ApoRami

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta
ApoRami, 1,25 mg, tabletki ApoRami, 2,5 mg, tabletki ApoRami, 5 mg, tabletki ApoRami, 10 mg, tabletki Ramiprilum

Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. - Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może
- Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy

Spis treści ulotki:

1. Co to jest lek ApoRami w jakim celu się go stosuje

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku ApoRami

3. Jak stosować lek ApoRami

4. Możliwe działania niepożądane

5. Jak przechowywać lek ApoRami

6. Zawartość opakowania i inne informacje

1. Co to jest lek ApoRami i w jakim celu się go stosuje

ApoRami zawiera lek ramipryl. Należy on do grupy leków nazyw anych inhibitorami ACE (inhibitorami enzymu konwertującego angiotensynę).
Lek ApoRami działa poprzez: • Zmniejszanie wytwarzania przez organizm substancji mogących podwyższać ciśnienie tętnicze • Zmniejszanie napięcia i rozszerzanie naczyń krwio nośnych • Ułatwianie sercu pompowania krwi w organizmie
Lek ApoRami może być stosowany do: • Leczenia wysokiego ciśnienia krwi (nadciśnienia tętniczego) • Zmniejszenia ryzyka zawału serca lub udaru mózgu • Zmniejszenia ryzyka lub opóźnienia wystąp ienia kłopot ów z nerkami (niezależnie od tego czy
• Leczenia serca, gdy nie pompuje ono wystarczającej ilości krwi potrzebnej organizmowi
• Leczenia po zawale serca powikłanym niewydolnością serca.

2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku ApoRami

Kiedy nie stosować leku ApoRami: • Jeśli u pacjenta stwierdzono uczulenie (nadwrażliwość) na ramipryl, inny lek z grupy



• Jeżeli u pacjenta wystapiła kiedykolwiek ciężka reakcja alergiczna nazywana „obrzękiem

• Jeśli pacjent przyjmował lub obecnie przyjmuje sakubitryl/walsartan, lek stosowany w leczeniu

• Jeśli pacjent poddawany jest dializ ie lub innemu rodzajowi filtracji krwi. W zależności od
• Jeśli u pacjenta stwierdzono chorobę polegającą na zmniejszonym dopływie krwi do nerki
• W ciąży powyżej trzeciego miesiąca (patrz punkt „Ciąża i karmienie piersią” ). • Jeśli ciśnienie tętnicze jest bardzo niskie lub niestabilne. Ocena powinna należeć do lekarza. • Jeśli pacjent ma cukrzycę lub zaburzenia czynności nerek i jest leczony lekiem obniżającym
• Jeśli pacjent przyjmuje poniższe leki , może wzrosnąć ryzyko obrzęku naczynioruchowego: - racekadotryl, lek stosowany w leczeniu biegunki; - leki stosowane w celu zapobiegania odrzuceniu przeszczepionego narządu i do leczenia
- wildagliptyna, lek stosowany w leczeniu c ukrzycy.
Jeżeli zachodzi którakolwiek z powyższych sytuacji, nie należy stosować leku ApoRami. W razie wątpliwości związanych ze stosowaniem leku należy skontaktować się z lekarzem przed rozpoczęciem przyjmowania leku ApoRami.
Ostr zeżenia i środki ostrożności Przed rozpoczęciem przyjmowania ApoRami należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą
• Jeśli pacjent m a chore serce, wątrobę lub nerki. • Jeśli u pacjenta niedawno nastąpiła utrata znacznej ilości elektrolitów lub płynów, z

• W przypadku planowanego leczenia odczulającego na jad pszczół lub os (odczulanie) • Jeśli pacjent ma być poddany znieczuleniu. Środki takie podaje się przed zabiegami

• Jeśli u pacjenta stwierdzono duż e stężenie potasu we krwi (na podstawie badań krwi). • Jeśli pacjent przyjmuje którykolwiek z poniższych leków, zwiększa ryzyko wystąpienia obrzęku
- Syrolimus, ewerolimus i inne leki należące do klasy inhibitorów mTOR (stosowane w

• Jeśli u pa cjenta stwierdzono kolagenozę, taką jak twardzina lub toczeń rumieniowaty układowy. • Należy poinformować lekarza, jeśli pacjentka sądzi, że jest w ciąży lub planuje zajść w ciążę.

• Jeśli pacjent przyjmuje którykolwiek z poniższych leków, stosowanych w leczeniu wysokiego

- antagonistę receptora angiotensyny II (ang. angiotensin receptor blockers - ARB) , znane

- aliskiren.
Lekarz prowadzący może regularnie spr awdzać czynność nerek, ciśnienie krwi oraz stężenie elektrolitów (np. potasu) we krwi.
Patrz także informacje pod nagłówkiem „Kiedy nie stosować leku ApoRami”.
Dzieci i młodzież Nie zaleca się stosowania leku ApoRami u dzieci i młodzieży w wieku do 18 lat, ponieważ bezpieczeństwo i skuteczność stosowania leku ApoRami w tej grupie pacjentów nie zostały ustalone.
Jeżeli zachodzi którakolwiek z powyższych sytuacji (lub nie jest to pewne ), przed rozpoczęciem przyjmowania leku ApoRami n ależy skontaktować się z lekarzem.
Inne leki i ApoRami Należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również tych, które wydawane są bez recepty (także lekach ziołowych). Lek ApoRami może wpływać na działanie innych leków, a inne leki mogą wpływać na działanie leku ApoRami.
Należy poinformować lekarza o przyjmowaniu poniższych leków. Mogą one zmniejszyć skuteczność działania leku ApoRami: • Lek i stosowane przeciwbólowo i przeciwzapalnie (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne
• Leki stosowane w leczeniu niskiego ciśnienia tętniczego, wstrząsu, niewydolności serca, astmy

Należy poinformować lekarza o przyjmowaniu poniższych leków. Mogą one zwiększać ryzyko działań niepożądanych w przypadku stosowania razem z lekiem ApoRami: • Sakubitryl/walsartan - stosowany w leczeniu długotrwałej (przewlekłej) niewydolności serca u
• Leki przeciwbólowe i przeciwzapalnie (np. niesteroidowe leki przeciwzapalne [NLPZ], takie
• Leki stosowane w leczeniu nowotworów (chemioterapia) • Leki zapobiegające odrzuceniu narządów po przeszczepie, takie jak cyklosporyna • Diuretyki (leki moczopędne), t akie jak furosemid • Suplementy potasu (w tym substytuty soli), leki moczopędne oszczędzające potas i inne leki

• Steroidowe leki przeciwzapalne, takie jak prednizolon • Allopurynol (stosowany do obniżenia stężenia kwasu moczowego we krwi) • Prokainamid (stosowany w zaburzeniach rytmu serca). • Temsirolimus (w leczeniu nowotworów). • Leki najczęściej stosowane w celu uniknięcia odrzucenia przeszczepionych narządów

• Wildagliptyna (w leczeniu cukrzycy typu 2). • Racekadotryl (stosowany przeciw biegunce).
• Jeśli pacjent przyjmuje antagonistę receptora angiotensyny II (ARB) lub aliskiren (patrz także

Należy poinformować lekarza o przyjmowaniu poniższych leków. Ich działanie może być zmienione podczas stosowania leku ApoRami: • Lek i przec iwcukrzycowe, takie jak doustne leki zmniejszające stężenie glukozy i insulina.

• Lit ( stosowany w chorobach psychicznych). Lek ApoRami może zwiększać stężenie litu we

Jeżeli zachodzi którakolwiek z powyższych sytuacji (lub istnieją co do tego wątpliwości), przed rozpoczęciem przyjmowania leku ApoRami należy skontaktować się z leka rzem.
ApoRami z jedzeniem i piciem lub alkoholem • Spożywanie alkoholu w czasie przyjmowania leku ApoRami może wywoływać zawroty głowy i

• Lek ApoRami może być przyjmowany podczas posiłków lub niezależnie od nich.
Ciąża i karmienie piersią Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dzieck o, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Ciąża Należy poinformować lekarza, jeśli pacjentka myśli, że jest w ciąż y (lub ją planuje). ApoRami nie jest zalecany w pierwszych 12. tygodniach ciąży i nie może być przyjmowany po 13. tygodniu ciąży, ponie waż stosowany podczas ciąży może wyrządzić znaczną szkodę dz iecku. Jeśli kobieta przyjmująca lek ApoRami zajdzie w ciążę, powinna natychmiast powiedzieć o tym lekarzowi. Przed zajściem w ciążę zaleca się zmianę leku na inny, odpowiedni do stosowania podczas ciąży.
Karmienie piersią Nie należy stosować leku ApoRami w okresie karmienia piersią. Przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku należy zasięgnąć porady lekarza lub farmaceuty.
Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn Podczas stosowania leku ApoRami mogą występować zawroty głowy. Ryzyko wystąpienia zawrotów głowy jest wyższe na początku przyjmowania leku ApoRami oraz po zwiększeniu dawki. Jeżeli występują zawroty głowy, nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych ani używać narzędzi i obsługiwać maszyn.
Lek ApoRami zawiera laktozę jednowodną. Jeśl i pacjent został poinformowany przez lekarza, że ma nietolerancję pewnych cukrów, należy skontaktować się z lekarzem przed zastosowaniem tego leku.
Ten lek zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na każdą tabletkę, to znaczy że zasadniczo „nie zawiera sodu”.

3. Jak stosować lek ApoRami

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Dawkowanie
Leczenie nadciśn ienia tętniczego • Dawka początkowa wynosi zwykle 1,25 mg lub 2,5 mg raz na dobę. • Dawkę należy stopniowo zwiększać, aż do uzyskania pożądanych wartości ciśnienia tętniczego. • Dawka maksymalna wynosi 10 mg raz na dobę. • W przypadku stosowania diuretyków (leków moczopędnych), lekarz może odstawić bądź

Zapobieganie wystąpieniu zawału serca lub udaru mózgu • Dawka początkowa wynosi zwykle 2,5 mg raz na dobę. • Lekarz może zadecydować o zwiększeniu dawki. • Zwy kle stosowana jest dawka 10 mg raz na dobę.
Zmniejszanie bądź opóźnianie pogorszenia czynności nerek • Dawka początkowa wynosi zwykle 1,25 mg lub 2,5 mg raz na dobę. • Lekarz może zmodyfikować dawkowanie leku. • Zwykle stosowana jest dawka 5 mg lub 10 mg raz na dobę.
Leczenie niewydolności serca • Dawka początkowa wynosi zwykle 1,25 mg raz na dobę. • Lekarz może zmodyfikować dawkowanie leku. • Dawka maksymalna wynosi 10 mg na dobę. Zaleca się podawanie leku w dwóch dawkach

Leczenie po zawale serca • Dawka początkowa wynosi zwykle od 1,25 mg do 2,5 mg raz na dobę. • Lekarz może zmodyfikować dawkowanie leku. • Zwykle stosowana jest dawka 10 mg na dobę. Zaleca się podawanie leku w dwóch dawkach

Pacjenci w podeszłym wieku Dawka początkowa powinna być mniejsza, a zwiększanie dawk i powinno następować wolniej.
Przyjmowanie leku • Lek należy przyjmować doustnie, codziennie o tej samej porze. • Tabletki należy przyjmować w całości, popijając płynem. • Tabletek nie należy rozkruszać ani żuć .
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku ApoRami Należy skontaktować się z lekarzem lub natychmiast udać się do najbliższego szpitalnego odziału rat unkowego. Nie prowadzić samemu pojazdu. Należy poprosić kogoś o zawiezienie do szpitala lub wezwać karetkę. Należy zabrać ze sobą opakowanie po leku, aby lekarz wiedział, jaki lek został przyjęty.
Pominięcie dawki leku ApoRami • W razie pominięcia dawki należy przyjąć kolejną dawkę o zwykłej porze . • Nie należy przyjmować podwójnej dawki leku w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
W razie wątpliwości związanych ze stosowaniem leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

4. Możliwe działania niepożądane

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.

W razie zauważenia któregokolwiek z następujących ciężkich działań niepożądanych, należy przerwać leczenie lekiem ApoRami i n atychmiast skontaktować się z lekarzem – może być konieczna natychmiastowa pomoc medyczna: • Obrzęk twarzy, ust lub gardła utrudniający połykanie lub oddychanie oraz świąd i wysypka.
• Ciężkie odczyny skórne, w tym wysypki, owrzodzenia jamy ustnej, pogorszenie wcześniej

W razie wystąpienia poniższych zmian należy niezwłocznie poinformować lekarza: • Przyspieszona czynność serca, nierówne lub silniejsze bicie serca (kołatania), ból w klatce

• Dus zność lub kaszel. Mogą to być objawy płucnych działań niepożądanych. • Łatwe powstawanie siniaków, dłuższy niż zwykle czas krwawienia, jakiekolwiek objawy

• Silny ból brzucha, który może promieniować do pleców. Może on być objawem zapalenia
• Gorączka, dreszcze, osłabienie, utrata apetytu, ból brzucha, nudności, zażółcenie skóry lub

Inne działania niepożądane Należy poinformować lekarza, jeśli któryś z poniższych objawów znacznie się nasili lub utrzymuje się dłużej niż kilka dni.
Częste: wys tepują u mniej niż 1 na 10 pacjentów • Ból głowy lub uczucie zmęczenia. • Zawroty głowy. Ryzyko jest większe na początku stosowania leku ApoRami oraz po
• Zasłabnięcia, hipotonia (nieprawidłowo niskie ciśnienie tętnicze), zwłaszcza jeśli występuje u
• Suchy, męczący kaszel, zapalenie zatok lub oskrzeli, duszność. • Bóle brzucha, biegunka, niestrawność, nudności lub wymioty. • Wysypki s kórne w tym uniesione nad powierzchnię skóry. • Ból w klatce piersiowej. • Kurcze lub bóle mięśni. • Wyższe niż zwykle stężenia potasu we krwi w badaniach laboratoryjnych.
Niezb yt częste: wystepują u mniej niż 1 na 100 pacjentów • Zaburzenia równowagi (zawroty głowy). • Świąd skóry i zaburzenia czucia takie jak drętwienie, mrowienie, kłucie, pieczenie lub uczucie
• Utrat a lub zaburzenia czucia smaku. • Zaburzenia snu. • Depresja, lęk, nerwowość lub niepokój.
• Uczu cie zatkania nosa, trudności w oddychaniu lub pogorszenie astmy. • Obrzęk jelit nazywany „obrzękiem naczynioruchowym jelit”, którego objawami są bóle
• Zgaga, zaparcia lub suchość w ustach. • Większe niż zwykle wydalanie moczu w ciągu dnia. • Nasilo ne poty. • Utrata bądź zmniejszenie apetytu (jadłowstręt). • Przyspieszone bądź nieregularne bicie serca. Obrzęki rąk i nóg. Mogą być objawem
• Uder zenia gorąca. • Niewyraźne widzenie. • Bóle stawów. • Gorączka. • Impotencja, zmniejszenie popędu płciowego u mężczyzn i kobiet. • Zwiększona liczba pewnych białych krwinek we krwi (eozynofilia). • Wyniki badań krwi wskazujące na zmiany czynności wątroby, trzustki lub nerek.
Rzadk ie: wystepują u mniej niż 1 na 1 000 pacjentów • Drżenie lub dezorientacja. • Zaczerwienienie i obrzęk języka. • Płatowe złuszczanie się sk óry, swędząca grudkowa wysypka. • Choroby paznokci (np. zmniejszenie przylegania lub o ddzielenie paznokcia od jego łożyska). • Wysypka lub siniaki na skór ze. • Plamy na skórze i ziębnięcie kończyn. • Zaczerwienienie, świąd, obrzęk i łzawienie oczu. • Zaburzenia słuchu i dzwonienie w uszach. • Osłabienie. • W ba daniach krwi: zmniejszenie liczby krwinek czerwonych, krwinek białych, płytek krwi lub

Bardzo rzadkie: wystepują u mniej niż 1 na 10 000 pacjentów • Nadwrażliwość na światło słoneczne.
Inne zgłaszane działania niepoż ądane: Należy poinformować lekarza, jeśli któryś z poniższych objawów znacznie się nasili lu b utrzymuje się dłużej niż kilka dni. • Trudności w koncentracji. • Obrzęk ust. • Stwierdzenie zbyt małej liczby krwinek w badaniach krwi. • Stwierdzenie niższego niż zwykle stężenia sodu w badaniach krwi. • Skoncentrowany mocz (ciemny kolor), uczucie bycia chorym lub faktyczna chor oba , skurcze

• Zmiana kol oru palców po wychłodzeniu oraz uczucie mrowienia lub ból pod wpływem ciepła
• Powiększenie piersi u mężczyzn. • Spowolnione lub upośledzone reakcje. • Uczu cie pieczenia. • Zaburzenia węchu. • Wypadanie włosów.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli w ystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Lec zniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49

Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu. Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.

5. Jak przechowywać lek ApoRami

Lek przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed wilgocią. Przechowywać butelkę z HDPE szczelnie zamkniętą w celu ochrony przed wilgocią.
Nie stosować leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku, blistrze i etykie cie po EXP . Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, co zrobić z lekami, których się już nie potrzebuje. Takie postępowanie pomoże chronić środowisko.

6. Zawartość opakowania i inne informacje

Co zawiera lek ApoRami
Substancją czynną jest ramipryl. Jedna tabletka zawiera 1,25 mg, 2,5 mg, 5 mg lub 10 mg ramiprylu.
Pozostałe składniki to: skrobia żelowana, kukurydziana, laktoza jednowodna, sodu wodorowęglan, kroskarmeloza sodowa, żelaza tlenek żółty (E172) (wyłącznie dawka 2,5 mg), żelaza tlenek czerwony (E172) (wyłącznie dawka 5 mg), sodu stearylofumaran.
Jak wygląda lek ApoRami i co zawiera opakowanie
Tabl etka.
1,25 mg: Biała lub prawie biała, p łask a, o skośnych krawędziach, zaokrąglona [o średnicy 5,0 mm], niepowlekana tabletka z wytło czonym napisem "H" i "17" na jednej stronie i gładka po drugiej stronie.
2,5 mg: Jasnożółta do żółtej o skośnych krawędziach, zaokrąglona [o średnicy 5,0 mm], niepowlekana tabletka z wytłoczonym napisem "H" i "18" na jednej stronie i gładka po drugiej str onie . Tabletkę można podzi elić na równe dawki.
Jasnoróżowa, nakrapiana, płaska o skośnych krawędziach, zaokrąglona [o średnicy 6,0 mm], niepowlekana tabletka z wytłoczonym napisem "H" i "19" , przedzielona lini ą podziału na jednej stronie i gładka po drugiej stronie. Tabletkę można podzielić na równe dawki.

Biała lub prawie biała, płaska, o skośnych krawędziach, zaokrąglona [o średnicy 8.0 mm], niepowlekana tabletka z wytłoczonym napise m "H" i "20", przedzielona lini ą podziału na jednej stroni e i gładka po drugiej stronie. Tabletkę można podzielić na równe dawki.
ApoRami tabletki jest dostępny w: Blistrach z folii PVC/Aluminium. Butelce z HDPE zawierającej zwitek waty, z zakrętką z PP z uszczelnieniem , w tekturowym pudełku.
Opakowania: Blister: 14, 28, 30, 56 i 98 tabletek Butelka z HDPE: 250 tabletek
Nie wszystkie rodzaje opakowań muszą znajdować s ię w obrocie.
Podmiot odpowiedzialny Aurovitas Pharma Polska Sp. z o.o. ul. Sokratesa 13D lok. 27 01-909 Warszawa
Wytwórca/Impo rter APL Swift Services (Malta) Limited HF26, Hal Far Industrial Estate, Hal Far Birzeb bugia, BBG 3000 Malta
Generis Farmacêutica, S.A. Rua João de Deus 19, Venda Nova 2700-487 Amadora Portugalia
Niniejszy produkt leczniczy jest zarejestrowany w Państwach Człon kowskich EEA pod następującymi nazwami: Belgia Rami pril AB 2,5 mg / 5 mg/10 mg, tabletten Czechy Rampiril Aurovitas 2,5 mg / 5 mg / 10 mg tablety Hola ndia Ramipril Auro bindo 1,25 mg / 2,5 mg, tabletten Polska ApoRami Portugalia Ramipril Aurovitas Hiszpania RAMIPRIL AUROVITAS 5 mg / 10 mg comprimidos EFG
Data ostatniej aktualizacji ulotki: 04/2022

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO

ApoRami, 1,25 mg, tabletki ApoRami, 2,5 mg, tabletki ApoRami, 5 mg, tabletki ApoRami, 10 mg, tabletki

2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY

Jedna tabletka zawiera 1,25 mg ramiprylu. Jedna tabletka zawiera 2,5 mg ramiprylu. Jedna tabletka zawiera 5 mg ramiprylu. Jedna tabletka zawiera 10 mg ramiprylu.
Substancje pomocnicze o znanym działaniu: Jedna tabletka zawiera 12,1 mg laktozy jednowodnej. Jedna tabletka zawiera 10,8 mg laktozy jednowodnej. Jedna tabletka zawiera 21,7 mg laktozy jednowodnej. Jedna tabletka zawiera 43,4 mg laktozy jednowodnej.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA

Tabletka
1,25 mg: Biała lub prawie biała, płaska o skośnych krawędziach, zaokrąglona [o średnicy 5,0 mm], niepowlekana tabletka z wytłoczonym napisem "H" i "17" na jednej stronie i gładka po drugiej stronie.
2,5 mg: Jasnożółta, o skośnych krawędziach, zaokrąglona [o średnicy 5,0 mm], niepowlekana tabletka z wytłoczonym napisem "H" i "18" na jednej stronie i gładka po drugiej stronie. Tabletkę można podzielić na równe dawki.
Jasnoróżowa, nakrapiana, płaska, o skośnych krawędziach, zaokrąglona [o średnicy 6,0 mm], niepowlekana tabletka z wytłoczonym napisem "H" i "19" oddzielone linią podziału na jednej stronie i gładka po drugiej stronie. Tabletkę można podzielić na równe dawki.
Biała lub prawie biała, płaska, o skośnych krawędziach, zaokrąglona [o średnicy 8,0 mm], niepowlekana tabletka z wytłoczonym napisem "H" i "20" oddzielone linią podziału na jednej stronie i gładka po drugiej stronie. Tabletkę można podzielić na równe dawki.

4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE

4.1 Wskazania do stosowania

- Leczenie nadciśnienia tętniczego.
- Zapobieganie chorobom układu sercowo-naczyniowego: zmniejszenie chorobowości i
• jawną chorobą układu sercowo-naczyniowego o etiologii miażdżycowej (choroba
• cukrzycą i przynajmniej jednym sercowo-naczyniowym czynnikiem ryzyka (patrz punkt

- Leczenie chorób nerek: • Początkowy okres cukrzycowej nefropatii kłębuszkowej rozpoznany na podstawie
• Jawna nefropatia cukrzycowa rozpoznana na podstawie białkomoczu u pacjentów z
• Jawna nefropatia kłębuszkowa o etiologii innej niż cukrzycowa rozpoznana na podstawie
- Leczenie objawowej niewydolności serca. - Prewencja wtórna u pacjentów po ostrym zawale serca: zmniejszenie umieralności w ostrej

4.2 Dawkowanie i sposób podawania

Dawkowanie
Zaleca się przyjmowanie produktu ApoRami c odziennie o tej samej porze dnia. Produkt ApoRami może być przyjmowany przed, w trakcie lub po posiłku, gdyż przyjmowanie pokarmów nie wpływa na jego biodostępność (patrz punkt 5.2). Produkt ApoRami powinien być przyjmowany z płynami; nie można go kruszyć ani żuć.
ApoRami, 2,5 mg, Tabletki Ta moc tabletki nie jest odpowiednia dla dawek mniejszych niż 1,25 mg
ApoRami, 5 mg, Tabletki Ta moc tabletki nie umożliwia dawkowania poniżej 2,5 mg
ApoRami, 10 mg, Tabletki Ta moc tabletki nie umożliwia dawkowania poniżej 5 mg
Dorośli
Pacjenci leczeni lekami moczopędnymi Po rozpoczęciu stosowania leku ApoRami może wystąpić niedociśnienie tętnicze; możliwość wystąpienia takiego stanu jest większa u pacjentów, którym jednocześnie podaje się leki moczopędne. Należy zachować ostrożność, ponieważ w tej grupie pacjentów może występować odwodnienie i (lub) hiponatremia.
Jeśli jest to możliwe, leki moczopędne powinny być odstawione 2 do 3 dni przed rozpoczęciem leczenia produktem ApoRami (patrz punkt 4.4).
U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, u których stosowane są diuretyki, leczenie produktem ApoRami powinno być rozpoczynane od dawki 1,25 mg. Należy kontrolować czynność nerek i stężenie potasu w surowicy. Dalsze dawkowanie produktu ApoRami powinno być ustalane w zależności od docelowych wartości ciśnienia tętniczego.

Nadciśnienie tętnicze
Dawkę należy określić w sposób indywidualny zgodnie z charakterystyką pacjenta (patrz punkt 4.4) i kontroli ciśnienia tętniczego. Produkt ApoRami może być stosowany w monoterapii lub razem z lekami hipotensyjnymi z innych grup (patrz punkty 4.3, 4.4, 4.5 i 5.1).
Dawka początkowa Zaleca się dawkę początkową 2,5 mg na dobę. Zwiększanie dawki leku ApoRami powinno następować stopniowo. W grupie pacjentów z silną aktywacją układu renina–angiotensyna–aldosteron może dojść do nadmiernego obniżenia ciśnienia tętniczego po podaniu dawki początkowej. W tej grupie pacjentów zalecane jest rozpoczynanie od dawki 1,25 mg zaś rozpoczęcie leczenia powinno nastąpić pod nadzorem lekarskim (patrz punkt 4.4).
Modyfikacja dawkowania i dawka podtrzymująca: Dawkę można podwajać w odstępie od dwóch do czterech tygodni w celu osiągnięcia docelowych wartości ciśnienia tętniczego; maksymalna dawka produktu ApoRami wynosi
Zapobieganie chorobom układu sercowo-naczyniowego Dawka początkowa Zalecana dawka początkowa produktu ApoRami wynosi 2,5 mg raz na dobę.
Modyfikacja dawkowania i dawka podtrzymująca Dawka powinna być stopniowo zwiększana w zależności od tolerancji leku przez pacjenta. Zalecane jest podwojenie dawki po jednym do dwóch tygodni leczenia, a po kolejnych dwóch do trzech tygodni zwiększenie do docelowej dawki podtrzymującej wynoszącej 10 mg produktu ApoRami raz na dobę.
Patrz także wyżej – dawkowanie u pacjentów leczonych lekami moczopędnymi.
Leczenie chorób nerek
Pacjenci z cukrzycą i mikroalbuminurią:
Dawka początkowa Zalecana dawka początkowa produktu Ramipril wynosi 1,25 mg raz na dobę.
Modyfikacja dawkowania i dawka podtrzymująca Dawka powinna być stopniowo zwiększana w zależności od tolerancji leku przez pacjenta. Zalecane jest podwojenie dawki do 2,5 mg raz na dobę po dwóch tygodniach leczenia, a następnie do 5 mg po kolejnych dwóch tygodniach.
Pacjenci z cukrzycą i co najmniej jednym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego
Dawka początkowa Zalecana dawka początkowa produktu ApoRami wynosi 2,5 mg raz na dobę.
Modyfikacja dawkowania i dawka podtrzymująca Dawka powinna być stopniowo zwię kszana w zależności od tolerancji leku przez pacjenta. Zalecane jest podwojenie dawki do 5 mg raz na dobę po jednym do dwóch tygodni leczenia, a następnie do 10 mg po kolejnych dwóch lub trzech tygodniach. Dawka docelowa wynosi 10 mg.
Pacjenci z nefropatią o etiologii innej niż cukrzycowa i makroproteinurią ≥ 3 g/dobę.

Dawka początkowa Zalecana dawka początkowa produktu ApoRami wynosi 1,25 mg raz na dobę.
Modyfikacja dawkowania i dawka podtrzymująca Dawka powinna być stopniowo zwię kszana w zależności od tolerancji leku przez pacjenta. Zalecane jest podwojenie dawki do 2,5 mg raz na dobę po dwóch tygodniach leczenia, a następnie do 5 mg po kolejnych dwóch tygodniach.
Objawowa niewydolność serca
Dawka początkowa U pacjentów w stabilnym stanie, leczonych diuretykami, zalecana dawka początkowa produktu ApoRami wynosi 1,25 mg raz na dobę.
Modyfikacja dawkowania i dawka podtrzymująca Dawkę leku należy zwiększać, podwajając ją, co jeden do dwóch tygodni do maksymalnej dawki dobowej 10 mg. Zaleca się podawanie produktu w dwóch dawkach podzielonych.
Prewencja wtórna po ostrym zawale mięśnia sercowego z niewydolnością serca
Dawka początkowa Dawkę początkową należy podać po 48 godzinach od zawału mięśnia sercowego pacjentom w stabilnym stanie klinicznym i hemodynamicznym; wynosi ona 2,5 mg dwa razy na dobę przez trzy dni. Jeśli początkowa dawka 2,5 mg jest źle tolerowana, należy podawać 1,25 mg dwa razy na dobę przez dwa dni a następnie zwiększyć dawkę do 2,5 mg, a następnie 5 mg dwa razy na dobę. Jeżeli nie można zwiększyć dawki do 2,5 mg dwa razy na dobę, należy zaprzestać leczenia.
Patrz także wyżej – dawkowanie u pacjentów leczonych lekami moczopędnymi.
Modyfikacja dawkowania i dawka podtrzymująca Dawka dobowa powinna być stopniowo podwajana w odstępach od jednego do trzech dni, aż do osiągnięcia dawki docelowej 5 mg dwa razy na dobę. W miarę możliwości dawka podtrzymująca powinna być podawana w dwóch dawkach podzielonych. Jeżeli nie można zwiększyć dawki do 2,5 mg dwa razy na dobę, należy zaprzestać leczenia. Nadal brakuje wystarczających danych dotyczących leczenia pacjentów z ciężką (NYHA IV) niewydolnością serca bezpośrednio po zawale serca. W przypadku podjęcia decyzji dotyczącej leczenia pacjentów z tej grupy, zalecane jest rozpoczynanie od dawki 1,25 mg raz na dobę. Wskazane jest zachowanie szczególnej ostrożności podczas zwiększania dawek.
Szczególne grupy pacjentów
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek Dobowa dawka u pacjentów z zaburzeniami c zynności nerek powinna być ustalana na podstawie klirensu kreatyniny (patrz punkt 5.2): - jeżeli klirens kreatyniny wynosi ≥ 60 ml/min, nie trzeba zmieniać dawki początkowej (2,5
- jeżeli klirens kreatyniny wynosi 30–60 ml/min, nie trzeba zmieniać dawki początkowej (2,5
- jeżeli klirens kreatyniny wynosi 10–30 ml/min, dawka początkowa wynosi 1,25 mg/dobę, a
- u hemodializowanych pacjentów z nadciśnieniem tętniczym: ramipril jest dializowany w

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby (patrz punkt 5.2)
U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby leczenie za pomocą produktu ApoRami należy rozpoczynać tylko pod ścisłą kontrolą lekarską, a maksymalna dawka dobowa wynosi 2,5 mg.
Pacjenci w podeszłym wieku Dawka początkowa leku powinna być niższa, zaś zwiększanie jej powinno być wolniejsze ze względu na podwyższone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, zwłaszcza w grupie pacjentów w bardzo podeszłym wieku i osłabionych. Należy rozważyć zastosowanie zredukowanej dawki początkowej wynoszącej 1,25 mg.
Dzieci i młodzież Nie określono dotychczas bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności ramiprylu u dzieci. Aktualne dane przedstawiono w punktach 4.8, 5.1, 5.2 i 5.3, ale brak zaleceń dotyczących dawkowania.
Sposób podawania
Podanie doustne.

4.3 Przeciwwskazania

• Nadwrażliwość na ramipryl lub którąkolwiek z substancji pomocniczych bądź inny inhibitor
• Obrzęk naczynioruchowy w wywiadzie (dziedziczny, idiopatyczny lub wywołany uprzednim
• Jednoczesne stosowanie z sakubitrylem / walsartanem. Nie należy rozpoczynać leczenia

• Pozaustrojowe procedury lecznicze prowadzące do kontaktu krwi z powierzchniami o
• Istotne obustronne zwężenie tętnic nerkowych lub zwężenie tętnicy nerkowej jedynej czynnej
• Drugi i trzeci trymestr ciąży (patrz części 4.4 i 4.6). • Nie należy stosować ramiprylu u pacjentów z hipotonią i niestabilnych hemodynamicznie. • Jednoczesne stosowanie produktu leczniczego ApoRami z produktami zawierającymi aliskiren

2 ) (patrz punkty 4.5 i 5.1).

4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania

Szczególne grupy pacjentów Ciąża: Nie należy rozpoczynać leczenia lekami z grupy inhibitorów ACE, takimi jak ramipryl, oraz grupy antagonistów receptorów angiotensyny II (angiotensin II receptor antagonists, AIIRA) w czasie ciąży . Jeżeli kontynuacja leczenia inhibitorami ACE i (lub) AIIRA nie jest uznawana za niezbędną, u pacjentek planujących zajście w ciążę zalecana jest zmiana sposobu leczenia hipotensyjnego na taki, którego bezpieczeństwo stosowania w czasie ciąży zostało potwierdzone. W razie stwierdzenia ciąży, stosowanie inhibitorów ACE i (lub) AIIRA powinno natychmiast zostać przerwane, a w razie potrzeby należy rozpocząć leczenie alternatywne (patrz części 4.3 i 4.6).
• Pacjenci ze szczególnym ryzykiem hipotonii - Pacjenci ze wzmożoną aktywacją układu renina–angiotensyna–aldosteron U pacjen tów ze wzmożoną aktywacją układu renina–angiotensyna–aldosteron jest zwiększone ryzyko znacznego obniżenia ciśnienia tętniczego i upośledzenia czynności nerek w przebiegu zahamowania ACE, zwłaszcza jeśli inhibitor ACE lub stosowany jednoczcześnie diuretyk jest podawany po raz pierwszy, a także po pierwszym zwiększeniu dawki.

Należy podejrzewać istotną aktywację układu renina–angiotensyna–aldosteron w przypadku: - pacjentów z ciężkim nadciśnieniem tętniczym - pacjentów z niewyrównaną zastoinową niewydolnością serca - pacjentów z hemodynamicznie istotnym zaburzeniem napływu bądź odpływu z lewej komory
- pacjentów z jednostronnym zwężeniem tętnicy nerkowej z drugą czynną nerką - pacjentów, u których występuje lub może wystąpić odwodnienie lub niedobór sodu (w tym
- pacjentów z marskością wątroby i (lub) wodobrzuszem - pacjentów poddawanych dużym zabiegom operacy jnym lub znieczulanych środkami
W powyższych sytuacjach niezbędny jest nadzór medyczny obejmujący monitorowanie ciśnienia tętniczego. Na ogół przed rozpoczęciem leczenia zaleca się wyrównanie odwodnienia, hipowolemii lub niedoborów sodu (u pacjentów z niewydolnością serca należy starannie rozważyć podjęcie powyższych działań, uwzględniając ryzyko przeciążenia objętościowego).
Podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAA) (ang. renin-angiotensin- aldosterone-system, RAAS) Istnieją dowody, iż jednoczesne stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE) (ang. angiotensin converting enzyme Inhibitors, ACEi), antagonistów receptora angiotensyny II (ang. angiotensin receptor blockers, ARB) lub aliskirenu zwiększa ryzyko niedociśnienia, hiperkaliemii oraz zaburzenia czynności nerek (w tym ostrej niewydolności nerek). W związku z tym nie zaleca się podwójnego blokowania układu RAA poprzez jednoczesne zastosowanie inhibitorów ACE, antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu (patrz punkty 4.5 i 5.1). Jeśli zastosowanie podwójnej blokady układu RAA jest absolutnie konieczne, powinno być prowadzone wyłącznie pod nadzorem specjalisty, a parametry życiowe pacjenta, takie jak: czynność nerek, stężenie elektrolitów oraz ciśnienie krwi powinny być ściśle monitorowane. U pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy stosować jednocześnie inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.
- Przemijająca bądź stała niewydolność serca po zawale mięśnia sercowego - Pacjenci z podwyższonym ryzykiem niedokrwienia mięśnia sercowego bądź mózgu w
Początkowa faza leczenia wymaga specjalnego nadzoru medycznego.
• Pacjenci w podeszłym wieku Patrz punkt 4.2.
Zabiegi operacyjne W miarę możliwości wskazane jest odstawienie inhibitorów konwertazy angiotensyny, takich jak ramipryl, na dzień przed zabiegiem operacyjnym.
Monitorowanie czynności nerek Czynność nerek powinna być oceniana przed i w trakcie leczenia, a dawkowanie powinno być dostosow ywane zwłaszcza w początkowych tygodniach leczenia. Szczególnie ścisłej kontroli wymagają pacjenci z zaburzeniami czynności nerek (patrz punkt 4.2). Istnieje ryzyko zaburzenia czynności nerek, zwłaszcza u pacjentów z zastoinową niewydolnością serca lub po przeszczepie nerki.
Nadwrażliwość/Obrzęk naczynioruchowy U pacjentów, którym podawano inhibitory ACE, w tym ramipryl, stwierdzano obrzęk naczynioruchowy (patrz punkt 4.8).
Jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE z sakubitrylem / walsartanem jest przeci wwskazane ze względu na zwiększone ryzyko obrzęku naczynioruchowego. Leczenie sakubitrylem / walsartanem nie
może być rozpoczęte wcześniej niż 36 godzin po ostatniej dawce ramiprilu. Leczenia ramiprilem nie należy rozpoczynać wcześniej niż 36 godzin po podaniu ostatniej dawki sakubitrylu / walsartanu (patrz punkty 4.3 i 4.5).
Jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE z racekadotrylem, inhibitorami mTOR (np. syrolimusem, ewerolimusem, temsyrolimusem) i wildagliptyną może prowadzić do zwiększonego ryzyka obrzęku naczynioruchowego (np. obrzęku dróg oddechowych lub języka, z zaburzeniami oddychania lub bez) (patrz punkt 4.5). Należy zachować ostrożność podczas rozpoczynania leczenia racekadotrylem, inhibitorami mTOR (np. syrolimusem, ewerolimusem, temsyrolimusem) i wildagliptyną u pacjenta przyjmującego już inhibitor ACE.
W przypadku wystąpienia obrzęku naczynioruchowego należy zaprzestać leczenia produktem ApoRami. Należy podjąć niezbędne działania ratunkowe. Pacjent powinien pozostawać pod obserwacją przez przynajmniej 12 do 24 godzin. Wypis pacjenta ze szpitala powinien nastąpić dopiero po całkowitym wycofaniu się objawów. U pacjentów leczonych inhibitorami ACE, w tym produktem ApoRami, opisywany był obrzęk naczynioruchowy jelit (patrz punkt 4.8). U tych pacjentów występował ból brzucha, któremu niekiedy towarzyszyły nudności lub wymioty.
Reakcje anafilaktycznie podczas odczulania Prawdopodobieństwo i nasilenie reakcji anafilaktycznych i anafilaktoidalnych na jad owadów i inne alergeny wzrasta pod wpływem zahamowania ACE. Należy rozważyć czasowe zaprzestanie stosowania produktu ApoRami przed odczulaniem.
Pozom potasu w surowicy Inh ibitory ACE mogą powodować hiperkaliemię, ponieważ hamują uwalnianie aldost eronu. Działanie zwykle nie jest znaczące u pacjentów z prawidłową czynnością nerek. Jednak u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i (lub) u pacjentów przyjmujących suplementy potasu (w tym substytuty soli), leki moczopędne oszczędzające potas, trimetoprim lub ko-trimoksazol, znany również jako trimetoprim / sulfametoksazol, a zwłaszcza antagoniści aldosteronu lub antagoniści receptora angiotensyny, może pojawić się hiperkaliemia. Leki moczopędne oszczędzające potas i leki blokujące receptory angiotensy ny należy stosować z zachowaniem ostrożności u pacjentów przyjmujących inhibitory ACE, a poziom potasu w surowicy krwi i nerkach powinien być monitorowany (patrz punkt 4.5).
Monitoring elektrolitów - Hiponatremia U niektórych pacjentów leczonych ramiprilem obserwowano wystąpienie zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (ang. syndrome of inappropriate antidiuretic hormone hypersecretion, SIADH), a następnie hiponatremii. Zaleca się, aby u pacjentów w podeszłym wieku oraz innych pacjentów z ryzykiem hiponatremii regularnie monitorować stężenie sodu w surowicy.
Neutropenia lub agranulocytoza Do rzadko stwierdzanych zaburzeń należą neutropenia lub agranulocytoza oraz małopłytkowość i niedokrwistość. Opisywano również zahamowanie czynności szpiku kostnego. Należy monitorować liczbę leukocytów w celu wykrycia ewentualnej leukopenii. Częstsze kontrole zalecane są w początkowej fazie leczenia oraz u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, pacjentów ze współistniejącą kolagenozą (np. toczniem rumieniowatym lub twardziną) oraz u wszystkich leczonych innymi lekami mogącymi wywoływać zmiany w obrazie krwi (patrz punkt 4.5 i 4.8).
Różnice etniczne Obrzęk naczynioruchowy wywołany inhibitorami ACE występuje częściej w grupie pacjentów rasy czarnej niż w pozostałych grupach etnicznych. Tak jak pozostałe inhibitory ACE, ramipryl może być mniej skuteczny w obniżaniu ciśnienia tętniczego u pacjentów rasy czarnej niż w pozostałych grupach
etnicznych, prawdopodobnie ze względu na większą częstość wyst ępowania nadciśnienia tętniczego z nis ką aktywnością reninową osocza w populacji osób rasy czarnej z nadciśnieniem tętniczym.
Kaszel Opis ywano występowanie kaszlu w trakcie stosowania inhibitorów ACE. Kaszel jest zazwyczaj nieproduktywny, uporczywy i us tępuje po zaprzestaniu leczenia. Kaszel wywołany inhibitorami ACE powinien być brany pod uwagę w procesie diagnostyki różnicowej kaszlu.
Ten produkt leczniczy zawiera laktozę jednowodną. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy lub zaburzeniami wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni przyjmować tego leku.
Ten produkt leczniczy zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) w tabletce, co oznacza, że jest zasadniczo „wolny od sodu”.

4.5 Interakcje z innymi lekami i inne rodzaje interakcji

Dane z badania klinicznego wykazały, że podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAA) w wyniku jednoczesnego zastosowania inhibitorów ACE, antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu jest związana z większą częstością występowania zdarzeń niepożądanych, takich jak: niedociśnienie, hiperkaliemia oraz zaburzenia czynności nerek (w tym ostra niewydolność nerek) w porównaniu z zastosowaniem leku z grupy antagonistów układu RAA w monoterapii (patrz punkty 4.3, 4.4 i 5.1).
Połączenia przeciwwskazane Pozaustrojowe zabiegi prowadzące do kontaktu krwi z ujemnie naładowanymi powierzchniami, takie jak hemodializa lub hemofiltracja, z zastosowaniem niektórych błon wysoce przepuszczalnych (np. błony poliakrylonitrylowe) oraz afereza lipoprotein o niskiej gęstości z użyciem siarczanu dekstranu ze względu na większe ryzyko ciężkich reakcji anafilaktoidalnych (patrz punkt 4.3). Jeśli przeprowadzenie powyższych zabiegów jest konieczne, należy rozważyć zastosowanie innego rodzaju błony dializacyjnej lub leku przeciwnadciśnieniowego innej klasy.
Leki zwiększające ryzyko obrzęku naczynioruchowego Jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE z sakubitrylem/walsartanem jest przeciwwskazane, ponieważ zwiększa to ryzyko obrzęku naczynioruchowego (patrz punkty 4.3 i 4.4).
Jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE z racekadotrylem, inhibitorami mTOR (np. syrolimusem, ewerolimusem, temsyrolimusem) i wildagliptyną może prowadzić do zwiększonego ryzyka obrzęku naczynioruchowego (patrz punkt 4.4).
Leki moczopędne oszczędzające potas, suplementy potasu lub substytuty soli zawierające potas Chociaż stężenie potasu w surowicy zwykle utrzymuje się w granicach normy, u niektórych pacjentów leczonych ramiprylem może wystąpić hiperkaliemia. Leki moczopędne oszczędzające potas (np. spironolakton, triamteren lub amiloryd), suplementy potasu lub substytuty soli zawierające potas mogą prowadzić do znacznego wzrostu stężenia potasu w surowicy. Należy również zachować ostrożność podczas jednoczesnego podawania ramiprylu z innymi lekami zwiększającymi stężenie potasu w surowicy, takimi jak trimetoprym i ko-trimoksazol (trimetoprim / sulfametoksazol), ponieważ trimetoprim działa podobnie, jak oszczędzający potas diuretyk, np. amiloryd. Dlatego nie zaleca się jednoczesnego stosowania ramiprylu z wyżej wymienionymi lekami. Jeśli wskazane jest jednoczesne stosowanie, należy je stosować z zachowaniem ostrożności i częstym monitorowaniem stężenia potasu w surowicy.
Cyklosporyna Podczas równoczesnego stosowania inhibitorów ACE z cyklosporyną może wystąpić hiperkaliemia. Zaleca się monitorowanie stężenia potasu w surowicy.

Heparyna Podczas równoczesnego stosowania inhibitorów ACE z heparyną może wystąpić hiperkaliemia. Zaleca się monitorowanie st ężenia potasu w surowicy.
Ko-trimoksazol (trimetoprim / sulfametoksazol) Pacjenci przyjmujący jednocześnie ko-trimoksazol (trimetoprym / sulfametoksazol) mogą być narażeni na zwiększone ryzyko hiperkaliemii (patrz punkt 4.4).
Leki hipotensyjne (np. diuretyki) i inne substancje mogące obniżać ciśnienie krwi (np.azotany, trójpierścieniowee leki przeciwdepresyjne, leki znieczulające, ostre zatrucie alkoholem, baklofen, alfuzosyna, doksazosyna, prazosyna, tamsulozyna, terazosyna): Należy brać pod uwagę możliwość zwiększenia ryzyka wystąpienia hipotonii (patrz punkt 4.2 dla diuretyków).
Sympatykomimetyki i inne substancje wazopresyjne (np. izoproterenol, dobutamina, dopamina, epinefryna), które mogą zmniejszać hipotensyjne działanie produktu ApoRami: Należy kontrolować ciśnienie tętnicze.
Allopurinol, leki immunosupresyjne, kortykosteroidy, prokainamid, cytostatyki i inne substancje mogące wpływać na liczbę krwinek: Podwyższone ryzyko reakcji hematologicznych (patrz punkt 4.4).
Sole litu: inhibitory ACE mogą zmniejszać wydalanie litu, co może zwiększyć działanie toksyczne litu. Należy kontrolować stężenie litu.
Leki przeciwcukrzycowe, w tym insulina: Mogą występować reakcje hipoglikemiczne. Należy kontrolować stężenie glukozy we krwi.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i kwas acetylosalicylowy: Należy uwzględnić możliwość zmniejszenia hipotensyjnego działania produktu ApoRami. Ponadto, jednoczesne leczenie inhibitorami ACE i NLPZ może zwiększać ryzyko pogorszenia czynności nerek i podwyższenia stężenia potasu we krwi.
Inhibitory neprylizyny (NEP): Podczas jednoczesnego stosowania inhibitorów ACE oraz inhibitorów endopeptydazy obojętnej (NEP), takich jak racekadotryl może wystąpić zwiększone ryzyko obrzęku naczynioruchowego.

4.6 Wpływ na płodność, c iążę i laktację

Ciąża
Produkt ApoRami nie jest zalecany w pierwszym trymestrze ciąży (patrz punkt 4.4) i jest przeciwwskazany w drugim i trzecim trymestrze ciąży (patrz punkt 4.3).
Brakuje jednoznacznych danych epidemiologicznych dotyczących ryzyka teratogennego wpływu ekspozycji na inhibitory ACE w pierwszym trymestrze ciąży; tym niemniej nie można wykluczyć niewielkiego wzrostu ryzyka. O ile kontynuacja leczenia inhibitorami ACE nie jest uznawana za niezbędną, u pacjentek planujących ciążę zalecana jest zmiana sposobu leczenia hipotensyjnego na taki, którego bezpieczeństwo stosowania w czasie ciąży zostało potwierdzone. W przypadku rozpoznania ciąży stosowanie inhibitorów ACE powinno natychmiast zostać przerwane, a w razie potrzeby należy włączyć inne leki przeciwnadciśnieniowe.
Leczenie inhibitorami ACE lub antagonistami receptorów angiotensyny II (AIIRA) w czasie drugiego i trzeciego trymestru ciąży prowadzi do toksycznego działania na płód ludzki (pogorszenie czynności nerek, małowodzie, opóźnienie kostnienia kości pokrywy czaszki) i noworodka (niewydolność nerek,
hipotonia, hiperkaliemia). Patrz także 5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie. Jeśli w okresie od początku drugiego trymestru ciąży dojdzie do ekspozycji na inhibitory ACE, zalecana jest ultrasonograficzna kontrola czynności nerek i czaszki. Noworodki matek przyjmujących inhibitory ACE powinny być starannie obserwowane w kierunku hipotonii, oligurii i hiperkaliemii (patrz także części 4.3 i 4.4).
Karmienie piersią
Ze względu na brak wystarczających danych dotyczących stosowania ramiprylu w okresie karmienia piersią (patrz punkt 5.2), lek ten nie jest zalecany i wskazane jest stosowanie alternatywnych schematów terapeutycznych o lepiej określonym profilu bezpieczeństwa w okresie karmienia piersią, zwłaszcza w przypadku karmienia noworodków i wcześniaków.

4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń

Niektóre działania niepożądane (np. objawy obniżenia ciśnienia tętniczego, takie jak zawroty głowy) mogą zaburzać zdolność do koncentracji i reagowania, stanowiąc zagrożenie w sytuacjach, gdy te zdolności są szczególnie istotne (np. prowadzenie pojazdów mechanicznych lub obsługa urządzeń mechanicznych).
Sytuacje te występują głównie na początku leczenia oraz po zamianie dotychczas stosowanych leków na ramipryl. Przez kilka godzin po przyjęciu pierwszej dawki lub po zwiększeniu dawki leku nie zaleca się prowadzenia pojazdów mechanicznych ani obsługi urządzeń mechanicznych.

4.8 Działania niepożądane

Podsumowanie profilu bezpieczeństwa Profil działań niepożądanych ramiprylu obejmuje uporczywy suchy kaszel i reakcje wywołane hipotonią. Do ciężkich działań niepożądanych należą: obrzęk naczynioruchowy, hiperkaliemia, zaburzenia czynności nerek lub wątroby, zapalenie trzustki, ciężkie reakcje skórne oraz neutropenia i (lub) agranulocytoza.
Tabelaryczne zestawienie działań niepożądanych Częstość występowania działań niepożądanych określa się przy użyciu następujących kryteriów: Bardzo częste (≥ 1/10); częste (≥ 1/100 do < 1/10); niezbyt częste (≥ 1/1 000 do < 1/100); rzadkie (≥ 1/10 000 do < 1/1 000); bardzo rzadkie (< 1/10 000); częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
W każdej kategorii częstości kolejne działania niepożądane uszeregowano według zmniejszającej się ciężkości.
rzadkie Częstość nieznana Zaburzenia krwi i układu chłonnego
liczby leukocytów (w tym neutropenia lub agranulocytoza), zmniejszenie liczby erytrocytów, zmniejszenie
szpiku kostnego, pancytopenia, niedokrwistość hemolityczna
stężenia hemoglobiny, zmniejszenie liczby płytek Zaburzenia układu immunologicznego
anafilaktyczne lub rzekomoanafilak- tyczne, zwiększenie miana przeciwciał przeciwjądrowych Zaburzenia endokrynologiczne
nieadekwatnego wydzielania wazopresyny (SIADH) Zaburzenia metabolizmu i odżywiania zwiększenie stężenia potasu we krwi jadłowstręt, zmniejszenie łaknienia
stężenia sodu we krwi Zaburzenia psychiczne
niepokój, nerwowość, pobudliwość nerwowa, zaburzenia snu, w tym senność splątanie zaburzenia uwagi Zaburzenia układu nerwowego ból głowy, zawroty głowy zawroty głowy (pochodzenia błędnikowego), parestezje, brak smaku, zaburzenia smaku drżenie, zaburzenia równowagi
mózgu, w tym udar niedokrwienny i przemijający napad niedokrwienny, zaburzenia sprawności psychoruchowej, uczucie pieczenia, zaburzenia węchu Zaburzenia oka zaburzenia wzroku, w tym niewyraźne widzenie zapalenie spojówek
Zaburzenia ucha i błędnika
słuchu, szumy uszne
Zaburzenia serca niedokrwienie mięśnia sercowego, w tym dławica piersiowa lub zawał mięśnia sercowego, tachykardia, arytmia, kołatanie, obrzęki

obwodowe Zaburzenia naczyń niedociśnienie, hipotonia ortostatyczna, omdlenia uderzenia gorąca Zwężenie naczyń, hipoperfuzja tkanek, zapalenie naczyń
Zaburzenia oddechowe, klatki piersiowej i śródpiersia suchy kaszel z uczuciem łaskotania w gardle, zapalenie oskrzeli, zapalenie zatok przynosowych, duszność skurcz oskrzeli, w tym zaostrzenie astmy, przekrwienia błony śluzowej nosa
Zaburzenia żołądkowo- jelitowe zapalenie żołądka i jelit, zaburzenia trawienia, ucz ucie dyskomfortu w jamie brzusznej, dyspepsja, biegunka, nudności, wymioty zapalenie trzustki (wyjątkowo donoszono o rzadkich przypadkach zgonu pacjentów leczonych inhibitorami ACE), zwiększenie aktywności enzymów trzustkowych, obrzęk naczynioruchowy jelita cienkiego, bóle w nadbrzuszu, w tym nieżyt żołądka, zaparcia, suchość w jamie ustnej Zapalenie języka
zapalenie jamy ustnej Zaburzenia wąt roby i dróg żółciowych
aktywności enzymów wątrobowych i (lub) zwiększenie stężenia bilirubiny sprzężonej żółtaczka cholestatyczna, uszkodzenie hepatocytów
niewydolność wątroby, zapalenie wątroby cholestatyczne lub cytolityczne (w bardzo rzadkich przypadkach prowadzące do zgonu) Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej wysypka grudkowo- plamkowa obrzęk naczynioruchowy: niedrożność dróg oddechowych w wyniku obrzęku złuszczające zapalenie skóry, pokrzywka, oddzielanie się nadwraż -liwość na światło martwica toksyczno- rozpływna naskórka, zespół Stevensa-

Dzieci i młodzież Profil bezpieczeństwa stosowania ramiprylu był oceniany w dwóch badaniach klinicznych z udziałem profilu bezpieczeństwa pod względem rodzaju i nasilenia działań niepożądanych pomiędzy pacjentami pediatrycznymi, a pacjentami dorosłymi, jednak następujące działania niepożądane występowały częściej u dzieci i młodzieży:
- Tachykardia, przekrwienie błony śluzowej nosa i katar występowały często (≥ 1/100 do < 1/10) u dzieci i młodzieży i niezbyt często (≥ 1/1 000 do < 1/100) u pacjentów dorosłych. - Zapalenie spojówek występowało często (≥ 1/100 do < 1/10) u dzieci i młodzieży, natomiast
- Drżenie i pokrzywka występowały niezbyt często (≥ 1/1 000 do < 1/100) u dzieci i młodzieży,

naczyniorucho- wego może wyjątkowo doprowadzić do zgonu; świąd, nadmierna potliwość płytki paznokciowej od łożyska Johnsona, rumień wielopostaciowy, pęcherzyca, zaostrzenie łuszczycy, złuszczające zapalenie skóry, pęcherzykowata lub liszajowata osutka skórna lub wykwity na błonach śluzowych, łysienie Zaburzenia mięśniowo- szkieletowe, tkanki łącznej i kości kurcze mięśni, bóle mięśni bóle stawów Zaburzenia nerek i dróg moczowych
czynności nerek, w tym ostra niewydolność nerek, zwiększenie diurezy, nasilenie białkomoczu, zwiększenie stężenia azotu mocznikowego i stężenia kreatyniny we krwi
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
zaburzenia wzwodu, zmniejszenie libido
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania ból w klatce piersiowej, zmęczenie gorączka astenia
Całkowity profil bezpieczeństwa stosowania ramiprylu u dzieci i młodzieży jest porównywalny do profilu bezpieczeństwa u dorosłych.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309, strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl

Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.

4.9 Przedawkowanie

Objawy Do objawów związanych z przedawkowaniem inhibitorów ACE należą: nadmierne rozszerzenie obwodowego łożyska naczyniowego (ze znacznym obniżeniem ciśnienia tętniczego, wstrząsem), bradykardia, zaburzenia elektrolitowe oraz niewydolność nerek.
Postępowanie Pacjenci powinni być ściśle monitorowani, a leczenie powinno być objawowe i wspomagające. Do zalecanych metod należą: zabiegi usuwające substancję czynną z organizmu (płukanie żołądka, podawanie adsorbentów) oraz techniki zapewniające stabilność hemodynamiczną, w tym podawanie agonistów receptorów alfa-1 adrenergicznych lub angiotensyny II (angiotensinamide). Ramiprylat, aktywny metabolit ramiprylu jest w niewielkim stopniu usuwany z krążenia ogólnego w procesie hemodializy.

5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE

5.1 Właściwości farmakodynamiczne

Grupa farmakoterapeutyczna: inhibitory ACE, zwykłe, kod ATC C09AA05.
Mechanizm działania Ramiprylat, aktywny metabolit proleku ramiprylu, hamuje enzym karboksypeptydazę dipeptydylową I (synonimy: konwertaza angiotensyny, kininaza II). Enzym ten katalizuje w osoczu i tkankach konwersję angiotensyny I do aktywnej substancji naczyniokurczącej – angiotensyny II, jak również rozpad bradykininy działającej naczyniorozkurczowo. Zmniejszone tworzenie angiotensyny II i zahamowanie rozkładania bradykininy prowadzi do rozkurczu naczyń.
Angiotensyna II pobudza również uwalnianie aldosteronu, dlatego ramiprylat wywołuje zmniejszenie wydzielania aldosteronu. Zazwyczaj odpowiedź na monoterapię inhibitorami ACE jest mniejsza u osób rasy czarnej z nadciśnieniem tętniczym (zwykle populacja z nadciśnieniem tętniczym i mał ą aktywnością reninową osocza) niż u pacjentów pozostałych ras.
Farmakodynamika Właściwości hipotensyjne:
Podawanie ramiprylu prowadzi do znacznego obniżenia oporu w obwodowych naczyniach tętniczych. Zasadniczo nie występują większe zmiany w przepływie osocza przez nerki ani w filtracji kłębuszkowej. Podawanie ramiprylu w nadciśnieniu tętn iczym prowadzi do obniżenia ciśnienia
tętniczego u pacjentów w pozycji leżącej i stojącej bez kompensacyjnego wzrostu częstości pracy serca.
U większości pacjentów efekt hipotensyjny po podaniu pojedynczej dawki leku jest stwierdzany po 1 do 2 godzin od doustnego przyjęcia leku. Efekt maksymalny po przyjęciu pojedynczej dawki występuje zwykle w ciągu 3 do 6 godzin od doustnego przyjęcia produktu. Hipotensyjne działanie pojedynczej dawki utrzymuje się zwykle przez 24 godziny.
Maksymalne działanie przeciwnadciśnieniowe w przypadku dłuższego stosowania ramiprylu uwidacznia się zazwyczaj po 3 do 4 tygodniach Wykazano, że działanie przeciwnadciśnieniowe ut rzymuje się przy długotrwałym leczeniu, trwającym 2 lata.
Nagłe zaprzestanie przyjmowania ramiprylu nie wywołuje nagłego wzrostu ciśnienia tętniczego z odbicia.
Niewydolność serca: Wykazano skuteczność ramiprylu stosowanego jako leczenie uzupełniające u pacjentów w czynnościowych klasach II–IV wg NYHA (ang. New York Heart Association) leczonych diuretykami i opcjonalnie glikozydami nasercowymi. Stwierdzono korzystny wpływ leku na hemodynamikę (obniżone ciśnienie napełniania prawej i lewej komory, obniżony całkowity obwodowy opór naczyniowy, podwyższona pojemność minutowa oraz zwiększenie wskaźnika sercowego). Zmniejsza również aktywację neuroendokrynną.
Bezpieczeństwo i skuteczność kliniczna
Profilaktyka sercowo-naczyniowa/Działanie ochronne na nerki
Przeprowadzono badanie kontrolowane placebo (badanie HOPE), w którym dołączano ramipryl do standardowej terapii u ponad 9200 pacjentów. W badaniu brali udział pacjenci z większym ryzykiem choroby układu sercowo-naczyniowego z powodu choroby sercowo-naczyniowej o etiologii miażdżycowej (choroba wieńcowa, udar lub choroba naczyń obwodowych w wywiadzie) albo cukrzycy z przynajmniej jednym dodatkowym czynnikiem ryzyka (udokumentowana mikroalbuminuria, nadciśnienie tętnicze, podwyższone stężenie cholesterolu całkowitego, obniżone stężenie lipoprotein o niskiej gęstości lub palenie papierosów). W badaniu wykazano, że ramipryl istotnie statystycznie obniża częstość występowania zawałów mięśnia sercowego, zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych i udarów, pojedynczo i łącznie (pierwszorzędowe złożone punkty końcowe).
Badanie HOPE: Główne wyniki

(95% przedział ufności) p % % Wszyscy pacjenci N = 4,645 N = 4,652 Pierwszorzędowe złożone punkty końcowe 14,0 17,8 0,78 (0,70-0,86) < 0,001

Drugorzędowe punkty końcowe

12,1 12,3 0,98 (0,87-1,10) NS


W badaniu MICRO-HOPE, stanowiącym uprzednio zdefiniowany punkt badania HOPE, oceniano wpływ dołączenia 10 mg ramiprylu do stosowanego schematu leczniczego wobec placebo u 3577 pacjentów w wieku ≥ 55 lat (bez górnego limitu wieku), w większości z cukrzycą typu 2 (i przynajmniej jednym dodatkowym czynnikiem ryzyka CV), z prawidłowym lub podwyższonym ciśnieniem tętniczym.
W pierwotnej analizie stwierdzono, że u 117 (6,5%) u czestników przyjmujących ramipryl i 149 (8,4%) przyjmujących placebo wystąpiła jawna nefropatia, co odpowiada RRR 24%; 95%CI [3-40], p = 0,027.
Badanie REIN, wieloośrodkowe, randomizowane badanie kontrolowane placebo z podwójnie ślepą próbą w grupach rów noległych zaplanowane w celu oceny wpływu leczenia ramiprylem na zmniejszanie się filtracji kłębuszkowej (GFR) u 352 pacjentów z prawidłowym lub podwyższonym ciśnieniem tętniczym (w wieku 18–70 lat) z łagodnym (tj. średnie wydalanie białka z moczem > 1 i < 3 g/24 godz.) lub ciężkim białkomoczem (≥ 3 g/24 godz.) wywołanym przewlekłą nefropatią o etiologii innej niż cukrzycowa. W obu podgrupach pacjentów przeprowadzono następnie stratyfikację.
Podstawowa analiza w grupie pacjentów z najcięższym białkomoczem (podgrupa zakończona wcześniej ze względu na korzyści w ramieniu leczonym ramiprylem) wykazała, iż średnia wartość obniżenia GFR na miesiąc była niższa u chorych leczonych ramiprylem niż placebo: –0,54 (0,66) wobec –0,88 (1,03) ml/min/miesiąc, p = 0,038. Różnica między grupami wynosiła 0,34 [0,03–0,65] na miesiąc i około 4 ml/min/rok; 23,1% pacjentów w grupie leczonej ramiprylem osiągnęło punkt końcowy w postaci podwojenia początkowego stężenia kreatyniny w surowicy i/lub schyłkowej niewydolności nerek (ang. end-stage renal disease, ESRD) (konieczność hemodializy lub przeszczepu nerki) wobec 45,5% w grupie leczonej placebo (p = 0,02).
Dwa duże randomizowane, kontrolowane badania kliniczne ONTARGET (ang. ONgoing Telmistartan Alone and in combination with Ramipril Global Endpoint Trial) i VA NEPHRON-D (ang. The Veterans Affairs Nefropathy in Diabetes) badały jednoczesne zastosowanie inhibitora ACE z antagonistami receptora angiotensyny II.
Badanie ONTARGET było przeprowadzone z udziałem pacjentów z chorobami układu sercowo- naczyniowego, chorobami naczyń mózgowych w wywiadzie lub cukrzycą typu 2 z towarzyszącymi, udowodnionymi uszkodzeniami narządów docelowych.
Badanie VA NEPHRON-D było przeprowadzone z udziałem pacjentów z cukrzycą typu 2 oraz z nefropatią cukrzycową. Badania te wykazały brak istotnego korzystnego wpływu na parametry nerkowe i (lub) wyniki w zakresie chorobowości oraz śmiertelności sercowo-naczyniowej, podczas gdy zaobserwowano zwiększone ryzyko hiperkaliemii, ostrego uszkodzenia nerek i (lub) niedociśnienia, w porównaniu z monoterapią.
Ze względu na podobieństwa w zakresie właściwości farmakodynamicznych tych leków, przytoczone wyniki również mają znaczenie w przypadku innych inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.
Dlatego też u pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy jednocześnie stosować inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.
Badanie ALTITUDE (ang. Aliskiren Trial in Type 2 Diabetes Using Cardiovascular and Renal Disease Endpoints) było zaprojektowane w celu zbadania korzyści z dodania aliskirenu do standardowego leczenia inhibitorem ACE lub antagonistą receptora angiotensyny II u pacjentów z
cukrzycą typu 2 i przewlekłą chorobą nerek oraz/lub z chorobą układu sercowo-naczyniowego. Badanie zostało przedwcześnie przerwane z powodu zwiększonego ryzyka działań niepożądanych. Zgony sercowo-nac zyniowe i udary mózgu występowały częściej w grupie otrzymującej aliskiren w odniesieniu do grupy placebo. W grupie otrzymującej aliskiren odnotowano równ ież częstsze występowanie zdarzeń niepożądanych, w tym ciężkich zdarzeń niepożądanych (hiperkaliemia, niedociśnienie i niewydolność nerek) względem grupy placebo.
Prewencja wtórna po ostrym zawale mięśnia sercowego Badanie AIRE obejmowało ponad 2000 pacjentów z przemijającymi lub stałymi objawami klinicznymi niewydolności serca po udokumentowanym zawale mięśnia sercowego. Leczenie ramiprylem było wprowadzane w ciągu 3 do 10 dni po wystąpieniu ostrego zawału mięśnia sercowego. W badaniu wykazano, że po śre dnim okresie obserwacji wynoszącym 15 miesięcy umieralność w grupie pacjentów leczonych ramiprylem wynosiła 16,9%, a w grupie pacjentów leczonych placebo – 22,6%. Oznacza to bezwzględne zmniejszenie umieralności o 5,7% oraz względne zmniejszenie ryzyka względnego o 27% (95% CI, od 11% do 40%).
Dzieci i młodzież W randomizowanym badaniu klinicznym z zastosowaniem podwójnie ślepej próby z udziałem 244 pacjentów pediatrycznych z nadciśnieniem tętniczym (w 73% z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym) w wieku od 6 do 16 lat, pacjenci otrzymywali małe, średnie lub duże dawki ramiprylu do osiągnięcia stężenia ramiprylatu odpowiadającego stężeniu osiąganemu u dorosłych w zakresie dawek: 1,25 mg, 5 mg i 20 mg stosowanych w zależności od masy ciała. Pod koniec 4. tygodnia, ramipryl okazał się nieskuteczny w zmniejszaniu ciśnienia skurczowego w punkcie końcowym, ale w największej dawce skutecznie zmniejszał ciśnienie rozkurczowe. Ramipryl stosowany w średniej i dużej dawce znacząco zmniejszał skurczowe i rozkurczowe ciśn ienie tętnicze u dzieci z potwierdzonym nadciśnieniem.
Nie obserwowano takiego działania w ciągu 4 tygodni stosowania coraz większych dawek wrandomizowanym badaniu odstawiania ramiprylu z zastosowaniem podwójnie ślepej próby z udziałem 218 pacjentów dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 16 lat (w 75% z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym), gdzie wartości zarówno rozkurczowego jak i skurczowego ciśnienia tętniczego krwi uległy niewielkiemu zmniejszeniu, ale nie powróciły do wartości wyjściowych w sposób istotny statystycznie, w przypadku wszystkich trzech przebadanych dawek: małej (0,625 mg - 2,5 mg), średniej (2,5 mg - 10 mg) lub dużej (5 mg - 20 mg) ramiprylu stosowanych w zależności od masy ciała. W przypadku ramiprylu nie zaobserwowano liniowej zależności odpowiedzi od dawki u badanej populacji dzieci i młodzieży.

5.2 Właściwości farmakokinetyczne

Farmakokinetyka i metabolizm
Wchłanianie Po podaniu doustnym ramipryl jest szybko wchłaniany z przewodu pokarmowego; stężenia maksymalne ramiprylu w osoczu osiągane są w ciągu jednej godziny. Na podstawie wydalania w moczu wyznaczono stopień wchłaniania na co najmniej 56% ; spożycie pokarmu nie miało istotnego wpływu na wchłanianie. Biodostępność aktywnego metabolitu ramiprylatu po doustnym podaniu 2,5 mg i 5 mg ramiprylu wynosi 45%.
Stężenia maksymalne ramiprylatu, jedynego aktywnego metabolitu ramiprylu są osiągane po 2–4 godzinach od przyjęcia ramiprylu. Stan stacjonarny w osoczu podczas podawania raz na dobę przeciętnie sto sowanych dawek ramiprylu jest os iągany około czwartego dnia leczenia.
Dystrybucja Wiązanie ramiprylu z białkami osocza wynosi 73%, a ramiprylatu około 56%.
Metabolizm
Ramipryl jest niemal całkowicie metabolizowany do ramiprylatu, a następnie do estru diektopiperazynowego, kwasu diektopiperazynowego i glukuronidów ramiprylu i ramiprylatu.
Eliminacja Metabolity są wydalane głównie przez nerki. Stężenie ramiprylatu w osoczu zmniejsza się w sposób wielofazowy. Ramiprylat, ze względu na silne, ulegające wysyceniu wiązanie z ACE oraz powolną dysocjację od enzymu, cechuje się przedłużoną fazą końcowej eliminacji i bardzo małym stężeniem w osoczu. Po wielokrotnych dawkach ramiprylu przyjmowanych raz na dobę efektywny okres półtrwania ramiprylatu wynosi 13–17 godzin dla dawek 5–10 mg, jest dłuższy w przypadku mniejszych dawek 1,25–2,5 mg. Różnica jest związana ze zdolnością enzymu do wiązania ramiprylatu. Po podaniu pojedynczej dawki doustnej ramiprylu nie wykrywa się ramiprylu i jego metabolitu w mleku kobiecym. Tym niemniej wpływ wielokrotnego podawania nie jest znany.
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek (patrz punkt 4.2) Nerkowe wydzielanie ramiprylatu jest zmniejszone u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, a klirens nerkowy ramiprylatu jest proporcjonalny do klirensu kreatyniny. Prowadzi to do podwyższonych stężeń ramiprylatu w osoczu, obniżających się wolniej niż u osób z prawidłową czynnością nerek.
Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby (patrz punkt 4.2) U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby metabolizm ramiprylu do ramiprylatu jest opóźniony, ze względu na obniżoną aktywność esteraz wątrobowych. Stężenie ramiprylu w osoczu w tej grupie pacjentów jest podwyższone. Stężenia maksymalne ramiprylatu w tej grupie pacjentów nie różnią się od stężeń stwierdzanych u osób z prawidłową czynnością wątroby.
Laktacja Po podaniu pojedynczej dawki doustnej 10 mg ramiprylu nie wykryto go ani jego metabolitów w mleku kobiecym. Jednak wpływ dawek wielokrotnych nie jest znany.
Dzieci i młodzież Profil farmakokinetyczny ramiprylu oceniano u 30 młodocianych pacje ntów z nadciśnieniem tętniczym, w wieku od 2 do 16 lat, o masie ciała > 10 kg. Po zastosowaniu dawki od 0,05 do 0,2 mg/kg mc., ramipryl był szybko i intensywnie metabolizowany do ramiprylatu. Ramiprylat osiągnął maksymalne stężenie w osoczu w ciągu 2-3 godzin. Klirens ramiprylatu jest silnie skorelowany z masą ciała (p < 0,01), jak również z dawką (p < 0,001). Klirens i objętość dystrybucji zwiększa się wraz z wiekiem dzieci w całym zakresie stosowanych dawek. Dawka 0,05 mg/kg mc. u dzieci osiągnęła stopień ekspozycji porównywalny do stwierdzanego u dorosłych leczonych ramiprylem w dawce 5 mg. Dawka 0,2 mg/kg mc. u dzieci spowodowała ekspozycję większą niż u dorosłych dla maksymalnej zalecanej dawki 10 mg na dobę.

5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie

Nie stwierdzono ostrej toksyczności doustnie podawanego ramiprylu u gryzoni i psów.
Przeprowadzono badania obejmujące przewlekłe doustne podawanie ramiprylu u szczurów, psów i małp. U trzech gatunków stwierdzano zaburzenia równowagi elektrolitowej i zmiany w morfologii krwi. U psów i małp zaobserwowano znaczne powiększenie aparatu przykłębuszkowego, po zastosowaniu dawek dobowych na poziomie 250 mg/kg/dobę, będące wyrazem aktywności farmakodynamicznej ramiprylu. Szczury, psy i małpy dobrze (bez szkodliwego wpływu) tolerowały dobowe dawki ramiprylu odpowiednio 2,0, 2,5 i 8 mg/kg/dobę.
W badaniach toksyczności reprodukcyjnej u szczurów, królików i małp nie stwierdzono żadnych właściwości teratogennych.

U szczurów obu płci nie doszło do zaburzenia płodności.
Podawanie ramiprylu samicom szczurów w czasie ciąży i laktacji prowadziło do trwałego uszkodzenia nerek (poszerzenie miedniczek nerkowych) u potomstwa po dawkach dobowych większych bądź równych 50 mg/kg masy ciała.
Rozszerzone badania mutagenności z zastosowaniem szeregu układów testowych nie wykazały właściwości mutagennych ani genotoksycznych ramiprylu.

6. DANE FARMACEUTYCZNE

6.1 Wykaz substancji pomocniczych

Skrobia kukurydziana żelowana Laktoza je dnowodna Sodu wodorowęglan (E500) Kroskarmeloza sodowa (E468) Żela za tlenek żółty (E172) (wyłącznie dawka 2,5 mg) Żelaza tlenek czerwony (E172) (wyłącznie dawka 5 mg) Sodu stearylofumaran

6.2 Niezgodności farmaceutyczne

Nie dotyczy.

6.3 Okres ważności

6.4 Specjalne środki ostrożności przy przechowywaniu

Przechowywać w temperaturze poniżej 25 ̊C Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed wilgocią. Butelka z HDPE powinna być szczelnie zamknięta w celu ochrony przed wilgocią.

6.5 Rodzaj i zawartość opakowania

ApoRami tabletki jest dostępny w: Blister z folii PVC/Aluminium. Butelka HDPE zawierająca zwitek waty z zakrętką z PP, z uszczelnieniem.
Opakowania: Blister: 14, 28, 30, 56 i 98 tabletek. But elka z HDPE: 250 tabletek.
Nie wszystkie rodzaje opakowań muszą znajdować się w obrocie.

6.6 Szczególne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania leku do stosowania

Wszelkie resztki niewykorzystanego produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć w sposób zgodny z lokalnymi przepisami.

7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA

Aurovitas Pharma Polska Sp. z o.o. ul. Sokratesa 13D lok. 27 01-909 Warszawa

8. NUMERY POZWOLEŃ NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

1,25 mg: 23915 2,5 mg: 23916

9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO

2017-04-14

10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU

2022-04-01