spowodować ból w klatce piersiowej, duszność, omdlenie, a nawet zgon.
Prawdopodobieństwo powstania zakrzepów w żyłach zwiększa się z wiekiem i w zależności od występowania następujących czynników. Należy poinformować lekarza, jeśli którakolwiek z poniższych sytuacji dotyczy pacjentki: - pacjentka nie może chodzić przez dłuższy czas z powodu rozległego zabiegu chirurgicznego, urazu lub choroby (zobacz również punkt 3 „Jeżeli konieczna jest operacja”), - pacjentka jest otyła (BMI >30 kg/m 2 ), - pacjentka ma problemy z krzepnięciem krwi, które wymagają długotrwałego leczenia lekiem zapobiegającym zakrzepom krwi, - jeżeli którykolwiek z bliskich krewnych miał zakrzep w kończynie dolnej, płucu lub innym narządzie, - pacjentka ma toczeń rumieniowaty układowy (ang. systemic lupus erythematosus, SLE), - pacjentka choruje na raka. Objawy wskazujące na obecność zakrzepów krwi, patrz punkt „Przerwać stosowanie leku Oestrogel i natychmiast skontaktować się z lekarzem”. W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, w ciągu 5 lat średnio u 4-7 na U kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które stosowały złożoną estrogenowo-progestagenową HTZ przez ponad 5 lat, w 9-12 przypadkach na 1 000 wystąpi zakrzep żylny (tzn. o 5 przypadków więcej). W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, z usuniętą macicą, które stosowały wyłącznie estrogenową HTZ przez 5 lat, zakrzep pojawi się u 5-8 kobiet na 1 000 (tzn. o 1 przypadek więcej).
Choroba serca (zawał mięśnia sercowego/zawał serca) Brak jest dowodów naukowych potwierdzających, że HTZ może zapobiegać zawałom mięśnia sercowego. Kobiety w wieku powyżej 60 lat, które stosują złożoną estrogenowo-progestagenową HTZ, są nieznacznie bardziej narażone na choroby serca niż kobiety, które nie stosują HTZ. W przypadku kobiet, którym usunięto macicę, i które stosują wyłącznie estrogenową terapię, nie ma zwiększonego ryzyka chorób serca. Udar mózgu Ryzyko udaru mózgu jest około 1,5 raza większe u osób stosujących HTZ niż u osób niestosujących tych środków. Liczba dodatkowych przypadków udaru mózgu spowodowanego stosowaniem HTZ zwiększa się z wiekiem. W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, średnio u 8 na 1 000 w ciągu 5 lat prawdopodobnie wystąpi udar niedokrwienny mózgu. Spośród kobiet w wieku 50-59 lat, które stosują HTZ, wystąpi 11 takich przypadków na 1 000 osób korzystających z terapii, w ciągu 5 lat (tzn. o 3 przypadki więcej).
Dzieci Estradiol w postaci żelu może zostać przypadkowo przeniesiony ze skóry pacjentki na inne osoby. Nie należy dopuszczać do kontaktu innych osób, zwłaszcza dzieci, z odsłoniętym obszarem skóry pacjentki i w razie potrzeby przykryć to miejsce po wyschnięciu żelu.
Jeśli dziecko wejdzie w kontakt z obszarem skóry, na który naniesiono estradiol, należy jak najszybciej umyć skórę dziecka wodą z mydłem. Ze względu na przeniesienie estradiolu, małe dzieci mogą wykazywać nieoczekiwane objawy dojrzewania płciowego (np. pączkowanie piersi). W większości przypadków objawy te ustępują, gdy dziecko nie jest już narażone na działanie estradiolu w postaci żelu.
Jeśli u dziecka, które mogło być przypadkowo narażone na działanie estradiolu w postaci żelu zaobserwuje się jakiekolwiek oznaki lub objawy dojrzewania (rozwój piersi lub inne zmiany płciowe), należy skontaktować się z lekarzem.
Inne stany • Stosowanie leku Oestrogel może prowadzić do gromadzenia się płynów w organizmie. Dlatego w przypadku zaburzenia czynności serca lub nerek pacjentka musi być uważnie monitorowana podczas stosowania leku Oestrogel. • HTZ nie zapobiega utracie pamięci. Istnieją pewne dowody na większe ryzyko utraty pamięci u kobiet, które rozpoczynają stosowanie HTZ po ukończeniu 65. roku życia. Należy poradzić się lekarza.
Stosowanie leku Oestrogel z innymi lekami Niektóre leki mogą wpływać na działanie leku Oestrogel. Może to prowadzić do nieregularnych krwawień. Odnosi się to do następujących leków: • innych leków stosowanych na skórę (np. leki przeciwnowotworowe); • leków stosowanych w leczeniu padaczki (jak np. fenobarbital, fenytoina i karbamazepina); • leków stosowanych w leczeniu gruźlicy (jak np. ryfampicyna, ryfabutyna); • leków stosowanych w leczeniu zakażenia HIV (takich jak newirapina, efawirenz, rytonawir i nelfinawir); • produktów ziołowych zawierających ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum). HTZ może wpływać na działanie innych leków: • na lek na padaczkę (lamotrygina), ponieważ może zwiększać się częstotliwość napadów. • leków stosowanych w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C (HCV) (takich jak schemat leczenia skojarzonego za pomocą ombitaswiru/parytaprewiru/rytonawiru z dazabuwirem lub bez dazabuwiru oraz schemat leczenia skojarzonego za pomocą glekaprewiru/pibrentaswiru), ponieważ mogą one powodować zwiększenie wartości wyników badań krwi określających czynność wątroby [zwiększenie aktywności enzymu wątrobowego, aminotransferazy alaninowej (ALT)] u kobiet stosujących złożone hormonalne produkty antykoncepcyjne, zawierające etynyloestradiol. Lek Oestrogel zawiera estradiol zamiast etynyloestradiolu. Nie wiadomo czy podczas jednoczesnego stosowania leku Oestrogel z tymi schematami leczenia HCV może wystąpić zwiększenie aktywności enzymu ALT.
Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, w tym o lekach wydawanych bez recepty, lekach ziołowych, innych produktach naturalnych lub kosmetykach do pielęgnacji skóry zawierających alkohol, środki czyszczące lub detergenty. Lekarz udzieli porady.
Badania laboratoryjne
Jeżeli konieczne jest wykonanie badania krwi, należy poinformować personel laboratorium o stosowaniu leku Oestrogel, ponieważ może on wpłynąć na wyniki niektórych badań.
Ciąża i karmienie piersią Oestrogel jest zalecany do stosowania jedynie u kobiet w okresie pomenopauzalnym. Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę, powinna przerwać stosowanie leku Oestrogel i skontaktować się z lekarzem. Oestrogel zawiera etanol Ten lek zawiera 500 mg alkoholu (etanolu) w każdej dawce 1,25 g, co jest równoważne 400 mg/g (40% w/w). Może powodować pieczenie uszkodzonej skóry. Lek jest łatwopalny do czasu wyschnięcia.
3. Jak stosować lek Oestrogel
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Lekarz zaleci jak najmniejszą dawkę w celu leczenia objawów jak najkrócej. W przypadku wrażenia, że działanie leku jest za mocne lub za słabe, należy powiedzieć o tym lekarzowi. Oestrogel to żel zawierający żeński hormon estradiol. Po rozprowadzeniu na skórze żel wysycha w ciągu 5 minut, a hormon szybko się wchłania i dostaje do krwiobiegu. Nałożyć jak najcieńszą warstwę żelu na całe ramię, po wewnętrznej i zewnętrznej stronie od nadgarstka po bark i (lub) na wewnętrznej powierzchni ud. Rozprowadzić żel na jak największej powierzchni skóry. NIE stosować żelu na piersi ani na błony śluzowe, w szczególności nie stosować na błonę śluzową sromu lub pochwy. Przed użyciem nowej butelki z żelem należy najpierw napełnić pompkę poprzez naciśnięcie i odrzucić pierwszą dawkę. Jedno naciśnięcie pompki dostarcza 1,25 g żelu (1 porcja), co odpowiada 0,75 mg estradiolu. Gdzie nakładać lek Oestrogel
Ramiona od nadgarstka do barku Wewnętrzna strona ud • Najmniejsza zwykle stosowana dawka to JEDNA porcja (1,25 g żelu); należy ją nałożyć na jedno ramię, od nadgarstka do barku i (lub) na wewnętrzną powierzchnię uda. W pojemniku znajduje się co najmniej 60 dawek (porcji) żelu. Należy nakładać jedną porcję żelu Oestrogel codziennie, przez 21 dni (3 tygodnie) a następnie zrobić
Nakładanie żelu Oestrogel: • pacjentka musi samodzielnie nakładać żel, • żel nakładać wieczorem lub rano, najlepiej po umyciu, o tej samej porze każdego dnia. • przez godzinę po nałożeniu żelu należy unikać kontaktu skóry z innymi osobami dorosłymi i dziećmi. Rozprowadzić żel NA JAK NAJWIĘKSZEJ POWIERZCHNI ramienia od nadgarstka do barku i (lub) po wewnętrznej stronie ud, na nieuszkodzonej zdrowej skórze. Jeśli po upływie pięciu minut po nałożeniu żelu skóra pozostanie lepka, oznacza to, że prawdopodobnie żel nie został rozprowadzony wystarczająco cienko. Następnym razem rozprowadzić żel na większej powierzchni ramion i barków i/lub po wewnętrznej stronie ud. Po nałożeniu żelu na skórę, zawsze dokładnie umyć ręce wodą z mydłem. Nie pozwalać innym osobom dotykać obszaru skóry, na który został naniesiony żel, dopóki nie wyschnie i w razie potrzeby przykryć ubraniem. • Pacjentki z zachowaną macicą: Lekarz zaleci najmniejszą skuteczną dawkę, jaka jest potrzebna. Należy nakładać jedną porcję żelu Oestrogel codziennie, przez 21 dni (3 tygodnie) a następnie zrobić Długotrwałe stosowanie estrogenów bez dodatku progestagenu (np. progesteron) zwiększa ryzyko wystąpienia raka endometrium u kobiet z zachowaną macicą. W tym celu estrogeny należy stosować razem z progesteronem przez co najmniej 12 do 14 dni w miesiącu. Prawdopodobnie lekarz zaleci leczenie progesteronem. Progesteron należy przyjmować przez co najmniej 12 do 14 dni w cyklu miesięcznym. W 4. tygodniu, kiedy nie stosuje się estrogenu nie stosuje się też progestagenu. Może wtedy wystąpić krwawienie z odstawienia („miesiączka”). • Pacjentki po usunięciu macicy: W przypadku choroby, w której komórki błony śluzowej macicy znajdują się także w innych miejscach poza macicą (endometrioza), leczenia estrogenami nie wolno łączyć z progestagenami, jeśli u pacjentki usunięto macicę. Jeśli pacjentka stosuje Oestrogel w leczeniu objawów pomenopauzalnych i zauważy, że działanie leku Oestrogel jest za mocne lub za słabe, powinna skonsultować się z lekarzem. Czas trwania leczenia Lekarz poinformuje pacjentkę, jak długo należy stosować lek Oestrogel. Ważne jest, aby stosować się do tego zalecenia. Nie należy przedwcześnie przerywać leczenia; należy to najpierw omówić z lekarzem.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Oestrogel Nieprzyjemne uczucie w piersiach (napięcie piersi), krwawienie lub nerwowość mogą stanowić objawy przedawkowania, które z reguły ustępują po zmniejszeniu ilości stosowanego żelu. W takich przypadkach należy zmniejszyć dawkę leku za zgodą lekarza prowadzącego. W przypadku zastosowania większej niż zalecana dawki leku Oestrogel należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą.
Pominięcie zastosowania leku Oestrogel
Nie należy stosować dawki podwójnej następnego dnia w celu uzupełnienia pominiętej dawki. Jeśli do następnej dawki pozostało mniej niż 12 godzin, należy przyjąć dawkę o zwykłej porze. Jeśli do następnej dawki pozostało więcej niż 12 godzin, należy natychmiast zastosować pominiętą dawkę i przyjąć kolejną dawkę o zwykłej porze.
Jeżeli konieczna jest operacja Przed operacją należy poinformować chirurga o stosowaniu leku Oestrogel. Może być konieczne zaprzestanie stosowania leku Oestrogel na 4 do 6 tygodni przed operacją w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia zakrzepu [patrz punkt 2 „Zakrzepy w żyłach (zakrzepica)”]. Należy poradzić się lekarza odnośnie momentu, od którego można ponownie stosować lek Oestrogel. W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Następujące choroby zgłaszane są częściej u kobiet stosujących HTZ niż u kobiet niestosujących HTZ: o nowotwór piersi, o nieprawidłowy wzrost lub nowotwór śluzówki macicy (rozrost lub rak endometrium), o nowotwór jajnika, o zakrzepy krwi w nogach lub płucach (żylna choroba zakrzepowo-zatorowa), o choroby serca, o udar mózgu, o ryzyko wystąpienia otępienia, jeżeli stosowanie HTZ rozpoczęto w wieku powyżej 65 lat. Więcej informacji na temat tych działań niepożądanych znajduje się w punkcie 2.Często: mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 osób: bolesne miesiączkowanie, obfite krwawienia miesiączkowe, niewielkie krwawienie (plamienie), problemy z miesiączką, wydzielina z pochwy, nieoczekiwane krwawienie z pochwy, nieprawidłowe pogrubienie śluzówki macicy (rozrost endometrium), bóle i skurcze brzucha, obrzęk brzucha, mdłości lub wymioty, ból głowy, skurcze mięśni, ból w kończynach, nerwowość i depresja. Niezbyt często: mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 100 osób: łagodny nowotwór piersi, polipy macicy, powiększenie mięśniaków macicy, wzrost komórek błony śluzowej macicy w nieprawidłowych lokalizacjach, co powoduje ból (endometrioza), ból piersi (mastodynia), nasilenie guzów estrogenozależnych, migrena, zawroty głowy, senność, bóle stawów (artralgia), zakrzepica żył powierzchownych lub głębokich, ból i obrzęk żył (zakrzepowe zapalenie żył), obrzęk rąk, stóp i stawów skokowych (obrzęk obwodowy), świąd, zatrzymanie sodu w ciele, uczucie puchnięcia, zmiana masy ciała, wysypka, swędzenie, brązowe plamy na skórze (ostuda), zmienione wyniki prób wątrobowych, guzy wątroby, kamienie żółciowe. Rzadko: mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 1 000 osób: nietolerancja soczewek kontaktowych, ciężkie reakcje alergiczne (zagrażające życiu), nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych, zażółcenie skóry lub białek oczu wskazujące na zaburzenia czynności wątroby, nietolerancja glukozy (szczególnie u chorych na cukrzycę), bóle kości, pogorszenie padaczki (drgawki), zmiany popędu płciowego, przebarwienia skóry, trądzik, podwyższone ciśnienie tętnicze. Podczas stosowania HTZ mogą wystąpić następujące działania niepożądane:
• łagodne i złośliwe nowotwory, na które mają wpływ hormony estrogenowe, np. rak błony śluzowej macicy (rak endometrium); • zawał mięśnia sercowego oraz udar mózgu; • choroby pęcherzyka żółciowego; • choroby skóry, takie jak plamica naczyniowa (niewielkie plamki krwi pod skórą); • objawy otępienia; • zakrzepica żył i zatorowość płucna występują częściej u osób stosujących HTZ niż u osób niestosujących HTZ. Więcej informacji podano w punkcie 2 „Kiedy nie stosować leku Oestrogel” oraz „HTZ i zakrzepica”. • ryzyko nowotworu piersi jest nieznacznie większe u kobiet stosujących HTZ i wzrasta z liczbą lat stosowania HTZ. Szacuje się, że rak piersi wystąpi u około 32 spośród 1000 kobiet w wieku 50-64 lata niestosujących HTZ. Szacuje się, że na 1000 kobiet stosujących HTZ przez 5 lat lub w ostatnim czasie występuje około 2 do 6 dodatkowych przypadków raka piersi. W przypadku stosowania HTZ przez 10 lat wzrost ten może sięgać nawet około 5 do 19 dodatkowych przypadków na 1000 użytkowniczek. Liczba dodatkowych przypadków raka piersi nie zależy od wieku rozpoczęcia stosowania HTZ (pod warunkiem, że stosowanie HTZ rozpoczęto w wieku od „HTZ i nowotwór piersi”. • u kobiet z zachowaną macicą stosujących HTZ zawierającą tylko estrogeny ryzyko zachorowania na raka błony śluzowej macicy wzrasta wraz z liczbą lat stosowania HTZ. Szacuje się, że spośród 1000 kobiet w wieku 50-65 lat niestosujących hormonalnej terapii zastępczej u około 5 wystąpi rak macicy. W zależności od czasu trwania i wielkości dawki szacuje się, że na 1000 kobiet stosujących wyłącznie estrogen wystąpi około 10-60 dodatkowych przypadków raka błony śluzowej macicy. W przypadku jednoczesnego stosowania progestagenu ryzyka tego można w dużym stopniu uniknąć. Zgłaszano następujące działania niepożądane w przypadku stosowania innych HTZ: • choroby pęcherzyka żółciowego, • różne zaburzenia skórne: - przebarwienia skóry, zwłaszcza na twarzy lub szyi, określane jako „plamy ciążowe” (ostuda ciężarnych), - bolesne czerwonawe guzki skórne (rumień guzowaty), - wysypka z rumieniowymi zmianami w kształcie plamek lub pierścieni (rumień wielopostaciowy).
Zgłaszanie działań niepożądanych Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel. +48 22 49 21 301, faks + 48 22 49 21 309, strona internetowa https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu. Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać lek Oestrogel
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Ten lek nie wymaga specjalnych środków ostrożności przy przechowywaniu. Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności, który jest zamieszczony na pudełku tekturowym po napisie „EXP”. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca. Skrót „Lot” oznacza numer serii.Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić środowisko.
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek Oestrogel - Substancją czynną leku jest estradiol (Estradiolum). - Pozostałe składniki to: etanol 96% (patrz punkt 2 Oestrogel zawiera etanol), karbomer, trolamina i woda oczyszczona.Jak wygląda lek Oestrogel i co zawiera opakowanie Oestrogel jest dostępny w opakowaniach zawierających 1, 2 lub 3 pojemniki wielodawkowe. Każde opakowanie 80 g składa się z pojemnika wyposażonego w zawór odmierzający. Jedno naciśnięcie pompki dostarcza 1,25 g żelu zawierającego 0,75 mg estradiolu. Każdy pojemnik zawiera 80 g żelu i dostarcza co najmniej 60 dawek po 1,25 g. Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
Podmiot odpowiedzialny Besins Healthcare SA Rue Washington 80
Wytwórca Besins Manufacturing Belgium Groot-Bijgaardenstraat, 128 – B-1620 Drogenbos – Belgia
lub
Laboratoires Besins International Montrouge 92120 Francja
Ten lek jest dopuszczony do obrotu w krajach członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego pod następującymi nazwami: Belgia – Estradiol Besins 0,75 mg/dose gel transdermique Bułgaria - Естрогел 0,75 mg/доза трансдермален гел Czechy - Estradiol Besins 0,75 mg/dávka transdermální gel
Chorwacja - Estradiol Besins 0,75 mg po potisku transdermalni gel Estonia - Estradiol Besins 0,75mg/annus transdermaalne geel Litwa – Estradiol Besins 0,75 mg / dozėje transderminis gelis Luksemburg – Estradiol Besins 0,75 mg/ dose transdermal gel Łotwa - Estradiol Besins 0,75 mg/devā transdermālais gels Niderlandy - Oestrogel 0,75 mg/dosis transdermale gel Norwegia - Estrogel 0,75 mg/dose transdermalgel Polska – Oestrogel, 0,75 mg/dawkę, żel przezskórny Rumunia - Estradiol Besins 0,75 mg/doză gel transdermic Słowacja - Estradiol Besins 0,75 mg/dávka transdermálny gél Słowenia - Estradiol Besins 0,75 mg/potisk transdermalni gel Szwecja - Estrogel 0,75 mg/dos transdermal gel Węgry - Estradiol Besins 0,75 mg/adag transzdermális gél
Data ostatniej aktualizacji ulotki: 12/2023
Charakterystyka
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Oestrogel, 0,75 mg/dawkę, żel przezskórny
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Jedno naciśnięcie pompki dozującej dostarcza dawkę 1,25 g żelu zawierającego 0,75 mg estradiolu (Estradiolum), w postaci estradiolu półwodnego. Jeden gram żelu przezskórnego zawiera 0,60 mg estradiolu w postaci estradiolu półwodnego. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1. Substancja pomocnicza o znanym działaniu: etanol. Jedna 1,25 g dawka zawiera 500 mg alkoholu (etanol) co jest równoważne 400 mg/g (40% w/w).
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Żel przezskórny Przezroczysty lub lekko opalizujący żel.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Oestrogel jest wskazany do stosowania u kobiet po menopauzie jako: • Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) w leczeniu objawów spowodowanych niedoborem estrogenów (u kobiet, u których od ostatniej miesiączki upłynęło co najmniej 6 miesięcy). • Zapobieganie osteoporozie u kobiet po menopauzie, z dużym ryzykiem przyszłych złamań, u których występuje nietolerancja lub przeciwwskazania do stosowania innych produktów leczniczych, stosowanych w zapobieganiu osteoporozie (patrz także punkt 4.4).
Doświadczenie dotyczące leczenia kobiet w wieku powyżej 65 lat jest ograniczone.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie Oestrogel zawiera tylko estrogen. Wskazany jest wyłącznie do stosowania u kobiet po usunięciu macicy. Dawkowanie różni się w zależności od indywidualnych potrzeb pacjentki.
Podczas leczenia objawów pomenopauzalnych najmniejsza skuteczna dawka produktu Oestrogel wynosi 1,25 g żelu (0,75 mg estradiolu) stosowana zwykle przez 21 dni (3 tygodnie) w miesiącu, po których następuje 7 dni przerwy.
U kobiet z zachowaną macicą należy rozważyć skojarzenie produktu leczniczego Oestrogel z progestagenem przez co najmniej 12 do 14 dni w miesiącu (patrz punkt 4.4, hiperplazja i rak endometrium), zgodnie z zaleceniem lekarza oraz z zatwierdzoną ChPL dla progestagenu. Zaleca się stosowanie wyłącznie progestagenów dopuszczonych do obrotu jako uzupełnienie leczenia estrogenowego.
Objawy menopauzalne: Każda odmierzona dawka (każde naciśnięcie pompki) z dozownika dostarcza dawkę 1,25 g żelu (produktu Oestrogel) (0,75 mg estradiolu).
Podczas rozpoczynania i kontynuowania leczenia objawów pomenopauzalnych należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę przez możliwie najkrótszy czas (patrz też punkt 4.4).
Co najmniej raz w roku należy ocenić przystawanie podawanej dawki do nasilenia utrzymujących się objawów przedmiotowych i podmiotowych menopauzy i w razie potrzeby dostosować dawkę. • Zwykle stosowaną dawką początkową jest jedno naciśnięcie pompki dozownika (1,25 g żelu przezskórnego, co odpowiada 0,75 mg estradiolu) raz na dobę. Jest to maksymalna dawka. U większości kobiet dawka ta zapewnia skuteczne złagodzenie objawów menopauzy.
W razie konieczności dawkę można dostosować po dwóch lub trzech cyklach leczenia, w zależności od objawów klinicznych.
Jeśli nie ma uprzedniego rozpoznania endometriozy, nie zaleca się dodatkowego stosowania progestagenu u kobiet po usunięciu macicy.
Rozpoczęcie leczenia
1. U kobiet po menopauzie lub z bardzo
rzadkimi cyklami miesiączkowymi: Leczenie produktem Oestrogel można rozpocząć w dowolnym dniu cyklu.2. Zmiana z ciągłej złożonej hormonalnej
terapii zastępczej estrogenowo- progestagenowej: Leczenie produktem Oestrogel można rozpocząć w dowolnym dniu cyklu.2. Zmiana z cyklicznego lub ciągłego
sekwencyjnego leczenia HTZ: Przed rozpoczęciem leczenia produktem Oestrogel należy zakończyć sekwencję terapeutyczną.Zapobieganie osteoporozie: Najmniejsza skuteczna dawka w zapobieganiu osteoporozie nie jest znana. • Najmniejsza dostępna dawka produktu Oestrogel to jedno naciśnięcie pompki dozującej (1,25 g żelu przezskórnego, co odpowiada 0,75 mg estradiolu).
Sposób podawania Przed zastosowaniem nowego produktu z pompką wymagane jest przygotowanie pompki do użycia: Pierwszą dawkę żelu należy wyrzucić. Żel powinien być nakładany samodzielnie przez pacjentkę, a nie przez inne osoby. Przez godzinę po nałożeniu produktu należy unikać kontaktu skóry z innymi osobami dorosłymi i dziećmi. Właściwą dawkę żelu otrzymaną z dozownika należy nałożyć na czystą, suchą i nienaruszoną powierzchnię skóry. Nałożyć cienką warstwę żelu na całe ramię po wewnętrznej i zewnętrznej stronie od nadgarstka do barku lub na możliwie największą powierzchnię nienaruszonej skóry. Powierzchnia nakładania powinna być jak największa (patrz rycina 1). Zazwyczaj na przedramię i (lub) ramię [i (lub) wewnętrzną część uda] nakłada się dawkę z jednego naciśnięcia dozownika.
Powierzchnie nakładania:
Ramiona od nadgarstka do barku Wewnętrzna strona ud
Przed założeniem ubrania żel Oestrogel należy pozostawić do wyschnięcia przez 5 minut.
Należy poinformować pacjentki, że dzieci nie powinny mieć kontaktu z powierzchnią ciała, na którą naniesiono estradiol w postaci żelu (patrz punkt 4.4).
Produktu Oestrogel NIE należy stosować na piersi lub w pobliżu piersi ani w okolicy sromu. Pacjentkę należy poinstruować, aby dokładnie umyła ręce wodą z mydłem po nałożeniu żelu. Przez co najmniej jedną godzinę po nałożeniu produktu Oestrogel nie myć miejsca nałożenia żelu i unikać kontaktu z innymi produktami do stosowania na skórę.
Jeśli pacjentka zapomni nałożyć dawkę i do czasu przyjęcia kolejnej dawki pozostało więcej niż 12 godzin, należy zastosować pominiętą dawkę i powrócić do normalnego dawkowania następnego dnia. Jeśli do czasu zastosowania kolejnej dawki pozostało mniej niż 12 godzin, należy pominąć zapomnianą dawkę, zaczekać i zastosować kolejną dawkę według dotychczasowego schematu.
Należy poinformować pacjentkę, aby nie stosowała dwóch dawek na raz.
Pominięcie dawki może zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia krwawienia lub plamienia międzymiesiączkowego.
Pacjentkę należy poinformować, że w przypadku nieumyślnego kontaktu miejsca nakładania żelu, które nie zostało umyte lub nie jest pokryte odzieżą, ze skórą innej osoby, taka osoba powinna jak najszybciej umyć miejsce kontaktu wodą z mydłem.
Dzieci i młodzież Produktu leczniczego Oestrogel nie stosuje się u dzieci i młodzieży.
4.3 Przeciwwskazania
• Rozpoznanie nowotworu piersi, występowanie nowotworu piersi w przeszłości lub podejrzenie jego występowania; • Rozpoznanie lub podejrzenie występowania złośliwych nowotworów estrogenozależnych. np. raka trzonu macicy; • Niewyjaśnione krwawienie z dróg rodnych; • Nieleczony rozrost błony śluzowej trzonu macicy; • Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa obecnie lub w wywiadzie (np. zakrzepica żył głębokich, zatorowość płucna); • Rozpoznane zaburzenia związane z trombofilią (np. niedobór białka C, białka S lub antytrombiny, patrz punkt 4.4); • Czynne lub ostatnio przebyte zaburzenia zakrzepowo-zatorowe tętnic (np. dusznica bolesna, zawał mięśnia sercowego); • Czynna choroba wątroby lub choroba wątroby w wywiadzie, dopóki parametry czynności wątroby nie powrócą do normy; • Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1; • Porfiria.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
• W leczeniu objawów pomenopauzalnych, HTZ należy rozpocząć wyłącznie w przypadku występowania objawów, które w sposób negatywny wpływają na jakość życia. We wszystkich przypadkach należy przynajmniej raz do roku przeprowadzić szczegółową ocenę stosunku korzyści do ryzyka stosowanego leczenia, a HTZ kontynuować należy wyłącznie w przypadku, gdy korzyści przewyższają ryzyko. • Dane dotyczące ryzyka związanego ze stosowaniem HTZ w leczeniu przedwczesnej menopauzy są ograniczone. Jednak u młodszych kobiet, ze względu na niski poziom całkowitego ryzyka, stosunek korzyści do ryzyka związanego ze stosowaniem HTZ może być bardziej korzystny niż u starszych kobiet. Badanie lekarskie i monitorowanie Przed rozpoczęciem lub ponownym wprowadzeniem HTZ należy zebrać pełny wywiad lekarski, w tym wywiad rodzinny. Badanie fizykalne pacjentki (w tym ocenę miednicy mniejszej i piersi) należy przeprowadzić pod kątem wywiadu oraz przeciwwskazań i ostrzeżeń dotyczących stosowania. W czasie leczenia zalecane jest przeprowadzanie badań kontrolnych, których częstość i rodzaj dostosowane są indywidualnie do każdej pacjentki. Pacjentki należy poinformować, jakie zmiany w piersiach powinny być zgłaszane lekarzowi lub pielęgniarce (patrz poniżej „Nowotwór piersi”). Badania diagnostyczne, w tym odpowiednią diagnostykę obrazową, np. mammografię, należy przeprowadzać według aktualnie przyjętego schematu badań przesiewowych, dostosowując go do indywidualnych potrzeb klinicznych pacjentki.
Stany wymagające monitorowania Jeśli jakikolwiek z poniższych stanów występuje obecnie, występował w przeszłości i(lub) uległ nasileniu podczas ciąży lub wcześniejszego stosowania leczenia hormonalnego, pacjentkę należy uważnie monitorować. Należy wziąć pod uwagę, iż stany te mogą nawrócić lub nasilić się w okresie leczenia produktem leczniczym Oestrogel, w szczególności w poniższych przypadkach: • Mięśniaki gładkokomórkowe (mięśniaki macicy) lub endometrioza; • czynniki ryzyka zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (patrz poniżej); • czynniki ryzyka nowotworów estrogenozależnych, np. rak piersi u krewnych 1. stopnia; • nadciśnienie tętnicze; • choroby wątroby (np. gruczolak wątroby); • cukrzyca ze zmianami naczyniowymi lub bez nich; • kamica pęcherzyka żółciowego; • migrena lub (ciężki) ból głowy; • toczeń rumieniowaty układowy; • rozrost błony śluzowej macicy w wywiadzie (patrz poniżej); • padaczka; • astma; • otoskleroza.
Wskazania do natychmiastowego odstawienia leczenia Lek należy odstawić w przypadku stwierdzenia przeciwwskazania oraz w następujących przypadkach: • żółtaczka lub pogorszenie czynności wątroby; • istotne zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi; • pojawienie się bólów głowy typu migrenowego; • ciąża.
Hiperplazja i rak endometrium • U kobiet z zachowaną macicą ryzyko rozrostu błony śluzowej trzonu macicy oraz raka trzonu macicy zwiększa się wraz z wydłużeniem okresu stosowania wyłącznie estrogenów. Zaobserwowane ryzyko raka endometrium u kobiet stosujących estrogeny w monoterapii zwiększa się 2 do 12-krotnie w porównaniu z pacjentkami niestosującymi estrogenów, w zależności od czasu trwania leczenia i dawki estrogenów (patrz punkt 4.8). Po zakończeniu leczenia ryzyko może pozostawać podwyższone przez co najmniej 10 lat. Dawka to jedno naciśnięcie pompki dozownika (1,25 g żelu przezskórnego, co odpowiada 0,75 mg estradiolu) raz na dobę.
• Zastosowanie dodatkowo progestagenów, cyklicznie przez co najmniej 12-14 dni w miesiącu lub ciągłe leczenie złożonymi produktami zawierającymi estrogen i progestagen u kobiet, które nie przeszły zabiegu usunięcia macicy, zapobiega nadmiernemu ryzyku związanemu ze stosowaniem HTZ zawierającej wyłącznie estrogen. • Nie wykazano bezpieczeństwa stosowania dodatkowo progestagenów w odniesieniu do błony śluzowej macicy. • W pierwszych miesiącach leczenia mogą wystąpić nieregularne krwawienia i plamienia międzymiesiączkowe z dróg rodnych. Jeżeli nieregularne krwawienia i plamienia pojawiają się po pewnym czasie stosowania leczenia lub utrzymują się po odstawieniu leczenia, należy zbadać ich przyczynę, co może wiązać się z koniecznością wykonania biopsji endometrium w celu wykluczenia zmian o charakterze nowotworowym. • Stymulacja estrogenowa nie równoważona podawaniem progestagenów może prowadzić do przedrakowej lub rakowej transformacji w szczątkowych ogniskach endometriozy. Dlatego należy rozważyć włączenie progestagenów do estrogenowej terapii zastępczej u kobiet, które przeszły zabieg usunięcia macicy z powodu endometriozy, jeśli wiadomo, że mają szczątkowe jej ogniska.
Rak piersi Wszystkie dane potwierdzają zwiększone ryzyko wystąpienia raka piersi u kobiet przyjmujących HTZ w postaci skojarzenia estrogenu i progestagenu lub samego estrogenu, co zależy od czasu trwania HTZ.
Leczenie skojarzone estrogen-progestagen Randomizowane, kontrolowane placebo badanie „Women’s Health Initiative study” (WHI) oraz metaanaliza prospektywnych badań epidemiologicznych zgodnie potwierdzają zwiększone ryzyko raka piersi u kobiet przyjmujących skojarzoną estrogenowo-progestagenową HTZ, co uwidacznia się po około 3 (1-4) latach (patrz punkt 4.8).
Leczenie wyłącznie estrogenami Badanie WHI nie wykazało zwiększonego ryzyka rozwoju nowotworu piersi u kobiet po usunięciu macicy stosujących wyłącznie estrogenową HTZ. W większości badań obserwacyjnych odnotowano niewielkie zwiększenie ryzyka rozpoznania raka piersi. Ten przyrost ryzyka był mniejszy niż u kobiet stosujących leczenie skojarzone estrogen-progestagen (patrz punkt 4.8). Wyniki szeroko zakrojonej metaanalizy wykazały, że po zaprzestaniu terapii dodatkowe ryzyko z czasem maleje, a czas powrotu do poziomu początkowego zależy od czasu trwania HTZ. Jeśli HTZ trwała ponad 5 lat, ryzyko może się utrzymywać przez 10 lat lub dłużej. HTZ, a szczególnie leczenie skojarzone estrogenowo- progestagenowe, zwiększa gęstość mammograficzną piersi, co z kolei może utrudniać radiologiczne stwierdzenie nowotworu piersi.
Nowotwór jajnika Nowotwór jajnika występuje znacznie rzadziej niż nowotwór piersi. Z danych epidemiologicznych z dużej metaanalizy wynika nieznacznie zwiększone ryzyko, które uwidacznia się w ciągu 5 lat stosowania i zmniejsza się w czasie po odstawieniu tych środków u kobiet przyjmujących HTZ w postaci samych estrogenów lub skojarzenia estrogenów i progestagenów. Z niektórych innych badań, w tym badania WHI, wynika, że długotrwałe stosowanie skojarzonej HTZ może wiązać się z podobnym lub nieznacznie mniejszym ryzykiem (patrz punkt 4.8).
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Stosowanie HTZ wiąże się z 1,3 do 3-krotnie zwiększonym ryzykiem rozwoju żylnej choroby zakrzepowo- zatorowej (ŻChZZ), tj. zakrzepicy żył głębokich lub zatorowości płucnej. Prawdopodobieństwo takiego zdarzenia jest większe w pierwszym roku stosowania HTZ niż w późniejszym okresie (patrz punkt 4.8). Pacjentki ze stwierdzonymi zaburzeniami zakrzepowymi wykazują zwiększone ryzyko rozwoju ŻChZZ, a HTZ może zwiększać to ryzyko. W związku z tym HTZ jest przeciwwskazana u tych pacjentek (patrz punkt 4.3).
Powszechnie uznane czynniki ryzyka ŻChZZ to: stosowanie estrogenów, zaawansowany wiek, rozległe zabiegi chirurgiczne, długotrwałe unieruchomienie, otyłość (WMC >30 kg/m 2 ), ciąża i (lub) okres poporodowy, toczeń rumieniowaty układowy (ang. systemic lupus erythematosus, SLE) oraz nowotwór. Nie ma zgodności co do wpływu żylaków na przebieg ŻChZZ. Tak jak w przypadku wszystkich pacjentów po zabiegach chirurgicznych, należy wziąć pod uwagę profilaktykę w zakresie pooperacyjnego wystąpienia ŻChZZ. W przypadku spodziewanego długotrwałego unieruchomienia po planowanych operacjach, zaleca się tymczasowe odstawienie HTZ na 4 do 6 tygodni przed zabiegiem. Leczenia nie należy ponownie rozpoczynać, aż do czasu powrotu pacjentki do sprawności ruchowej sprzed unieruchomienia. U kobiet bez ŻChZZ w wywiadzie, ale z zakrzepicą w wywiadzie u krewnych pierwszego stopnia w młodym wieku, może zostać zaproponowane badanie przesiewowe po starannym rozważeniu jego ograniczeń (w badaniu przesiewowym rozpoznaje się tylko pewien odsetek zaburzeń zakrzepowych). Jeśli zidentyfikowano zaburzenie zakrzepowe, które współwystępuje z zakrzepicą u członków rodziny lub jeśli jest to ciężkie zaburzenie (np. niedobór antytrombiny, białka S lub białka C bądź zaburzenia złożone) HTZ jest przeciwwskazana. U pacjentek stosujących już przewlekłe leczenie przeciwzakrzepowe konieczne jest staranne rozważenie stosunku korzyści do ryzyka stosowania HTZ. Jeżeli dojdzie do rozwinięcia ŻChZZ po rozpoczęciu leczenia, należy produkt odstawić. Pacjentki należy poinformować o konieczności natychmiastowego zgłoszenia się do lekarza prowadzącego w przypadku pojawienia się objawów mogących świadczyć o zakrzepicy (np. bolesny obrzęk kończyny dolnej, nagły ból w klatce piersiowej, zaburzenia oddychania).
Choroba wieńcowa (ang. coronary artery disease, CAD) Nie ma dowodów z randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych potwierdzających zapobieganie zawałowi mięśnia sercowego u kobiet, u których występuje lub nie występuje choroba wieńcowa, stosujących złożoną HTZ, zawierającą estrogen i progestagen lub wyłącznie estrogen.
Leczenie złożonymi produktami zawierającymi estrogen i progestagen Względne ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej podczas stosowania złożonej HTZ zawierającej estrogen i progestagen jest nieznacznie zwiększone. Wyjściowe ryzyko bezwzględne choroby wieńcowej w znacznym stopniu zależy od wieku, dlatego liczba dodatkowych przypadków choroby wieńcowej ze względu na zastosowanie estrogenu i progestagenu jest bardzo niewielka u zdrowych kobiet blisko okresu menopauzy, ale zwiększa się wraz z wiekiem.
Leczenie wyłącznie estrogenami Dane z randomizowanego, kontrolowanego badania nie wykazały zwiększonego ryzyka choroby wieńcowej u kobiet po usunięciu macicy stosujących wyłącznie estrogeny.
Udar niedokrwienny mózgu Leczenie złożonymi produktami zawierającymi estrogen i progestagen oraz wyłącznie estrogen było związane z maksymalnie 1,5-krotnym zwiększeniem ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu. Ryzyko względne nie zmienia się z wiekiem ani wraz z upływem czasu od wystąpienia menopauzy. Jednak w związku z tym, że wyjściowe ryzyko udaru mózgu jest silnie zależne od wieku, ogólne ryzyko udaru mózgu u kobiet stosujących HTZ zwiększa się z wiekiem (patrz punkt 4.8).
Możliwe przeniesienie estradiolu na dzieci
Estradiol w postaci żelu może być przypadkowo przeniesiony na dzieci z powierzchni skóry, na którą został naniesiony.
Po wprowadzeniu produktu do obrotu notowano przypadki pączkowania piersi i guzków piersi u dziewczynek przed okresem dojrzewania płciowego, przypadki przedwczesnego dojrzewania płciowego, ginekomastii i guzków piersi u chłopców przed okresem dojrzewania płciowego, następujące w wyniku niezamierzonego wtórnego narażenia na estradiol w postaci żelu. W większości przypadków stan ten ustępował po ustaniu narażenia na działanie estradiolu.
Należy poinformować pacjentki, aby: − nie dopuszczać do kontaktu innych osób, zwłaszcza dzieci, z odsłoniętym obszarem skóry i w razie potrzeby przykrywać miejsce aplikacji leku odzieżą. W razie kontaktu należy jak najszybciej umyć skórę dziecka wodą z mydłem. − Skonsultować się z lekarzem, jeśli wystąpią przedmiotowe lub podmiotowe objawy (rozwój piersi lub inne zmiany płciowe) u dziecka, które mogło zostać przypadkowo narażone na działanie estradiolu w postaci żelu.
Inne stany Estrogeny mogą powodować zatrzymywanie płynów, należy więc uważnie monitorować pacjentki z zaburzeniami czynności serca bądź nerek. Podczas substytucji estrogenów bądź hormonalnej terapii zastępczej należy uważnie monitorować kobiety z hipertriglicerydemią, ponieważ w takich przypadkach, podczas leczenia estrogenami, rzadko obserwowano istotne zwiększenie stężenia triglicerydów w surowicy, prowadzące do zapalenia trzustki. Egzogenne estrogeny mogą wywoływać lub nasilać objawy dziedzicznego lub nabytego obrzęku naczynioruchowego. Estrogeny zwiększają stężenie globuliny wiążącej tyroksynę (TBG), zwiększając tym samym całkowite stężenie krążących hormonów tarczycy, mierzone za pomocą stężenia jodu związanego z białkami (ang. protein-bound iodine, PBI), stężenia T4 (metodą kolumnową lub radioimmunologiczną) lub stężenia T3 (metodą radioimmunologiczną). Zmniejsza się wychwyt T3 na żywicy, odzwierciedlając zwiększone stężenie TBG. Stężenia wolnej frakcji T4 i T3 pozostają niezmienione. Może również dochodzić do zwiększenia stężenia innych białek wiążących, np. globuliny wiążącej kortykosteroidy (CBG), globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG), prowadząc odpowiednio do zwiększenia stężenia krążących kortykosteroidów oraz steroidów płciowych. Niezmienione pozostają stężenia wolnych lub biologicznie czynnych frakcji hormonów. Dochodzić może również do zwiększenia stężenia innych białek osocza (substrat angiotensynogenu/substratu reniny, alfa-1-antytrypsyna, ceruloplazmina). Stosowanie HTZ nie poprawia funkcji poznawczych. Istnieją dowody dotyczące zwiększonego ryzyka wystąpienia otępienia u kobiet w wieku powyżej 65 lat, które rozpoczną stosowanie ciągłego leczenia HTZ w postaci produktów złożonych lub zawierających wyłącznie estrogeny.
Zwiększenie aktywności ALT
Podczas badań klinicznych z zastosowaniem schematu leczenia skojarzonego, u pacjentów z zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV), za pomocą ombitaswiru/parytaprewiru/rytonawiru z dazabuwirem lub bez dazabuwiru, zwiększenie aktywności ALT ponad 5-krotnie przekraczających górną granicę normy (GGN) występowało istotnie częściej u kobiet stosujących produkty lecznicze zawierające etynyloestradiol, takie jak złożone hormonalne środki antykoncepcyjne. Ponadto, również u pacjentek leczonych glekaprewirem/pibrentaswirem, zwiększenie aktywności ALT obserwowano u kobiet stosujących produkty lecznicze zawierające etynyloestradiol, takie jak złożone hormonalne środki antykoncepcyjne. U kobiet przyjmujących produkty lecznicze zawierające estrogeny inne niż etynyloestradiol, takie jak estradiol, odsetek zwiększenia aktywności ALT był podobny, jak u kobiet nieprzyjmujących żadnych estrogenów. Jednakże ze względu na ograniczoną liczbę kobiet przyjmujących te inne estrogeny należy zachować ostrożność podczas ich jednoczesnego stosowania ze schematem leczenia skojarzonego za pomocą ombitaswiru/parytaprewiru/rytonawiru z dazabuwirem lub bez dazabuwiru oraz ze schematem leczenia za pomocą glekaprewiru/pibrentaswiru. Patrz punkt 4.5.
Oestrogel zawiera etanol Ten produkt leczniczy zawiera 500 mg alkoholu (etanolu) w każdej dawce 1,25 g, co jest równoważne wyschnięcia.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Metabolizm estrogenów może nasilić się wskutek jednoczesnego stosowania substancji, o których wiadomo, że indukują enzymy metabolizujące leki, szczególnie enzymy cytochromu P450 takie, jak leki przeciwdrgawkowe (np. fenobarbital, fenytoina, karbamazepina) oraz leki przeciwinfekcyjne (np. ryfampicyna, ryfabutyna, newirapina, efawirenz). Będące silnymi inhibitorami rytonawir i nelfinawir, podczas ich jednoczesnego podawania z hormonami steroidowymi, mają działanie przeciwne, indukujące. Produkty ziołowe zawierające ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum) mogą indukować metabolizm estrogenów. Podając lek na skórę unika się efektu pierwszego przejścia przez wątrobę i w związku z tym, estrogeny podawane na skórę mogą podlegać słabszemu wpływowi induktorów enzymatycznych niż hormony podawane doustnie. Z klinicznego punktu widzenia, zwiększony metabolizm estrogenów może prowadzić do zmniejszenia skuteczności leczenia oraz do zmiany profilu krwawień macicznych. Leczenie środkami powierzchniowo czynnymi (np. laurylosiarczanem sodu) lub innymi lekami, które zmieniają barierową strukturę skóry, może spowodować usunięcie leku związanego ze skórą i zmianę przenikania przezskórnego. Dlatego pacjentki powinny unikać stosowania silnych kosmetyków oczyszczających i detergentów (np. produktów zawierających chlorek benzalkoniowy lub benzetoniowy), produktów do pielęgnacji skóry o dużej zawartości alkoholu, środków ściągających, kosmetyków przeciwsłonecznych oraz środków keratolitycznych (np. kwasu salicylowego, kwasu mlekowego). Należy unikać jednoczesnego stosowania innych leków na skórę, które zmieniają czynność wytwórczą skóry (np. leków cytotoksycznych).
Wpływ HTZ zawierającej estrogeny na inne produkty lecznicze Wykazano, że hormonalne środki antykoncepcyjne zawierające estrogeny znacząco zmniejszają stężenie lamotryginy w osoczu podczas jednoczesnego ich stosowania, z powodu indukcji glukuronidacji lamotryginy. Może to prowadzić do zmniejszenia kontroli napadów padaczkowych. Chociaż nie badano potencjalnych interakcji między hormonalną terapią zastępczą a lamotryginą, oczekuje się, że istnieje podobna interakcja, która może prowadzić do zmniejszenia kontroli napadów padaczkowych u kobiet przyjmujących jednocześnie oba produkty lecznicze.
Interakcje farmakodynamiczne Podczas badań klinicznych z zastosowaniem schematu leczenia skojarzonego, u pacjentów z zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV), za pomocą ombitaswiru/parytaprewiru/rytonawiru z dazabuwirem lub bez dazabuwiru, zwiększenie aktywności ALT ponad 5-krotnie przekraczających górną granicę normy (GGN) występowało istotnie częściej u kobiet stosujących produkty lecznicze zawierające etynyloestradiol, takie jak złożone hormonalne środki antykoncepcyjne. U kobiet przyjmujących produkty lecznicze zawierające estrogeny inne niż etynyloestradiol, takie jak estradiol, odsetek zwiększenia aktywności ALT był podobny, jak u kobiet nieprzyjmujących żadnych estrogenów. Jednakże ze względu na ograniczoną liczbę kobiet przyjmujących te inne estrogeny należy zachować ostrożność podczas ich jednoczesnego stosowania ze schematem leczenia skojarzonego za pomocą ombitaswiru/parytaprewiru/rytonawiru z dazabuwirem lub bez dazabuwiru oraz ze schematem leczenia za pomocą glekaprewiru/pibrentaswiru. Patrz punkt 4.4.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Stosowanie produktu leczniczego Oestrogel jest przeciwwskazane w ciąży. W przypadku zajścia w ciążę lub podejrzenia ciąży podczas stosowania produktu Oestrogel, leczenie nim należy natychmiast przerwać. Zagrażające poronienie i zahamowanie karmienia piersią nie stanowią wskazania do terapii estrogenowej. Wyniki większości przeprowadzonych do chwili obecnej badań epidemiologicznych dotyczących niezamierzonej ekspozycji płodu na działanie estrogenów nie wskazują na działania teratogenne bądź szkodliwe dla płodu.
Karmienie piersią Stosowanie produktu leczniczego Oestrogel jest przeciwwskazane w okresie karmienia piersią.
Płodność Oestrogel nie jest wskazany do stosowania u kobiet w okresie rozrodczym.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Oestrogel nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie profilu bezpieczeństwa
Działania niepożądane są zazwyczaj łagodne i rzadko wymagają przerwania leczenia. Ewentualne działania niepożądane pojawiają się zwykle w ciągu pierwszych miesięcy leczenia. Działania niepożądane obserwowane podczas stosowania HTZ w okresie menopauzy przedstawiono w poniższej tabeli: Działania niepożądane zostały sklasyfikowane jako występujące: bardzo często (≥ 1/10), często (≥ 1/100 do 1/10), niezbyt często (≥ 1/1 000 do 1/100) lub rzadko (≥ 1/10 000 do 1/1 000). Klasyfikacja układów i narządów Często (od ≥ 1/100 do < 1/10) Niezbyt często (od ≥ 1/1 000 do < 1/100) Rzadko (od ≥ 1/10 000 do 1/1 000) Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
Zaburzenia psychiczne
Zmiany nastroju Zmiany libido Zaburzenia układu nerwowego Ból głowy Zawroty głowy Migrena Nasilenie padaczki Zaburzenia żołądka i jelit Nudności Bóle brzucha Wzdęcia Wymioty
Zaburzenia widzenia
kontaktowych Zaburzenia naczyniowe
zakrzepowo-zatorowa Nadciśnienie tętnicze Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
badań czynnościowych wątroby Cholestaza i żółtaczka Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Trądzik
Klasyfikacja układów i narządów Często (od ≥ 1/100 do < 1/10) Niezbyt często (od ≥ 1/1 000 do < 1/100) Rzadko (od ≥ 1/10 000 do 1/1 000) Zaburzenia mięśniowo- szkieletowe i zaburzenia tkanki łącznej
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi Obrzęk/ból piersi Powiększenie piersi Bolesne miesiączkowanie, obfite miesiączkowanie Metrorraghia, upławy Rozrost endometrium
Łagodny nowotwór piersi Zwiększenie objętości mięśniaków macicy, Mięśniak gładkokomórkowy Zapalenie pochwy/kandydoza pochwy
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania Zwiększenie lub zmniejszenie masy ciała Zatrzymanie wody z obrzękiem obwodowym
Osłabienie
Reakcja anafilaktyczna (u kobiet z reakcją alergiczną w wywiadzie)
Inne działania niepożądane obserwowane w związku ze stosowaniem leczenia estrogenami i progestagenami: • Choroba pęcherzyka żółciowego. • Choroby skóry i tkanki podskórnej: ostuda, rumień wielopostaciowy. • Prawdopodobieństwo wystąpienia otępienia u osób w wieku powyżej 65 lat (patrz punkt 4.4).
Ryzyko raka piersi
• U kobiet przyjmujących produkty złożone zawierające estrogen i progestagen przez ponad 5 lat, obserwuje się nawet dwukrotnie większe ryzyko zdiagnozowania nowotworu piersi. • Zwiększenie ryzyka u kobiet stosujących same estrogeny jest mniejsze niż w przypadku pacjentek stosujących leczenie skojarzone estrogen-progestagen. • Ryzyko zależy od długości stosowania (patrz punkt 4.4).
Ryzyko całkowite oszacowane na podstawie wyników największego badania randomizowanego z grupą kontrolną przyjmującą placebo (WHI) i największej metaanalizy prospektywnych badań przedstawiono poniżej.
Największa metaanaliza prospektywnych badań epidemiologicznych
Oszacowane dodatkowe ryzyko raka piersi po 5 latach leczenia u kobiet z BMI równym 27 (kg/m 2 )
Wiek na początk u HTZ (lata) Zapadalność na 1 000 kobiet, które nigdy nie stosowały HTZ, w okresie 5 lat (50-54 lata) *2 Współczynnik ryzyka Dodatkowe przypadki na 1 000 kobiet stosujących HTZ po 5 latach HTZ estrogenowa
Skojarzenie estrogen-progestagen * 2
2) . Uwaga: Ponieważ częstość występowania raka piersi różni się w poszczególnych państwach UE, liczba dodatkowych przypadków raka piersi także będzie się proporcjonalnie zmieniać.
Oszacowane dodatkowe ryzyko raka piersi po 10 latach leczenia u kobiet z BMI równym 27 (kg/m 2 )
Wiek na początk u HTZ (lata) Zapadalność na 1 000 kobiet,które nigdy nie stosowały HTZ, w okresie 10 lat (50-59 lat) * Współczynnik ryzyka Dodatkowe przypadki na 1 000 kobiet stosujących HTZ po 10 latach HTZ estrogenowa Skojarzenie estrogen-progestagen *
2) . Uwaga: Ponieważ częstość występowania raka piersi różni się w poszczególnych państwach UE, liczba dodatkowych przypadków raka piersi także będzie się proporcjonalnie zmieniać.
Badania WHI w USA - dodatkowe ryzyko nowotworu piersi po 5 latach stosowania Przedział wiekowy (lata) Zachorowalność na 1 000 kobiet w grupie stosującej placebo w okresie 5 lat Wskaźnik ryzyka i 95% przedział ufności Dodatkowe przypadki na 1 000 kobiet stosujących HTZ w okresie 5 lat (95% przedział ufności) Wyłącznie estrogenowa HTZ (skoniugowane estrogeny końskie) (CEE) 50-79 21 0,8 (0,7-1,0) -4 (-6-0) *3
Złożona estrogenowo-progestagenowa HTZ (skoniugowane estrogeny końskie + octan medroksyprogesteronu) ‡
50-79 17 1,2 (1,0-1,5) +4 (0-9) * 3: Badanie WHI u kobiet z usuniętą macicą, u których nie zaobserwowano zwiększonego ryzyka nowotworu piersi ‡
ryzyka w ciągu pierwszych 5 lat leczenia: po 5 latach ryzyko było większe niż u kobiet niestosujących HTZ.
Ryzyko raka endometrium Kobiety w okresie pomenopauzalnym z zachowaną macicą. Ryzyko raka endometrium wynosi około 5 przypadków na każde 1 000 kobiet z zachowaną macicą niestosujących HTZ. U kobiet z zachowaną macicą stosowanie wyłącznie estrogenowej HTZ nie jest zalecane, gdyż zwiększa ryzyko raka endometrium (patrz punkt 4.4). W zależności od długości stosowania wyłącznie estrogenów i dawki estrogenu, zwiększenie ryzyka raka endometrium w badaniach epidemiologicznych wynosiło od 5 do 55 dodatkowych zdiagnozowanych przypadków na każde 1 000 kobiet w wieku od 50 do 65 lat.
Dodanie progestagenu do leczenia wyłącznie estrogenowego przez co najmniej 12 dni w cyklu może zapobiec zwiększonemu ryzyku. W badaniu MWS (Million Women Study) stosowanie złożonej HTZ (sekwencyjnej lub ciągłej) nie zwiększało ryzyka raka endometrium (wskaźnik ryzyka 1,0 [0,8-1,2]).
Nowotwór jajnika Stosowanie HTZ obejmującej jedynie estrogeny i lub skojarzenie estrogenów z progestagenami wiąże się z nieznacznie zwiększonym ryzykiem rozpoznania nowotworu jajnika (patrz punkt 4.4). Metaanaliza 52 badań epidemiologicznych wykazała zwiększone ryzyko nowotworu jajnika u kobiet aktualnie stosujących HTZ w porównaniu do kobiet, które nigdy nie stosowały HTZ (RW 1,43, 95% PU: 1,31 – 1,56). U kobiet w wieku od 50 do 54 lat stosowanie HTZ przez 5 lat może spowodować 1 dodatkowe rozpoznanie na rozpoznany w okresie 5 lat u 2 na 2000 kobiet.
Ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej Stosowanie HTZ wiąże się z 1,3 do 3-krotnie większym względnym ryzykiem rozwoju żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ), tj. zakrzepicy żył głębokich lub zatorowości płucnej. Prawdopodobieństwo takiego zdarzenia jest większe w pierwszym roku stosowania HTZ (patrz punkt 4.4). Poniżej przedstawione są wyniki badań WHI: Badania WHI - dodatkowe ryzyko ŻChZZ po 5 latach stosowania Przedział wiekowy (lata) Zachorowalność na 1 000 kobiet w grupie stosującej placebo w okresie 5 lat Wskaźnik ryzyka i 95% przedział ufności Dodatkowe przypadki na 1 000 kobiet stosujących HTZ Doustna, wyłącznie estrogenowa HTZ* 4
50-59 7 1,2 (0,6-2,4) 1 (-3-10) Doustna złożona, estrogenowo-progestagenowa HTZ 50-59 4 2,3 (1,2-4,3) 5 (1-13)
*4
Ryzyko choroby wieńcowej Ryzyko choroby wieńcowej jest nieco większe w okresie stosowania złożonej estrogenowo-progestagenowej HTZ w wieku powyżej 60 lat (patrz punkt 4.4).
Ryzyko udaru niedokrwiennego mózgu Leczenie wyłącznie estrogenowe i złożone estrogenowo-progestagenowe jest związane z 1,5-krotnym zwiększeniem się względnego ryzyka udaru niedokrwiennego. Ryzyko udaru krwotocznego nie ulega zwiększeniu podczas stosowania HTZ. To ryzyko względne nie zależy od wieku ani czasu trwania leczenia, ponieważ jednak wyjściowe ryzyko jest silnie uzależnione od wieku, ogólne ryzyko udaru mózgu u kobiet stosujących HTZ zwiększa się wraz z wiekiem (patrz punkt 4.4).
Wszystkie badania WHI - dodatkowe ryzyko udaru niedokrwiennego *5
Przedział wiekowy (lata) Zachorowalność na 1 000 kobiet w grupie stosującej placebo w okresie 5 lat Wskaźnik ryzyka i 95% przedział ufności Dodatkowe przypadki na 1 000 kobiet stosujących HTZ w okresie 5 lat 50-59 8 1,3 (1,1–1,6) 3 (1-5) * 5:
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych.
Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel. +48 22 49 21 301, faks + 48 22 49 21 309, strona internetowa https://smz.ezdrowie.gov.pl Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Ból piersi lub nadmierne wytwarzanie śluzu szyjkowego mogą wskazywać na zbyt wysokie dawkowanie, ale nie zgłaszano przypadków ostrego przedawkowania i jest mało prawdopodobne, aby stanowiło ono problem. Przedawkowanie estrogenu może wywołać nudności oraz może wystąpić krwawienie z odstawienia. Nie ma swoistego antidotum w przypadku przedawkowania, a leczenie powinno być objawowe.
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Kod ATC: G03CA03 Grupa farmakoterapeutyczna: Hormony płciowe i modulatory układu płciowego – Estrogeny naturalne i półsyntetyczne.
Substancja czynna, którą jest 17β-estradiol, jest identyczna pod względem chemicznym i biologicznym z endogennym estradiolem ludzkim. Uzupełnia on zmniejszenie wytwarzania estrogenów u kobiet po menopauzie i łagodzi objawy menopauzalne. Oestrogel zapobiega utracie gęstości kości po menopauzie lub zabiegu owariektomii.
Mechanizm działania Oestrogel należy do grupy naturalnych fizjologicznych estrogenów. Substancja czynna jest chemicznie i biologicznie identyczna z endogennym ludzkim estradiolem. Produkt umożliwia ogólnoustrojowe podawanie 17ß-estradiolu poprzez nałożenie na nieuszkodzoną skórę. Uzupełnia zmniejszenie wytwarzania estrogenów u kobiet po menopauzie lub usunięciu jajników i łagodzi objawy menopauzalne. Estrogeny zapobiegają utracie masy kostnej po menopauzie lub zabiegu owariektomii. Estrogeny tworzą kompleks ze swoistym receptorem pobudzającym przede wszystkim syntezę DNA i białek na poziomie wewnątrzkomórkowym; wywierają efekt metaboliczny na narządy „docelowe”. Najbardziej aktywnym estrogenem na poziomie receptora jest estradiol, który jest wytwarzany głównie przez pęcherzyki jajnikowe, od pierwszej miesiączki do menopauzy. W związku z tym Oestrogel wywiera działanie estrogenne na główne narządy „docelowe” – nie tylko jajniki, endometrium i piersi, ale także podwzgórze, przysadkę, pochwę, cewkę moczową i wątrobę – zbliżone do działania obserwowanego zwykle w fazie pęcherzykowej. Przezskórne podanie produktu Oestrogel pozwala uniknąć efektu „pierwszego przejścia przez wątrobę” odpowiedzialnego za zwiększone wytwarzanie angiotensynogenu, lipoprotein VLDL (triglicerydów) i niektórych czynników krzepnięcia.
Informacje dotyczące badań klinicznych
Łagodzenie objawów menopauzy: Złagodzenie objawów menopauzalnych uzyskano w pierwszych kilku tygodniach leczenia. Profil krwawienia z odstawienia i czas do zaprzestania miesiączkowania zależą od indywidualnego schematu dawkowania estrogenów i progestagenu.
Zapobieganie osteoporozie:
Niedobór estrogenów po menopauzie prowadzi do zwiększonego metabolizmu kości oraz zmniejszenia masy kostnej. Wpływ estrogenów na gęstość mineralną kości jest zależny od dawki. Ochrona wydaje się być skuteczna tak długo, jak długo trwa leczenie. Po odstawieniu HTZ utrata masy kostnej wydaje się postępować w tempie zbliżonym do obserwowanego u kobiet nieleczonych. Dane z badania WHI oraz z powtórnie przeanalizowanych badań klinicznych wskazują, iż bieżące stosowanie HTZ, czy to składającej się wyłącznie z estrogenów czy też z dodatkiem progestagenów – podawanej w większości zdrowym kobietom – zmniejsza ryzyko złamań szyjki kości udowej, kręgów oraz innych złamań o charakterze osteoporotycznym. HTZ może również przeciwdziałać złamaniom u kobiet z utratą masy kostnej i u kobiet z rozwiniętą osteoporozą, jednak dowody na takie działanie są ograniczone. Po 2 latach leczenia dawką 2,5 g produktu Oestrogel (2 naciśnięcia pompki na dobę) wzrost gęstości mineralnej kości (ang. bone mineral density, BMD) w odcinku lędźwiowym kręgosłupa wynosił pomiędzy 1,2 ± 0,5% a 5,6 ± 2,9% (średnia ± SD). Po trzech latach leczenia produktem Oestrogel w dawce 2,5 g wzrost BMD w odcinku lędźwiowym kręgosłupa wynosił od 1,2 ± 0,9%/rok do 4,7 ± 3,2%. Ta zmiana wartości BMD była podobna do tej obserwowanej przy podawaniu doustnych skoniugowanych estrogenów końskich (ang. Conjugated Equine Oestrogens, CEE) w dawce 0,625 mg/dobę. Odsetek kobiet, u których podczas leczenia utrzymano lub uzyskano zwiększenie BMD w odcinku lędźwiowym, wyniósł 90%. Oestrogel miał również wpływ na BMD obręczy miednicznej. W grupie kontrolnej z estriolem zaobserwowano istotną utratę gęstości w odcinku bliższym kości udowej wynoszącą 1,3 ± 0,3%/rok, natomiast w grupie z Oestrogelem nie zaobserwowano istotnej zmiany. Różnica między obiema grupami była istotna (P < 0,05).
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie Badania farmakokinetyczne wskazują, że po podaniu miejscowym na dużą powierzchnię skóry w lotnym rozpuszczalniku, około 10% estradiolu jest przezskórnie wchłaniane do układu naczyniowego, niezależnie od wieku pacjenta. Codzienne stosowanie 2,5 g lub 5 g produktu Oestrogel na powierzchnię co najmniej 750 cm 2
stopniowy wzrost stężenia estrogenu we krwi do osiągnięcia stanu równowagi po około 3–5 dniach i zapewnia stężenie estradiolu i estronu w krwi krążącej odpowiadające stężeniu uzyskiwanemu we wczesno-środkowej fazie pęcherzykowej cyklu miesiączkowego, zarówno pod względem wartości bezwzględnej, jak i stosunku względnego. Oestrogel podawano 17 kobietom po menopauzie raz na dobę, na tylną powierzchnię jednej kończyny górnej, od nadgarstka do barku, przez 14 kolejnych dni. Maksymalne stężenia estradiolu i estronu w surowicy (C max ) w dniu 12. wynosiły odpowiednio 117 pg/ml i Uśrednione względem dawkowania stężenie estradiolu i estronu w surowicy (C średnie ) w okresie 24 godzin po podaniu dawki 2,5 g produktu Oestrogel w dniu 12. wynosiło odpowiednio 76,8 pg/ml i 95,7 pg/ml. W dniach 11-13 uzyskano dwie wartości C min
min
bezwzględna stężenia w 24-godzinnym okresie między dawkami, a C min
po podaniu dawki. Wartości C min
wynosiły odpowiednio 42,1 pg/ml i 69,2 pg/ml. Wartości C min
odpowiednio 68,8 i 90,2 pg/ml. Wchłanianie estrogenów drogą przezskórną omija efekt pierwszego przejścia przez wątrobę. Wydaje się to skutkować stabilniejszym stężeniem estradiolu w surowicy bez suprafizjologicznych stężeń w wątrobie. Poprzez ominięcie efektu pierwszego przejścia przezskórna terapia hormonalna może wywierać mniejszy wpływ na syntezę białek wątrobowych, takich jak markery stanu zapalnego, markery krzepnięcia i fibrynolizy, trójglicerydy i białka wiążące steroidy, natomiast doustna terapia hormonalna ma większe działanie hiperkoagulacyjne i zwiększa syntezę białka C-reaktywnego i markerów fibrynolitycznych.
Dystrybucja
Estradiol w znacznym stopniu wiąże się z białkami osocza, głównie z globuliną wiążącą hormony płciowe (ang. sex hormone binding globulin, SHBG), a w mniejszym stopniu z albuminami. Tylko około 2% stanowi wolny i biologicznie aktywny estradiol. Dystrybucja tkankowa niezwiązanego estradiolu jest szybka i szeroka.
Metabolizm Estrogeny podawane doustnie ulegają znaczącemu metabolizmowi w przewodzie pokarmowym i w wątrobie w wyniku pierwszego przejścia, co skutkuje niekorzystnymi następstwami, takimi jak zmiany w syntezie i metabolizmie białek wątrobowych. Natomiast estrogeny stosowane przezskórnie dostają się bezpośrednio do krążenia ogólnoustrojowego, omijając ścianę jelita i metabolizm wątrobowy pierwszego przejścia, dzięki czemu osiągane stężenia estradiolu i estronu są zbliżone do wartości występujących u kobiet przed menopauzą. Po wchłonięciu do krążenia ogólnego estradiol podany przezskórnie jest metabolizowany w taki sam sposób, jak hormon endogenny. Estradiol jest metabolizowany głównie w wątrobie do estronu, a następnie do estriolu, epiestriolu i estrogenów katecholowych, które są następnie sprzęgane z siarczanami i glukuronidami. W metabolizmie bierze udział wiele izoenzymów CYP, ale przede wszystkim CYP3A4. Estriol jest sprzęgany z kwasem glukuronowym przez UGT1A1. Metabolity estradiolu podlegają krążeniu jelitowo-wątrobowemu.
Eliminacja Wydalanie zachodzi głównie z moczem (w postaci metabolitów sprzężonych). Tylko niewielka ilość wydalana jest z kałem. Po zakończeniu leczenia, stężenia estradiolu i estradiolu sprzężonego w moczu powracają do wartości wyjściowych po około 76 godzinach.
Liniowość lub nieliniowość W ciągu pierwszych godzin po nałożeniu żelu (między 2. a 12. godziną) stężenie estradiolu osiąga wartości wprost proporcjonalne do wielkości dawki. Po podaniu wielu dawek stężenie estradiolu wykazuje zależność od dawki, ale wzrost zarówno C max , jak i AUC (0-24 h) jest mniejszy niż proporcjonalny do dawki: W opisanym badaniu średnie stężenie estradiolu w surowicy po 11–13 dniach pozostawało w zakresie 68,1 ± 27,4 pg/ml (w przypadku dawki dobowej zawierającej 1,5 mg estradiolu) i 102,9 ± 39,9 pg/ml (w przypadku dawki dobowej zawierającej 3 mg estradiolu). Istnieją ograniczone dane dotyczące działania estradiolu u kobiet w wieku powyżej 65 lat (patrz punkt 4.1).
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Brak istotnych informacji poza tymi już zawartymi w tej Charakterystyce Produktu Leczniczego.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Etanol 96%, karbomer, trolamina, woda oczyszczona.
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Ten produkt leczniczy nie wymaga specjalnych warunków przechowywania.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Wielodawkowy pojemnik z pompką dozującą, składający się z butelki polipropylenowej (PP) z woreczkiem z polietylenu niskiej gęstości (LDPE) i zaworem dozującym z polipropylenu (PP). Pojemnik umieszczono w tekturowym pudełku. Każda butelka zawiera 80 g żelu przezskórnego, a każda dawka (naciśnięcie pompki dozującej) dostarcza 1,25 g żelu przezskórnego (0,75 mg estradiolu na jedno naciśnięcie). Każda butelka zawiera około 60 dawek. Wielkości opakowań: Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowywania produktu leczniczego do
stosowaniaWszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
OBROTU
Besins Healthcare SA Rue Washington 80 Belgia
DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
PRODUKTU LECZNICZEGO
20.12.2023