Theospirex
Theophyllinum
Roztwór do wstrzykiwań i infuzji 20 mg/ml | Theophyllinum 20 mg/ml
Gebro Pharma GmbH, Austria
Ulotka
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta
Theospirex roztwór do wstrzykiwań i infuzji dożylnych
Theophyllinum
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki. - Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same. - Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
Theospirex
jest lekiem zawierającym teofilinę, która ma działanie rozkurczające mięśnie gładkie oskrzeli, oskrzelików i naczyń krwionośnych oraz hamuje uwalnianie mediatorów z komórek biorących udział w reakcjach zapalnych. Lek również wpływa dodatnio na siłę i czas skurczu mięśnia sercowego, a także zwiększa wydalanie moczu.
Wskazanie do stosowania: leczenie ostrych i ciężkich skurczów oskrzeli w przewlekłych chorobach dróg oddechowych: astmie oskrzelowej, stanie astmatycznym, przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc.
Teofiliny nie należy stosować jako leku pierwszego wyboru w leczeniu astmy u dzieci.
Kiedy nie stosować leku Theospirex jeśli pacjent ma uczulenie na teofilinę, pochodne teofiliny lub inne pochodne ksantyny, lub na którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6), jeśli u pacjenta wystąpił świeży zawał mięśnia sercowego, jeśli u pacjenta wystąpił wstrząs lub zapaść, jeśli u pacjenta stwierdzono ostre zaburzenia rytmu serca, jeśli u pacjenta występuje ciężka choroba wątroby, jeśli u pacjenta stwierdzono obrzęk płuc, jeśli u pacjenta stwierdzono skłonność do drgawek, jeśli u pacjenta stwierdzono padaczkę, jeśli dziecko ma mniej niż 6 miesięcy.
Ostrzeżenia i środki ostrożności Przed rozpoczęciem stosowania leku Theospirex należy omówić to z lekarzem, farmaceutą lub pielęgniarką: jeśli u pacjenta występuje nadciśnienie tętnicze, jeśli u pacjenta występuje niestabilna dławica piersiowa, jeśli u pacjenta występuje skłonność do zaburzeń rytmu serca (w tym także zaburzeń rytmu serca z szybką czynnością serca), jeśli u pacjenta występuje przerostowa kardiomiopatia ze zwężeniem drogi odpływu (choroba mięśnia sercowego), jeśli u pacjenta występuje nadczynność tarczycy, jeśli u pacjenta występuje choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, jeśli u pacjenta występują zaburzenia czynności nerek i wątroby, jeśli u pacjenta występuje porfiria, jeśli u pacjenta występuje niewydolność serca, jeśli u pacjenta występuje serce płucne, jeśli u pacjenta występuje jaskra, jeśli u pacjenta występuje cukrzyca, jeśli u pacjenta występuje długo utrzymująca się gorączka, jeśli u pacjenta występują zakażenia wirusowe, jeśli u pacjenta jednocześnie stosowane są leki spowalniające metabolizm teofiliny (w tym także w okresie bezpośrednio po ich odstawieniu).
Lek należy stosować ostrożnie w okresie szczepień oraz u osób w podeszłym wieku.
Gorączka zmniejsza szybkość wydalania teofiliny z organizmu. W przypadku ostrej choroby przebiegającej z gorączką konieczne może być zmniejszenie dawki w celu uniknięcia zatrucia.
Dzieci i młodzież Leku Theospirex nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy. Szczegółowe informacje dotyczące stosowania leku u dzieci i młodzieży przedstawione są w punkcie
Theospirex a inne leki Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach stosowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.
W szczególności należy poinformować o stosowaniu któregokolwiek z poniższych leków, gdyż Theospirex może zmieniać ich działanie oraz zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych: Leku Theospirex nie należy stosować jednocześnie z innymi preparatami zawierającymi ksantyny i ich pochodne. Efedryna. Teofilina nasila działanie efedryny. Teofilina nasila działanie sympatykomimetyków (takich jak salbutamol, formoterol) stosowanych w leczeniu stanów skurczowych oskrzeli, kofeiny i podobnych substancji. Teofilina zwiększa wydalanie nerkowe soli litu (stosowanych w leczeniu manii lub depresji), zmniejsza jego wchłanianie i stężenie we krwi. Glikozydy naparstnicy (leki pobudzające pracę serca). Poprzez dodatni wpływ na siłę i czas skurczu mięśnia sercowego teofilina może nasilać działanie glikozydów naparstnicy i prowadzić do zaburzeń przewodnictwa w mięśniu sercowym. Teofilina może osłabić działanie leków β-adrenolitycznych (leki stosowane m.in. w leczeniu nadciśnienia tętniczego), adenozyny (lek stosowany w zaburzeniach rytmu serca), benzodiazepin (leki o działaniu przeciwlękowym, uspokajającym, nasennym, przeciwdrgawkowym) i pankuronium (lek stosowany podczas znieczulenia ogólnego w celu ułatwienia intubacji i zwiotczenia mięśni szkieletowych w trakcie zabiegów chirurgicznych). Teofilina nasila działanie leków moczopędnych. Istnieją dowody wskazujące, że u osób otrzymujących jednocześnie ketaminę (szybko działający środek znieczulający) dojść może do obniżenia progu drgawkowego. Zastosowanie halotanu (środek stosowany do znieczulenia ogólnego) u pacjentów leczonych teofiliną może spowodować ciężkie zaburzenia rytmu serca.
Mniejsze stężenie teofiliny we krwi występuje u palaczy tytoniu.
W przypadku stosowania leków wpływających na stężenie teofiliny w surowicy krwi należy odpowiednio dostosować dawkę.
Należy poinformować o stosowaniu leków, które mogą nasilać działanie leku Theospirex i zwiększać ryzyko wystąpienia jego działań niepożądanych: cymetydyna (lek stosowany w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy), allopurynol (lek zmniejszający zawartość kwasu moczowego we krwi i moczu hamujący tworzenie kamieni szczawianowych w drogach moczowych, zapobiegający odkładaniu się złogów moczanów w mięśniach i nerkach), antybiotyki fluorochinolowe (enoksacyna, lomefloksacyna, cyprofloksacyna, norfloksacyna, ofloksacyna). Zaleca się częste kontrolowanie stężenia teofiliny u pacjentów leczonych takimi antybiotykami. antybiotyki makrolidowe (erytromycyna, klarytromycyna), disulfiram (lek stosowany w leczeniu uzależnienia od alkoholu), estrogeny (leki hormonalne stosowane m.in. w hormonalnej terapii zastępczej), fluwoksamina (lek przeciwdepresyjny z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny), interferon-α (lek stosowany w leczeniu nowotworów), izoniazyd (lek stosowany w zapobieganiu i leczeniu gruźlicy), metotreksat (lek stosowany w leczeniu nowotworów), meksyletyna i propafenon (leki stosowane w zaburzeniach rytmu serca), rofekoksyb (lek stosowany w leczeniu bólu w schorzeniach reumatycznych), propranolol (lek stosowany m.in. w nadciśnieniu tętniczym), tyklopidyna (lek hamujący agregację płytek krwi i uwalnianie płytkowych czynników krzepnięcia, zapobiega tworzeniu się zakrzepów tętniczych), leki blokujące kanał wapniowy (werapamil, diltiazem), wiloksazyna (lek przeciwdepresyjny). W takich przypadkach lekarz może zalecić zmniejszenie dawki teofiliny.
Alkohol powoduje zwiększenie stężenia teofiliny we krwi, dlatego podczas stosowania leku Theospirex nie należy spożywać napojów zawierających alkohol.
Należy poinformować o stosowaniu leków, które mogą osłabiać działanie leku Theospirex i zmniejszać jego skuteczność: aminoglutetimid (lek stosowany w leczeniu niektórych nowotworów prostaty), karbamazepina (lek stosowany w leczeniu padaczki), izoprenalina (lek stosowany w astmie oskrzelowej), fenobarbital (lek przeciwpadaczkowy), fenytoina (lek o działaniu przeciwdrgawkowym), prymidon (lek przeciwpadaczkowy), ryfampicyna (lek stosowany w gruźlicy), sukralfat (lek stosowany w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy), sulfinpirazon (lek zwiększający wydalanie kwasu moczowego z moczem, stosowany w dnie moczanowej), leki zawierające ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum). Jeśli teofilina podawana jest jednocześnie z którymkolwiek z tych leków, lekarz może zalecić zwiększenie dawki teofiliny.
Theospirex z jedzeniem i piciem Dieta uboga w węglowodany (cukry) i bogata w białka, odżywianie pozajelitowe oraz spożywanie grilowanego mięsa wołowego w dużych ilościach zmniejsza ilość teofiliny w organizmie i osłabia jej działanie.
Dieta bogata w węglowodany i uboga w białka może prowadzić do zwiększenia ilości teofiliny w organizmie, nasilenia jej działania i wzrostu ryzyka wystąpienia działań niepożądanych.
Ciąża i karmienie piersią Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Ciąża Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania teofiliny w okresie ciąży, ponieważ nie przeprowadzono odpowiednich badań. Teofilina przenika przez barierę łożyskową i może wywoływać działania niepożądane u płodu.
Teofiliny nie należy stosować w okresie ciąży, zwłaszcza w pierwszych trzech miesiącach, jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne. W drugim i trzecim trymestrze ciąży teofilinę można stosować tylko wtedy, kiedy korzyści dla matki przewyższają ryzyko dla płodu.
Stopień wiązania teofiliny z białkami osocza oraz klirens mogą ulegać zmniejszeniu w trakcie rozwoju ciąży. Wskazane może być zmniejszenie dawki, aby uniknąć działań niepożądanych.
Stosowanie teofiliny w końcowym okresie ciąży może hamować kurczliwość macicy. Należy prowadzić dokładne monitorowanie noworodków narażonych na działanie teofiliny w końcowym okresie ciąży w celu wykrycia ewentualnych objawów przedmiotowych wywołanych jej działaniem.
Karmienie piersią Nie należy stosować leku w okresie karmienia piersią. Teofilina przenika do mleka matki i w okresie karmienia piersią może powodować działania niepożądane u karmionych niemowląt. Jej stężenie w mleku karmiącej matki może stanowić 60 – 90% stężenia tego leku we krwi.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn Teofilina może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy zachować ostrożność, ze względu na możliwość wystąpienia objawów senności oraz zawrotów głowy.
Theospirex w postaci roztworu do wstrzykiwań i infuzji dożylnych zawiera sód. Każda ampułka po 10 ml zawiera 1,19 mmol (albo 27,31 mg) sodu. Należy wziąć to pod uwagę u pacjentów ze zmniejszoną czynnością nerek i u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie.
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.
Zalecenia ogólne
Theospirex można podawać dożylnie: dożylnie w powolnym wstrzyknięciu (około 6 minut/ampułka, do odpowiednio dużej żyły), w krótkim wlewie dożylnym (około 10 minut/ampułka w jednym roztworze), w dożylnym wlewie kroplowym.
Terapeutyczne stężenie teofiliny w surowicy wynosi 10 do 20 μg/ml (56 do 112 μmol/l). Teofilina w stężeniu większym niż 20 μg/ml (112 μmol/l) może działać toksycznie.
Ze względu na duże różnice osobnicze w farmakokinetyce teofiliny i wąską rozpiętość terapeutyczną, lek należy dawkować indywidualnie.
Należy monitorować stężenie teofiliny w surowicy. Zalecenie to dotyczy szczególnie przypadków, w których istnieje zwiększone ryzyko przekroczenia stężenia terapeutycznego, takich jak np. zmiana dawki czy zmiana rodzaju używanego preparatu. Theospirex do podawania dożylnego zawiera jako substancję czynną teofilinę, a powszechnie stosowana teofilina do podawania dożylnego w innych lekach występuje najczęściej w formie połączenia z etylenodiaminą (jako tzw. aminofilina). Jakkolwiek profil farmakokinetyczny obu leków podawanych w równoważnych (w przeliczeniu na teofilinę) dawkach wydaje się podobny, to nie można wykluczyć, iż zmiana jednego leku na drugi spowoduje uzyskanie stężeń teofiliny nieco różniących się od stężeń występujących podczas dotychczasowej terapii, w związku z czym, po zamianie leku, zaleca się oznaczenie stężenia teofiliny.
Dawkowanie
Dawkę należy obliczać na podstawie beztłuszczowej masy ciała (tkanka tłuszczowa u dzieci stanowi 12%, u dorosłych 22%), ponieważ nie ma dystrybucji teofiliny do tkanki tłuszczowej. Teofilinę można podawać w przerywanym lub ciągłym wlewie dożylnym z szybkością 5 do 10 mg/minutę, w czasie nie krótszym niż jedna godzina. Teofiliny nie należy podawać z szybkością większą niż 25 mg/minutę. Wymagane stężenie teofiliny, uzyskane po podaniu dawki początkowej, utrzymuje się za pomocą dawki podtrzymującej na podstawie aktualnego stężenia teofiliny w surowicy krwi.
Całkowitą dawkę (dawka dotyczy bezwodnej teofiliny – 1 ampułka = 200 mg bezwodnej teofiliny) należy ustalić zgodnie z poniższym schematem:
Pacjenci nieleczeni wcześniej teofiliną:
Dawka początkowa Dawka teofiliny iv. /kg mc. Bez wcześniejszego leczenia teofiliną 4 – 5 mg/kg mc. przez 20 – 30 min. W przypadku podejrzenia lub dowodów na wcześniejsze leczenie teofiliną
Pacjenci nieotrzymujący aktualnie innych leków zawierających teofilinę:
Grupa pacjentów Dawka początkowa
[mg/kg mc./h] Dawka na pierwsze
[mg/kg mc./h] Dawka podtrzymująca na czas leczenia powyżej 12 h
[mg/kg mc./h]
Dzieci w wieku 6 miesięcy do 9 lat
Dzieci w wieku 10 do 16 lat oraz dorośli palący od niedawna
Dorośli niepalący bez współistniejących chorób
Pacjenci z zastoinową niewydolnością serca, niewydolnością wątroby
Inni pacjenci, w tym pacjenci z przerostem prawej komory serca
1,0
0,85
0,6
0,4
0,5
0,85
0,7
0,43
0,1
0,26
W przypadku braku możliwości kontrolowania stężenia leku we krwi nie należy przekraczać dawki dobowej, którą należy obliczać według poniższego schematu:
Grupy pacjentów Maksymalna dawka dobowa Dzieci w wieku 2 do 9 lat 24 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dzieci w wieku 10 do 12 lat 20 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dzieci w wieku 13 do 16 lat 18 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dorośli i młodzież w wieku powyżej 16 lat 13 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg
Dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy Leku Theospirex nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy.
Sposób podawania
Iniekcja dożylna Wstrzykiwać powoli, przez co najmniej 6 minut, w odpowiednio dużą żyłę.
Krótki wlew dożylny Wprowadzać dożylnie przez 20–30 minut, w 50-100 ml odpowiedniego roztworu infuzyjnego.
Dożylny wlew kroplowy Podawać w 250 ml odpowiedniego roztworu infuzyjnego. Czas trwania infuzji można określić wg powyższego schematu dawkowania. Można go jednak zmodyfikować wg indywidualnych potrzeb.
W leczeniu małych dzieci należy rozważyć konieczność zmniejszenia objętości płynów podawanych w infuzji.
Po przeprowadzeniu iniekcji lub infuzji, pacjent powinien przez krótki czas pozostawać w spoczynku, pod nadzorem. W przypadku posiadania informacji o uprzednim podaniu leków zawierających metyloksantynę lub w przypadku występowania takiego podejrzenia, należy przeprowadzać iniekcję lub infuzję pod szczególnym nadzorem, a w przypadku wystąpienia nietolerancji należy ją przerwać.
Czas trwania leczenia Czas trwania leczenia zależy od rodzaju, stopnia nasilenia i przebiegu choroby i jest określany przez lekarza prowadzącego.
Zastosowanie większej dawki leku Theospirex niż zalecana Objawy przedawkowania Objawy przedawkowania teofiliny mogą wystąpić, jeśli jej stężenie w surowicy krwi jest większe niż Zazwyczaj najpierw występuje tachykardia (przyspieszenie czynności serca), później objawy żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, wymioty z domieszką krwi, bóle żołądka, biegunka), pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego (niepokój, bóle głowy, bezsenność, zawroty głowy), nadmierne pragnienie, szumy w uszach, kołatanie serca i zaburzenia rytmu serca. Może wystąpić nadmierne pocenie się i drżenie mięśni. W przypadku znacznego przedawkowania (stężenie teofiliny w osoczu jest większe niż 25 g/ml) mogą wystąpić drgawki, niewydolność krążenia, hipertermia (wzrost temperatury ciała), ciężkie zaburzenia rytmu serca, w tym komorowe zaburzenia rytmu serca, a nawet zatrzymanie krążenia i zgon. U pacjentów ze zwiększoną wrażliwością na teofilinę, ciężkie objawy przedawkowania mogą wystąpić nawet, gdy stężenie teofiliny w osoczu jest mniejsze niż 20 g/ml.
Postępowanie po przedawkowaniu W przypadku wstąpienia jakichkolwiek objawów przedawkowania należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub oddziałem ratunkowym najbliższego szpitala. W przypadku objawów zagrażających życiu należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe.
W przypadku łagodnych objawów przedawkowania: Należy przerwać podawanie leku i oznaczyć stężenie teofiliny w osoczu. Jeśli leczenie jest wznawiane, dawkę należy odpowiednio zmniejszyć.
Jeśli wystąpią objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np. niepokój i drgawki): - należy podawać dożylnie diazepam 0,1-0,3 mg/kg masy ciała, maksymalnie 15 mg.
Jeśli objawy przedawkowania potencjalnie zagrażają życiu należy: - monitorować czynności życiowe i utrzymywać drożność dróg oddechowych, - podać tlen, - w razie konieczności, podawać dożylnie płyny zwiększające objętość osocza, - kontrolować i w razie konieczności uzupełniać niedobory płynów i elektrolitów, - zastosować hemoperfuzję (patrz poniżej).
W przypadku zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca: - u pacjentów, którzy nie chorują na astmę należy dożylnie podać propranolol: 1 mg u dorosłych; 0,02 mg/kg masy ciała u dzieci. Dawkę można powtarzać co 5-10 minut aż do przywrócenia prawidłowego rytmu serca, do dawki maksymalnej 0,1 mg/kg mc.
Ostrzeżenie: U pacjentów chorych na astmę oskrzelową propranolol może wywołać silny skurcz oskrzeli, dlatego u tych pacjentów zamiast propranololu należy podawać werapamil.
W bardzo ciężkich przypadkach zatrucia, gdy opisane powyżej postępowanie jest nieskuteczne oraz u pacjentów, u których stężenie teofiliny w osoczu jest bardzo duże, szybkie i całkowite odtrucie można osiągnąć przez zastosowanie hemoperfuzji lub hemodializy. W większości przypadków nie jest to konieczne, ponieważ teofilina jest metabolizowana dostatecznie szybko.
Pominięcie zastosowania leku Theospirex Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
Przerwanie stosowania leku Theospirex W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
W czasie stosowania leku Theospirex
mogą wystąpić następujące działania niepożądane:
Zaburzenia żołądka i jelit: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): podrażnienie błony śluzowej przewodu pokarmowego, nudności, wymioty, ból w nadbrzuszu, biegunka, brak apetytu, jadłowstręt. Opisywano wystąpienie krwawych wymiotów po teofilinie. Istniejący refluks żołądkowo-przełykowy może ulec nasileniu w nocy z powodu rozkurczu zwieracza przełyku.
Zaburzenia układu nerwowego i zaburzenia psychiczne: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego; bóle głowy, drażliwość, niepokój, bezsenność, zawroty głowy, wzmożenie odruchów, drżenie kończyn i napady drgawek.
Zaburzenia serca: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): zaburzenia rytmu serca, przyspieszona czynność serca, skurcze dodatkowe i komorowe zaburzenia rytmu serca, kołatanie serca.
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): przyspieszenie oddechu.
Zaburzenia naczyniowe: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): obniżenie ciśnienia tętniczego.
Zaburzenia nerek i dróg moczowych: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): zwiększone wydalanie moczu związane z działaniem moczopędnym teofiliny, może wystąpić różnego stopnia białkomocz, zwiększenie liczby erytrocytów w moczu. Obserwowano również wystąpienie zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH).
Zaburzenia układu immunologicznego: Niezbyt często (u mniej niż 1 na 100, ale u więcej niż u 1 na 1000 pacjentów): reakcje nadwrażliwości pokrzywka, uogólniony świąd, obrzęk naczynioruchowy - reakcje alergiczne, takie jak reakcje skórne i nagły obrzęk skóry i błon śluzowych (np. gardła lub języka), trudności w oddychaniu i (lub) swędzenie i wysypka.
Badania diagnostyczne: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): zwiększenie stężenia glukozy w surowicy krwi, (zmniejszenie stężenia potasu we krwi), zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, zmiany stężenia elektrolitów we krwi, zwiększenie stężenia kwasu moczowego we krwi.
Objawy niepożądane mogą być bardziej nasilone u osób z nadwrażliwością na teofilinę lub w przypadku przedawkowania (stężenie teofiliny w osoczu większe niż 20 mg/l).
W szczególności, gdy stężenie teofiliny w osoczu jest większe niż 25 mg/l mogą wystąpić objawy działania toksycznego, takie jak drgawki, nagły spadek ciśnienia tętniczego krwi, komorowe zaburzenia rytmu i ciężkie objawy ze strony układu pokarmowego (w tym krwawienia z przewodu pokarmowego).
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Al. Jerozolimskie 181C 02-222 Warszawa tel.: +48 22 49 21 301 faks: +48 22 49 21 309 e-mail: [email protected] Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić środowisko.
Co zawiera Theospirex
Substancją czynną leku jest teofilina. Jeden ml roztworu zawiera 20 mg teofiliny. Jedna ampułka (10 ml) zawiera 200 mg teofiliny.
Pozostałe składniki leku to: woda do wstrzykiwań, glicyna i sodu wodorotlenek.
Jak wygląda Theospirex i co zawiera opakowanie Theospirex to bezbarwny i przezroczysty roztwór.
Lek pakowany jest w ampułki z bezbarwnego szkła, zawierające po 10 ml roztworu i umieszczone w tekturowym pudełku. Opakowanie zawiera 5 ampułek po 10 ml roztworu.
Podmiot odpowiedzialny Biofarm Sp. z o.o. ul. Wałbrzyska 13 60-198 Poznań Tel.: +48 61 66 51 500 Faks: +48 61 66 51 505
Wytwórca Gebro Pharma GmbH A-6391 Fieberbrunn Austria
Data zatwierdzenia ulotki:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Informacje przeznaczone wyłącznie dla fachowego personelu medycznego:
Zalecenia dotyczące przygotowywania roztworu do wlewu:
W przypadku mieszania leku Theospirex z innym roztworem należy zwrócić szczególną uwagę na ewentualne przebarwienia, zmętnienia i wytrącanie się osadu w powstałym roztworze. Lek Theospirex można mieszać z następującymi roztworami: 0,9% roztwór NaCl (soli fizjologicznej); roztwór Ringera zawierający mleczany; w przypadku mieszania teofiliny z roztworem glukozy, może sporadycznie wystąpić żółte zabarwienie roztworu.
Leku nie należy mieszać z innymi roztworami, jeśli nie zbadano ich zgodności chemicznej z teofiliną. Rozpuszczalniki dla teofiliny nie powinny być mieszane bezpośrednio w tej samej strzykawce, ponieważ mogą spowodować wytrącanie osadu lub zmiany chemiczne w powstałym roztworze. Należy również pamiętać o interakcjach teofiliny z innymi lekami.
Theospirex roztwór do wstrzykiwań i infuzji dożylnych
Theophyllinum
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki. - Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same. - Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest Theospirex i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Theospirex
3. Jak stosować Theospirex
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać Theospirex
6. Zawartość opakowania i inne informacje
1. Co to jest Theospirex i w jakim celu się go stosuje
Theospirex
jest lekiem zawierającym teofilinę, która ma działanie rozkurczające mięśnie gładkie oskrzeli, oskrzelików i naczyń krwionośnych oraz hamuje uwalnianie mediatorów z komórek biorących udział w reakcjach zapalnych. Lek również wpływa dodatnio na siłę i czas skurczu mięśnia sercowego, a także zwiększa wydalanie moczu.
Wskazanie do stosowania: leczenie ostrych i ciężkich skurczów oskrzeli w przewlekłych chorobach dróg oddechowych: astmie oskrzelowej, stanie astmatycznym, przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc.
Teofiliny nie należy stosować jako leku pierwszego wyboru w leczeniu astmy u dzieci.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Theospirex
Kiedy nie stosować leku Theospirex jeśli pacjent ma uczulenie na teofilinę, pochodne teofiliny lub inne pochodne ksantyny, lub na którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6), jeśli u pacjenta wystąpił świeży zawał mięśnia sercowego, jeśli u pacjenta wystąpił wstrząs lub zapaść, jeśli u pacjenta stwierdzono ostre zaburzenia rytmu serca, jeśli u pacjenta występuje ciężka choroba wątroby, jeśli u pacjenta stwierdzono obrzęk płuc, jeśli u pacjenta stwierdzono skłonność do drgawek, jeśli u pacjenta stwierdzono padaczkę, jeśli dziecko ma mniej niż 6 miesięcy.
Ostrzeżenia i środki ostrożności Przed rozpoczęciem stosowania leku Theospirex należy omówić to z lekarzem, farmaceutą lub pielęgniarką: jeśli u pacjenta występuje nadciśnienie tętnicze, jeśli u pacjenta występuje niestabilna dławica piersiowa, jeśli u pacjenta występuje skłonność do zaburzeń rytmu serca (w tym także zaburzeń rytmu serca z szybką czynnością serca), jeśli u pacjenta występuje przerostowa kardiomiopatia ze zwężeniem drogi odpływu (choroba mięśnia sercowego), jeśli u pacjenta występuje nadczynność tarczycy, jeśli u pacjenta występuje choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, jeśli u pacjenta występują zaburzenia czynności nerek i wątroby, jeśli u pacjenta występuje porfiria, jeśli u pacjenta występuje niewydolność serca, jeśli u pacjenta występuje serce płucne, jeśli u pacjenta występuje jaskra, jeśli u pacjenta występuje cukrzyca, jeśli u pacjenta występuje długo utrzymująca się gorączka, jeśli u pacjenta występują zakażenia wirusowe, jeśli u pacjenta jednocześnie stosowane są leki spowalniające metabolizm teofiliny (w tym także w okresie bezpośrednio po ich odstawieniu).
Lek należy stosować ostrożnie w okresie szczepień oraz u osób w podeszłym wieku.
Gorączka zmniejsza szybkość wydalania teofiliny z organizmu. W przypadku ostrej choroby przebiegającej z gorączką konieczne może być zmniejszenie dawki w celu uniknięcia zatrucia.
Dzieci i młodzież Leku Theospirex nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy. Szczegółowe informacje dotyczące stosowania leku u dzieci i młodzieży przedstawione są w punkcie
3. „Jak stosować Theospirex”.
Theospirex a inne leki Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach stosowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.
W szczególności należy poinformować o stosowaniu któregokolwiek z poniższych leków, gdyż Theospirex może zmieniać ich działanie oraz zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych: Leku Theospirex nie należy stosować jednocześnie z innymi preparatami zawierającymi ksantyny i ich pochodne. Efedryna. Teofilina nasila działanie efedryny. Teofilina nasila działanie sympatykomimetyków (takich jak salbutamol, formoterol) stosowanych w leczeniu stanów skurczowych oskrzeli, kofeiny i podobnych substancji. Teofilina zwiększa wydalanie nerkowe soli litu (stosowanych w leczeniu manii lub depresji), zmniejsza jego wchłanianie i stężenie we krwi. Glikozydy naparstnicy (leki pobudzające pracę serca). Poprzez dodatni wpływ na siłę i czas skurczu mięśnia sercowego teofilina może nasilać działanie glikozydów naparstnicy i prowadzić do zaburzeń przewodnictwa w mięśniu sercowym. Teofilina może osłabić działanie leków β-adrenolitycznych (leki stosowane m.in. w leczeniu nadciśnienia tętniczego), adenozyny (lek stosowany w zaburzeniach rytmu serca), benzodiazepin (leki o działaniu przeciwlękowym, uspokajającym, nasennym, przeciwdrgawkowym) i pankuronium (lek stosowany podczas znieczulenia ogólnego w celu ułatwienia intubacji i zwiotczenia mięśni szkieletowych w trakcie zabiegów chirurgicznych). Teofilina nasila działanie leków moczopędnych. Istnieją dowody wskazujące, że u osób otrzymujących jednocześnie ketaminę (szybko działający środek znieczulający) dojść może do obniżenia progu drgawkowego. Zastosowanie halotanu (środek stosowany do znieczulenia ogólnego) u pacjentów leczonych teofiliną może spowodować ciężkie zaburzenia rytmu serca.
Mniejsze stężenie teofiliny we krwi występuje u palaczy tytoniu.
W przypadku stosowania leków wpływających na stężenie teofiliny w surowicy krwi należy odpowiednio dostosować dawkę.
Należy poinformować o stosowaniu leków, które mogą nasilać działanie leku Theospirex i zwiększać ryzyko wystąpienia jego działań niepożądanych: cymetydyna (lek stosowany w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy), allopurynol (lek zmniejszający zawartość kwasu moczowego we krwi i moczu hamujący tworzenie kamieni szczawianowych w drogach moczowych, zapobiegający odkładaniu się złogów moczanów w mięśniach i nerkach), antybiotyki fluorochinolowe (enoksacyna, lomefloksacyna, cyprofloksacyna, norfloksacyna, ofloksacyna). Zaleca się częste kontrolowanie stężenia teofiliny u pacjentów leczonych takimi antybiotykami. antybiotyki makrolidowe (erytromycyna, klarytromycyna), disulfiram (lek stosowany w leczeniu uzależnienia od alkoholu), estrogeny (leki hormonalne stosowane m.in. w hormonalnej terapii zastępczej), fluwoksamina (lek przeciwdepresyjny z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny), interferon-α (lek stosowany w leczeniu nowotworów), izoniazyd (lek stosowany w zapobieganiu i leczeniu gruźlicy), metotreksat (lek stosowany w leczeniu nowotworów), meksyletyna i propafenon (leki stosowane w zaburzeniach rytmu serca), rofekoksyb (lek stosowany w leczeniu bólu w schorzeniach reumatycznych), propranolol (lek stosowany m.in. w nadciśnieniu tętniczym), tyklopidyna (lek hamujący agregację płytek krwi i uwalnianie płytkowych czynników krzepnięcia, zapobiega tworzeniu się zakrzepów tętniczych), leki blokujące kanał wapniowy (werapamil, diltiazem), wiloksazyna (lek przeciwdepresyjny). W takich przypadkach lekarz może zalecić zmniejszenie dawki teofiliny.
Alkohol powoduje zwiększenie stężenia teofiliny we krwi, dlatego podczas stosowania leku Theospirex nie należy spożywać napojów zawierających alkohol.
Należy poinformować o stosowaniu leków, które mogą osłabiać działanie leku Theospirex i zmniejszać jego skuteczność: aminoglutetimid (lek stosowany w leczeniu niektórych nowotworów prostaty), karbamazepina (lek stosowany w leczeniu padaczki), izoprenalina (lek stosowany w astmie oskrzelowej), fenobarbital (lek przeciwpadaczkowy), fenytoina (lek o działaniu przeciwdrgawkowym), prymidon (lek przeciwpadaczkowy), ryfampicyna (lek stosowany w gruźlicy), sukralfat (lek stosowany w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy), sulfinpirazon (lek zwiększający wydalanie kwasu moczowego z moczem, stosowany w dnie moczanowej), leki zawierające ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum). Jeśli teofilina podawana jest jednocześnie z którymkolwiek z tych leków, lekarz może zalecić zwiększenie dawki teofiliny.
Theospirex z jedzeniem i piciem Dieta uboga w węglowodany (cukry) i bogata w białka, odżywianie pozajelitowe oraz spożywanie grilowanego mięsa wołowego w dużych ilościach zmniejsza ilość teofiliny w organizmie i osłabia jej działanie.
Dieta bogata w węglowodany i uboga w białka może prowadzić do zwiększenia ilości teofiliny w organizmie, nasilenia jej działania i wzrostu ryzyka wystąpienia działań niepożądanych.
Ciąża i karmienie piersią Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Ciąża Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania teofiliny w okresie ciąży, ponieważ nie przeprowadzono odpowiednich badań. Teofilina przenika przez barierę łożyskową i może wywoływać działania niepożądane u płodu.
Teofiliny nie należy stosować w okresie ciąży, zwłaszcza w pierwszych trzech miesiącach, jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne. W drugim i trzecim trymestrze ciąży teofilinę można stosować tylko wtedy, kiedy korzyści dla matki przewyższają ryzyko dla płodu.
Stopień wiązania teofiliny z białkami osocza oraz klirens mogą ulegać zmniejszeniu w trakcie rozwoju ciąży. Wskazane może być zmniejszenie dawki, aby uniknąć działań niepożądanych.
Stosowanie teofiliny w końcowym okresie ciąży może hamować kurczliwość macicy. Należy prowadzić dokładne monitorowanie noworodków narażonych na działanie teofiliny w końcowym okresie ciąży w celu wykrycia ewentualnych objawów przedmiotowych wywołanych jej działaniem.
Karmienie piersią Nie należy stosować leku w okresie karmienia piersią. Teofilina przenika do mleka matki i w okresie karmienia piersią może powodować działania niepożądane u karmionych niemowląt. Jej stężenie w mleku karmiącej matki może stanowić 60 – 90% stężenia tego leku we krwi.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn Teofilina może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy zachować ostrożność, ze względu na możliwość wystąpienia objawów senności oraz zawrotów głowy.
Theospirex w postaci roztworu do wstrzykiwań i infuzji dożylnych zawiera sód. Każda ampułka po 10 ml zawiera 1,19 mmol (albo 27,31 mg) sodu. Należy wziąć to pod uwagę u pacjentów ze zmniejszoną czynnością nerek i u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie.
3. Jak stosować Theospirex
Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.
Zalecenia ogólne
Theospirex można podawać dożylnie: dożylnie w powolnym wstrzyknięciu (około 6 minut/ampułka, do odpowiednio dużej żyły), w krótkim wlewie dożylnym (około 10 minut/ampułka w jednym roztworze), w dożylnym wlewie kroplowym.
Terapeutyczne stężenie teofiliny w surowicy wynosi 10 do 20 μg/ml (56 do 112 μmol/l). Teofilina w stężeniu większym niż 20 μg/ml (112 μmol/l) może działać toksycznie.
Ze względu na duże różnice osobnicze w farmakokinetyce teofiliny i wąską rozpiętość terapeutyczną, lek należy dawkować indywidualnie.
Należy monitorować stężenie teofiliny w surowicy. Zalecenie to dotyczy szczególnie przypadków, w których istnieje zwiększone ryzyko przekroczenia stężenia terapeutycznego, takich jak np. zmiana dawki czy zmiana rodzaju używanego preparatu. Theospirex do podawania dożylnego zawiera jako substancję czynną teofilinę, a powszechnie stosowana teofilina do podawania dożylnego w innych lekach występuje najczęściej w formie połączenia z etylenodiaminą (jako tzw. aminofilina). Jakkolwiek profil farmakokinetyczny obu leków podawanych w równoważnych (w przeliczeniu na teofilinę) dawkach wydaje się podobny, to nie można wykluczyć, iż zmiana jednego leku na drugi spowoduje uzyskanie stężeń teofiliny nieco różniących się od stężeń występujących podczas dotychczasowej terapii, w związku z czym, po zamianie leku, zaleca się oznaczenie stężenia teofiliny.
Dawkowanie
Dawkę należy obliczać na podstawie beztłuszczowej masy ciała (tkanka tłuszczowa u dzieci stanowi 12%, u dorosłych 22%), ponieważ nie ma dystrybucji teofiliny do tkanki tłuszczowej. Teofilinę można podawać w przerywanym lub ciągłym wlewie dożylnym z szybkością 5 do 10 mg/minutę, w czasie nie krótszym niż jedna godzina. Teofiliny nie należy podawać z szybkością większą niż 25 mg/minutę. Wymagane stężenie teofiliny, uzyskane po podaniu dawki początkowej, utrzymuje się za pomocą dawki podtrzymującej na podstawie aktualnego stężenia teofiliny w surowicy krwi.
Całkowitą dawkę (dawka dotyczy bezwodnej teofiliny – 1 ampułka = 200 mg bezwodnej teofiliny) należy ustalić zgodnie z poniższym schematem:
Pacjenci nieleczeni wcześniej teofiliną:
Dawka początkowa Dawka teofiliny iv. /kg mc. Bez wcześniejszego leczenia teofiliną 4 – 5 mg/kg mc. przez 20 – 30 min. W przypadku podejrzenia lub dowodów na wcześniejsze leczenie teofiliną
Pacjenci nieotrzymujący aktualnie innych leków zawierających teofilinę:
Grupa pacjentów Dawka początkowa
[mg/kg mc./h] Dawka na pierwsze
[mg/kg mc./h] Dawka podtrzymująca na czas leczenia powyżej 12 h
[mg/kg mc./h]
Dzieci w wieku 6 miesięcy do 9 lat
Dzieci w wieku 10 do 16 lat oraz dorośli palący od niedawna
Dorośli niepalący bez współistniejących chorób
Pacjenci z zastoinową niewydolnością serca, niewydolnością wątroby
Inni pacjenci, w tym pacjenci z przerostem prawej komory serca
1,0
0,85
0,6
0,4
0,5
0,85
0,7
0,43
0,1
0,26
W przypadku braku możliwości kontrolowania stężenia leku we krwi nie należy przekraczać dawki dobowej, którą należy obliczać według poniższego schematu:
Grupy pacjentów Maksymalna dawka dobowa Dzieci w wieku 2 do 9 lat 24 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dzieci w wieku 10 do 12 lat 20 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dzieci w wieku 13 do 16 lat 18 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dorośli i młodzież w wieku powyżej 16 lat 13 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg
Dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy Leku Theospirex nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy.
Sposób podawania
Iniekcja dożylna Wstrzykiwać powoli, przez co najmniej 6 minut, w odpowiednio dużą żyłę.
Krótki wlew dożylny Wprowadzać dożylnie przez 20–30 minut, w 50-100 ml odpowiedniego roztworu infuzyjnego.
Dożylny wlew kroplowy Podawać w 250 ml odpowiedniego roztworu infuzyjnego. Czas trwania infuzji można określić wg powyższego schematu dawkowania. Można go jednak zmodyfikować wg indywidualnych potrzeb.
W leczeniu małych dzieci należy rozważyć konieczność zmniejszenia objętości płynów podawanych w infuzji.
Po przeprowadzeniu iniekcji lub infuzji, pacjent powinien przez krótki czas pozostawać w spoczynku, pod nadzorem. W przypadku posiadania informacji o uprzednim podaniu leków zawierających metyloksantynę lub w przypadku występowania takiego podejrzenia, należy przeprowadzać iniekcję lub infuzję pod szczególnym nadzorem, a w przypadku wystąpienia nietolerancji należy ją przerwać.
Czas trwania leczenia Czas trwania leczenia zależy od rodzaju, stopnia nasilenia i przebiegu choroby i jest określany przez lekarza prowadzącego.
Zastosowanie większej dawki leku Theospirex niż zalecana Objawy przedawkowania Objawy przedawkowania teofiliny mogą wystąpić, jeśli jej stężenie w surowicy krwi jest większe niż Zazwyczaj najpierw występuje tachykardia (przyspieszenie czynności serca), później objawy żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, wymioty z domieszką krwi, bóle żołądka, biegunka), pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego (niepokój, bóle głowy, bezsenność, zawroty głowy), nadmierne pragnienie, szumy w uszach, kołatanie serca i zaburzenia rytmu serca. Może wystąpić nadmierne pocenie się i drżenie mięśni. W przypadku znacznego przedawkowania (stężenie teofiliny w osoczu jest większe niż 25 g/ml) mogą wystąpić drgawki, niewydolność krążenia, hipertermia (wzrost temperatury ciała), ciężkie zaburzenia rytmu serca, w tym komorowe zaburzenia rytmu serca, a nawet zatrzymanie krążenia i zgon. U pacjentów ze zwiększoną wrażliwością na teofilinę, ciężkie objawy przedawkowania mogą wystąpić nawet, gdy stężenie teofiliny w osoczu jest mniejsze niż 20 g/ml.
Postępowanie po przedawkowaniu W przypadku wstąpienia jakichkolwiek objawów przedawkowania należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub oddziałem ratunkowym najbliższego szpitala. W przypadku objawów zagrażających życiu należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe.
W przypadku łagodnych objawów przedawkowania: Należy przerwać podawanie leku i oznaczyć stężenie teofiliny w osoczu. Jeśli leczenie jest wznawiane, dawkę należy odpowiednio zmniejszyć.
Jeśli wystąpią objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np. niepokój i drgawki): - należy podawać dożylnie diazepam 0,1-0,3 mg/kg masy ciała, maksymalnie 15 mg.
Jeśli objawy przedawkowania potencjalnie zagrażają życiu należy: - monitorować czynności życiowe i utrzymywać drożność dróg oddechowych, - podać tlen, - w razie konieczności, podawać dożylnie płyny zwiększające objętość osocza, - kontrolować i w razie konieczności uzupełniać niedobory płynów i elektrolitów, - zastosować hemoperfuzję (patrz poniżej).
W przypadku zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca: - u pacjentów, którzy nie chorują na astmę należy dożylnie podać propranolol: 1 mg u dorosłych; 0,02 mg/kg masy ciała u dzieci. Dawkę można powtarzać co 5-10 minut aż do przywrócenia prawidłowego rytmu serca, do dawki maksymalnej 0,1 mg/kg mc.
Ostrzeżenie: U pacjentów chorych na astmę oskrzelową propranolol może wywołać silny skurcz oskrzeli, dlatego u tych pacjentów zamiast propranololu należy podawać werapamil.
W bardzo ciężkich przypadkach zatrucia, gdy opisane powyżej postępowanie jest nieskuteczne oraz u pacjentów, u których stężenie teofiliny w osoczu jest bardzo duże, szybkie i całkowite odtrucie można osiągnąć przez zastosowanie hemoperfuzji lub hemodializy. W większości przypadków nie jest to konieczne, ponieważ teofilina jest metabolizowana dostatecznie szybko.
Pominięcie zastosowania leku Theospirex Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
Przerwanie stosowania leku Theospirex W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
W czasie stosowania leku Theospirex
mogą wystąpić następujące działania niepożądane:
Zaburzenia żołądka i jelit: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): podrażnienie błony śluzowej przewodu pokarmowego, nudności, wymioty, ból w nadbrzuszu, biegunka, brak apetytu, jadłowstręt. Opisywano wystąpienie krwawych wymiotów po teofilinie. Istniejący refluks żołądkowo-przełykowy może ulec nasileniu w nocy z powodu rozkurczu zwieracza przełyku.
Zaburzenia układu nerwowego i zaburzenia psychiczne: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego; bóle głowy, drażliwość, niepokój, bezsenność, zawroty głowy, wzmożenie odruchów, drżenie kończyn i napady drgawek.
Zaburzenia serca: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): zaburzenia rytmu serca, przyspieszona czynność serca, skurcze dodatkowe i komorowe zaburzenia rytmu serca, kołatanie serca.
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): przyspieszenie oddechu.
Zaburzenia naczyniowe: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): obniżenie ciśnienia tętniczego.
Zaburzenia nerek i dróg moczowych: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): zwiększone wydalanie moczu związane z działaniem moczopędnym teofiliny, może wystąpić różnego stopnia białkomocz, zwiększenie liczby erytrocytów w moczu. Obserwowano również wystąpienie zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH).
Zaburzenia układu immunologicznego: Niezbyt często (u mniej niż 1 na 100, ale u więcej niż u 1 na 1000 pacjentów): reakcje nadwrażliwości pokrzywka, uogólniony świąd, obrzęk naczynioruchowy - reakcje alergiczne, takie jak reakcje skórne i nagły obrzęk skóry i błon śluzowych (np. gardła lub języka), trudności w oddychaniu i (lub) swędzenie i wysypka.
Badania diagnostyczne: Bardzo często (u więcej niż 1 na 10 pacjentów): zwiększenie stężenia glukozy w surowicy krwi, (zmniejszenie stężenia potasu we krwi), zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, zmiany stężenia elektrolitów we krwi, zwiększenie stężenia kwasu moczowego we krwi.
Objawy niepożądane mogą być bardziej nasilone u osób z nadwrażliwością na teofilinę lub w przypadku przedawkowania (stężenie teofiliny w osoczu większe niż 20 mg/l).
W szczególności, gdy stężenie teofiliny w osoczu jest większe niż 25 mg/l mogą wystąpić objawy działania toksycznego, takie jak drgawki, nagły spadek ciśnienia tętniczego krwi, komorowe zaburzenia rytmu i ciężkie objawy ze strony układu pokarmowego (w tym krwawienia z przewodu pokarmowego).
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Al. Jerozolimskie 181C 02-222 Warszawa tel.: +48 22 49 21 301 faks: +48 22 49 21 309 e-mail: [email protected] Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać Theospirex
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić środowisko.
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera Theospirex
Substancją czynną leku jest teofilina. Jeden ml roztworu zawiera 20 mg teofiliny. Jedna ampułka (10 ml) zawiera 200 mg teofiliny.
Pozostałe składniki leku to: woda do wstrzykiwań, glicyna i sodu wodorotlenek.
Jak wygląda Theospirex i co zawiera opakowanie Theospirex to bezbarwny i przezroczysty roztwór.
Lek pakowany jest w ampułki z bezbarwnego szkła, zawierające po 10 ml roztworu i umieszczone w tekturowym pudełku. Opakowanie zawiera 5 ampułek po 10 ml roztworu.
Podmiot odpowiedzialny Biofarm Sp. z o.o. ul. Wałbrzyska 13 60-198 Poznań Tel.: +48 61 66 51 500 Faks: +48 61 66 51 505
Wytwórca Gebro Pharma GmbH A-6391 Fieberbrunn Austria
Data zatwierdzenia ulotki:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Informacje przeznaczone wyłącznie dla fachowego personelu medycznego:
Zalecenia dotyczące przygotowywania roztworu do wlewu:
W przypadku mieszania leku Theospirex z innym roztworem należy zwrócić szczególną uwagę na ewentualne przebarwienia, zmętnienia i wytrącanie się osadu w powstałym roztworze. Lek Theospirex można mieszać z następującymi roztworami: 0,9% roztwór NaCl (soli fizjologicznej); roztwór Ringera zawierający mleczany; w przypadku mieszania teofiliny z roztworem glukozy, może sporadycznie wystąpić żółte zabarwienie roztworu.
Leku nie należy mieszać z innymi roztworami, jeśli nie zbadano ich zgodności chemicznej z teofiliną. Rozpuszczalniki dla teofiliny nie powinny być mieszane bezpośrednio w tej samej strzykawce, ponieważ mogą spowodować wytrącanie osadu lub zmiany chemiczne w powstałym roztworze. Należy również pamiętać o interakcjach teofiliny z innymi lekami.
Charakterystyka
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Theospirex, 20 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań i infuzji dożylnych
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Jeden mililitr (1 ml) roztworu zawiera 20 mg Theophyllinum (teofiliny).
Substancja pomocnicza o znanym działaniu: Każda ampułka po 10 ml zawiera 1,19 mmol sodu, co odpowiada 27,31 mg sodu.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Roztwór do wstrzykiwań i infuzji dożylnych
Bezbarwny i przezroczysty roztwór
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1. Wskazania do stosowania
Leczenie ostrych i ciężkich skurczów oskrzeli w przewlekłych chorobach dróg oddechowych: astmy oskrzelowej, stanu astmatycznego, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.
Teofiliny nie należy stosować jako leku pierwszego wyboru w leczeniu astmy u dzieci.
4.2. Dawkowanie i sposób podawania
Zalecenia ogólne
Teofilinę można podawać: dożylnie w powolnej iniekcji (około 6 minut/ampułka, do odpowiednio dużej żyły), w krótkim wlewie dożylnym (około 10 minut/ampułka w jednym roztworze), w dożylnym wlewie kroplowym.
Skuteczne stężenie teofiliny w osoczu wynosi 5-12 μg/ml. Teofilina w stężeniu większym niż 20 μg/ml (112 μmol/l) może działać toksycznie.
Ze względu na duże różnice osobnicze w farmakokinetyce teofiliny i wąską rozpiętość terapeutyczną, lek należy dawkować indywidualnie.
Należy monitorować stężenie teofiliny w surowicy. Zalecenie to dotyczy szczególnie przypadków, w których istnieje zwiększone ryzyko przekroczenia stężenia terapeutycznego, takich jak np. zmiana dawki czy zmiana rodzaju używanego produktu. Theospirex do podawania dożylnego zawiera jako substancję czynną teofilinę, a powszechnie stosowana teofilina do podawania dożylnego w innych produktach występuje najczęściej w formie
połączenia z etylenodiaminą (jako tzw. aminofilina). Jakkolwiek profil farmakokinetyczny obu leków podawanych w równoważnych (w przeliczeniu na teofilinę) dawkach wydaje się podobny, to nie można wykluczyć, iż zmiana jednego produktu na drugi spowoduje uzyskanie stężeń teofiliny nieco różniących się od stężeń występujących podczas dotychczasowej terapii, w związku z czym, po zamianie produktów, zaleca się oznaczenie stężenia teofiliny.
Dawkowanie
Dawkę należy obliczać na podstawie beztłuszczowej masy ciała (tkanka tłuszczowa u dzieci stanowi 12%, u dorosłych 22%), ponieważ nie ma dystrybucji teofiliny do tkanki tłuszczowej. Teofilinę można podawać w przerywanym lub ciągłym wlewie dożylnym z szybkością 5 do 10 mg/minutę, w czasie nie krótszym niż jedna godzina. Teofiliny nie należy podawać z szybkością większą niż Wymagane stężenie teofiliny, uzyskane po podaniu dawki początkowej, utrzymuje się za pomocą dawki podtrzymującej na podstawie aktualnego stężenia teofiliny w surowicy krwi.
Całkowitą dawkę (dawka dotyczy bezwodnej teofiliny – 1 ampułka = 200 mg bezwodnej teofiliny) należy ustalić zgodnie z poniższym schematem:
Pacjenci nieleczeni wcześniej teofiliną:
Dawka początkowa Dawka teofiliny i. v. /kg mc. Bez wcześniejszego leczenia teofiliną 4 – 5 mg/kg mc. przez 20 – 30 min W przypadku podejrzenia lub dowodów na wcześniejsze leczenie teofiliną
Pacjenci nie otrzymujący aktualnie innych produktów zawierających teofilinę:
Grupa pacjentów Dawka początkowa
[mg/kg mc./h] Dawka na pierwsze
[mg/kg mc./h] Dawka podtrzymująca na czas leczenia powyżej 12 h
[mg/kg mc./h]
Dzieci w wieku 6 miesięcy do 9 lat
Dzieci w wieku 10 do 16 lat oraz dorośli palący od niedawna
Dorośli niepalący bez współistniejących chorób
Pacjenci z zastoinową niewydolnością serca, niewydolnością wątroby
Inni pacjenci, w tym pacjenci z przerostem prawej komory serca
1,0
0,85
0,6
0,4
0,5
0,85
0,7
0,43
0,1
0,26
Jeśli nie jest możliwe monitorowanie stężenia teofiliny we krwi, maksymalną dawkę dobową należy obliczać według schematu:
Grupy pacjentów Maksymalna dawka dobowa Dzieci w wieku 2 do 9 lat 24 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dzieci w wieku 10 do 12 lat 20 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dzieci w wieku 13 do 16 lat 18 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg Dorośli i młodzież w wieku powyżej 16 lat 13 mg/kg mc., nie więcej niż 900 mg
Dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy: Produktu leczniczego Theospirex nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy.
Sposób podawania
Iniekcja dożylna Wstrzykiwać powoli, przez co najmniej 6 minut, w odpowiednio dużą żyłę.
Krótki wlew dożylny Wprowadzać dożylnie przez 20–30 minut, w 50-100 ml odpowiedniego roztworu infuzyjnego.
Dożylny wlew kroplowy Podawać w 250 ml odpowiedniego roztworu infuzyjnego. Czas trwania infuzji można określić wg powyższego schematu dawkowania. Można go jednak zmodyfikować wg indywidualnych potrzeb. W leczeniu małych dzieci należy rozważyć konieczność zmniejszenia objętości płynów podawanych w infuzji. Po przeprowadzeniu iniekcji lub infuzji, pacjent powinien przez krótki czas pozostawać w spoczynku, pod nadzorem. W przypadku posiadania informacji o uprzednim podaniu leków zawierających metyloksantynę lub w przypadku występowania takiego podejrzenia, należy przeprowadzać iniekcję lub infuzję pod szczególnym nadzorem, a w przypadku wystąpienia nietolerancji należy ją przerwać.
Czas trwania leczenia
Czas trwania leczenia zależy od rodzaju, stopnia nasilania i przebiegu choroby i jest określany przez lekarza prowadzącego.
Zalecenia dotyczące przygotowywania roztworu do wlewu
Patrz punkt 6.6.
4.3. Przeciwwskazania
nadwrażliwość na teofilinę, inne pochodne ksantyny lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1, świeży zawał serca, wstrząs, zapaść ostra zaburzenia rytmu serca, ciężkie choroby wątroby, obrzęk płuc, skłonność do drgawek, padaczka, stosownie u dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy.
4.4. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Stosowanie produktu Theospirex razem z doustnymi preparatami teofiliny, jak również jego łączenie z leczeniem parenteralnym innymi produktami zawierającymi teofilinę, zwiększa ryzyko przedawkowania i nasilenia występowania objawów niepożądanych, a w skrajnych przypadkach wystąpienia objawów zatrucia.
Produkt Theospirex należy stosować ostrożnie w przypadku: nadciśnienia tętniczego, niestabilnej dławicy piersiowej, ryzyka wystąpienia zaburzeń rytmu serca (w tym także tachyarytmia), przerostowej kardiomiopatii ze zwężeniem drogi odpływu, nadczynności tarczycy, choroby wrzodowej żołądka i (lub) dwunastnicy, zaburzeń czynności nerek i (lub) wątroby, porfirii, niewydolności serca, serca płucnego, jaskry, cukrzycy, długo utrzymującej się gorączki, zakażeń wirusowych, jednoczesnego stosowania leków spowalniających metabolizm teofiliny (w tym także w okresie bezpośrednio po ich odstawieniu).
Produkt należy stosować ostrożnie w okresie szczepień oraz u osób w podeszłym wieku. Produktu nie należy stosować w ostrym napadzie astmy oskrzelowej i stanach astmatycznych.
Stosowanie produktu Theospirex u osób w podeszłym wieku, pacjentów z licznymi schorzeniami oraz u pacjentów ciężko chorych i (lub) leczonych w oddziałach intensywnej opieki medycznej jest związane ze zwiększonym ryzykiem działania toksycznego. U tych pacjentów należy monitorować stężenie teofiliny w osoczu (patrz także punkt 4.2).
Stężenie teofiliny w osoczu należy monitorować w przypadku niewystarczającego działania zalecanej dawki lub w przypadku wystąpienia działań niepożądanych.
Ostra choroba przebiegająca z gorączką Gorączka zmniejsza klirens teofiliny. W celu uniknięcia zatrucia może być konieczne zmniejszenie dawki.
Substancje pomocnicze Ten produkt leczniczy zawiera 1,19 mmol (albo 27,31 mg) sodu w 1 ampułce po 10 ml, należy wziąć to pod uwagę u pacjentów ze zmniejszoną czynnością nerek i u pacjentów kontrolujących zawartość sodu w diecie.
4.5. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Produktu Theospirex nie należy stosować z innymi produktami zawierającymi ksantyny i ich pochodne.
Teofilina nasila działanie efedryny.
Teofilina nasila działanie β-sympatykomimetyków stosowanych w leczeniu stanów skurczowych oskrzeli, kofeiny i podobnych substancji.
Teofilina zwiększa wydalanie nerkowe soli litu, zmniejsza jego biodostępność i stężenie terapeutyczne.
Poprzez dodatni wpływ inotropowy i chronotropowy na mięsień sercowy teofilina może nasilać działanie glikozydów naparstnicy i prowadzić do zaburzeń przewodnictwa w mięśniu sercowym.
Mniejsze stężenie teofiliny we krwi występuje u palaczy tytoniu. W przypadku stosowania leków wpływających na stężenie teofiliny w surowicy krwi należy odpowiednio dostosować dawkę.
Metabolizm teofiliny może przebiegać wolniej i (lub) stężenie teofiliny w osoczu może zwiększyć się, nasilając ryzyko przedawkowania i toksyczności, jeśli teofilinę stosuje się równocześnie z następującymi lekami: cymetydyna, allopurynol, antybiotyki fluorochinolowe (enoksacyna, lomefloksacyna, cyprofloksacyna, norfloksacyna, ofloksacyna), antybiotyki makrolidowe (erytromycyna, klarytromycyna), disulfiram, estrogeny, fluwoksamina, interferon-α, izoniazyd, metotreksat, meksyletyna i propafenon, refekoksyb, propranolol, takryna, tiabendazol, tyklopidyna, leki blokujące kanał wapniowy (werapamil, diltiazem), wiloksazyna.
Alkohol powoduje zwiększenie stężenia teofiliny we krwi.
Metabolizm teofiliny może być przyspieszony, a stężenie teofiliny w osoczu i jej skuteczność mogą być zwiększone, jeśli teofilinę stosuje się równocześnie z następującymi lekami: aminoglutetymid, karbamazepina, izoprenalina, fenobarbital, fenytoina, prymidon, ryfampicyna, sukralfat, sulfinpirazon, produkty zawierające ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum).
Klirens teofiliny zwiększa się w przypadku stosowania diety niskowęglowodanowej a wysokobiałkowej, odżywiania parenteralnego oraz wysokiego dziennego spożycia grilowanego mięsa wołowego. Natomiast dieta wysokowęglowodanowa a niskobiałkowa może prowadzić do zmniejszenia klirensu teofiliny.
Dawkę teofiliny należy zmniejszyć do 60% zalecanej dawki w przypadku jednoczesnego podawania z cyprofloksacyną oraz do 30% zalecanej dawki u pacjentów przyjmujących enoksacynę. Inne chinolony (np. pefloksacyna, kwas pipemidowy) mogą nasilać działanie teofiliny. Z tego powodu zaleca się bezwzględnie częste kontrolowanie stężenia teofiliny u pacjentów leczonych chinolonami.
Teofilina może osłabić działanie leków β-adrenolitycznych, adenozyny, benzodiazepin i pankuronium.
Teofilina nasila działanie leków moczopędnych.
Istnieją dowody wskazujące, że u osób otrzymujących jednocześnie ketaminę dojść może do obniżenia progu drgawkowego.
Zastosowanie halotanu u pacjentów leczonych teofiliną może spowodować ciężkie zaburzenia rytmu serca.
4.6. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania teofiliny w okresie ciąży, ponieważ nie przeprowadzono odpowiednich badań.
Teofiliny nie należy stosować w okresie ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży, jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne. W drugim i trzecim trymestrze ciąży teofilinę można stosować tylko wtedy, kiedy korzyści dla matki przewyższają ryzyko dla płodu.
Teofilina przenika przez barierę łożyskową i może wywoływać działanie sympatykomimetyczne u płodu.
Stopień wiązania teofiliny z białkami osocza oraz klirens mogą ulegać zmniejszeniu w trakcie rozwoju ciąży. Wskazane może być zmniejszenie dawki, aby uniknąć działań niepożądanych.
Stosowanie teofiliny w końcowym okresie ciąży może hamować kurczliwość macicy. Należy prowadzić dokładne monitorowanie noworodków narażonych in utero na działanie teofiliny w celu wykrycia ewentualnych objawów przedmiotowych wywołanych jej działaniem.
Karmienie piersią Nie należy stosować teofiliny w okresie laktacji. Teofilina przenika do mleka matki i w okresie karmienia piersią może powodować działania niepożądane u karmionych niemowląt. Jej stężenie w mleku karmiącej matki może stanowić 60–90 % stężenia tego leku we krwi.
4.7. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Teofilina może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy zachować ostrożność, ze względu na możliwość wystąpienia senności oraz zawrotów głowy.
4.8. Działania niepożądane
W czasie leczenia produktami zawierającymi teofilinę mogą wystąpić następujące działania niepożądane:
Zaburzenia układu immunologicznego: Niezbyt często (≥1/1 000 do ≤1/100): reakcje nadwrażliwości, pokrzywka, uogólniony świąd, obrzęk naczynioruchowy.
Zaburzenia układu nerwowego i zaburzenia psychiczne: Bardzo często (≥1/10): pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego, bóle głowy, drażliwość, niepokój, bezsenność, zawroty głowy, wzmożenie odruchów, drżenie kończyn i napady drgawek.
Zaburzenia serca: Bardzo często (≥1/10): zaburzenia rytmu serca, napadowa tachykardia, skurcze dodatkowe i arytmia komorowa, kołatanie serca.
Zaburzenia naczyniowe: Bardzo często (≥1/10): obniżenie ciśnienia tętniczego.
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: Bardzo często (≥1/10): przyspieszenie oddechu.
Zaburzenia żołądka i jelit: Bardzo często (≥1/10): podrażnienie błony śluzowej przewodu pokarmowego, nudności, wymioty, ból w nadbrzuszu, biegunka, brak apetytu, jadłowstręt. Opisywano wystąpienie krwawych wymiotów po teofilinie. Istniejący refluks żołądkowo-przełykowy może ulec nasileniu w nocy z powodu rozkurczu zwieracza przełyku.
Zaburzenia nerek i dróg moczowych: Bardzo często (≥1/10): zwiększone wydalanie moczu związane z działaniem moczopędnym teofiliny, może wystąpić różnego stopnia białkomocz, zwiększenie liczby erytrocytów w moczu. Obserwowano również wystąpienie zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH).
Badania diagnostyczne: Bardzo często (≥1/10): zwiększenie stężenia glukozy w surowicy krwi, hipokaliemia, zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy, zmiany stężenia elektrolitów we krwi, hiperurykemia.
Działania niepożądane mogą być bardziej nasilone u osób z nadwrażliwością na teofilinę lub w przypadku przedawkowania (stężenie teofiliny w osoczu większe niż 20 mg/l).
W szczególności, gdy stężenie teofiliny w osoczu jest większe niż 25 mg/l mogą wystąpić objawy działania toksycznego, takie jak drgawki, nagły spadek ciśnienia tętniczego krwi, komorowe zaburzenia rytmu i ciężkie objawy ze strony układu pokarmowego (w tym krwawienia z przewodu pokarmowego).
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Al. Jerozolimskie 181C 02-222 Warszawa tel.: +48 22 49 21 301 faks: +48 22 49 21 309 e-mail: [email protected]
4.9. Przedawkowanie
Objawy przedawkowania
Objawy przedawkowania teofiliny mogą wystąpić, jeśli jej stężenie w surowicy krwi jest większe niż Zazwyczaj najpierw występuje tachykardia, później objawy żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, wymioty z domieszką krwi, bóle żołądka, biegunka), pobudzenie ośrodkowego układu nerwowego
(niepokój, bóle głowy, bezsenność, zawroty głowy), nadmierne pragnienie, szumy w uszach, kołatanie serca i zaburzenia rytmu serca. Może wystąpić nadmierne pocenie się i drżenie mięśni.
Jeśli stężenie teofiliny w osoczu jest większe niż 25 g/ml mogą wystąpić ciężkie objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego i serca: drgawki, niewydolność krążenia, hipertermia, ciężkie zaburzenia rytmu serca, w tym komorowe zaburzenia rytmu serca, a nawet zatrzymanie krążenia i zgon.
U pacjentów ze zwiększoną wrażliwością na teofilinę, ciężkie objawy przedawkowania mogą wystąpić nawet, gdy stężenie teofiliny w osoczu jest mniejsze niż 20 g/ml.
Postępowanie po przedawkowaniu
W przypadku łagodnych objawów przedawkowania: Należy przerwać podawanie preparatu i oznaczyć stężenie teofiliny w osoczu. Jeśli leczenie jest wznawiane, dawkę należy odpowiednio zmniejszyć.
Jeśli wystąpią objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np. niepokój i drgawki): należy podawać dożylnie diazepam 0,1-0,3 mg/kg masy ciała, maksymalnie 15 mg.
Jeśli objawy przedawkowania potencjalnie zagrażają życiu należy: - monitorować czynności życiowe i utrzymywać drożność dróg oddechowych, - podać tlen, - w razie konieczności, podawać dożylnie płyny zwiększające objętość osocza, - kontrolować i w razie konieczności uzupełniać niedobory płynów i elektrolitów, - zastosować hemoperfuzję (patrz poniżej).
W przypadku zagrażających życiu zaburzeń rytmu serca: - u pacjentów, którzy nie chorują na astmę należy dożylnie podać propranolol: 1 mg u dorosłych; 0,02 mg/kg masy ciała u dzieci. Dawkę można powtarzać co 5-10 minut aż do przywrócenia prawidłowego rytmu serca, do dawki maksymalnej 0,1 mg/kg mc.
Ostrzeżenie U pacjentów chorych na astmę oskrzelową propranolol może wywołać silny skurcz oskrzeli, dlatego u tych pacjentów zamiast propranololu należy podawać werapamil.
W bardzo ciężkich przypadkach zatrucia, gdy opisane powyżej postępowanie jest nieskuteczne oraz u pacjentów, u których stężenie teofiliny w osoczu jest bardzo duże, szybkie i całkowite odtrucie można osiągnąć przez zastosowanie hemoperfuzji lub hemodializy. W większości przypadków nie jest to konieczne, ponieważ teofilina jest metabolizowana dostatecznie szybko.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1. Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Inne leki stosowane w obturacyjnych chorobach dróg oddechowych do stosowania wewnętrznego. Ksantyny. Kod ATC: R 03 DA 04
Teofilina należy do grupy metyloksantyn. Jej zakres działania obejmuje:
Działanie na układ oddechowy: działanie rozkurczające mięśnie gładkie oskrzeli i naczyń płucnych, poprawa klirensu śluzowo-rzęskowego, hamowanie uwalniania mediatorów z komórek tucznych i innych komórek biorących udział w reakcji zapalnej, zmniejszenie nasilenia skurczu oskrzeli, zmniejszenie nasilenia natychmiastowych i późnych reakcji astmatycznych, zwiększenie kurczliwości przepony.
Działanie na inne układy narządowe: zmniejszenie nasilenia duszności, rozszerzenie naczyń krwionośnych, działanie rozkurczające mięśnie gładkie (np. pęcherzyka żółciowego i przewodu pokarmowego), hamowanie kurczliwości macicy, dodatnie działanie inotropowe i chronotropowe, pobudzenie mięśni szkieletowych, zwiększenie ilości wydalanego moczu, pobudzenie czynności narządów zewnątrzwydzielniczych i wewnątrzwydzielniczych (np. zwiększone wydzielanie kwasu solnego w żołądku, zwiększone uwalnianie amin katecholowych z nadnerczy).
Mechanizm działania teofiliny nie został jeszcze całkowicie wyjaśniony. Hamowanie fosfodiesterazy i zwiększenie wewnątrzkomórkowego stężenia cAMP może mieć znaczenie jedynie wtedy, gdy stężenie teofiliny jest w górnej granicy zakresu terapeutycznego.
Do innych proponowanych mechanizmów działania zalicza się blokowanie receptorów adenozynowych, antagonizm w stosunku do prostaglandyn i zmianę rozmieszczenia wapnia wewnątrzkomórkowego. Działania te występują jednak wyłącznie po podaniu dużych dawek teofiliny.
5.2. Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie Teofilina jest wchłaniana całkowicie po podaniu doustnym. Spożycie pokarmu może wpływać zarówno na szybkość wchłaniania, jak i względną dostępność biologiczną postaci o przedłużonym uwalnianiu (zmniejszenie biodostępności leku, jeśli jest przyjmowany na czczo).
Działanie rozszerzające oskrzela zależy od stężenia teofiliny w osoczu. Skuteczne stężenie teofiliny w osoczu wynosi 5-12 μg/ml. Ze względu na ryzyko nasilenia działań niepożądanych nie powinno przekraczać 20 μg/ml.
Dystrybucja Teofilina w stężeniach terapeutycznych wiąże się w około 60% z białkami osocza (w około 40% u noworodków oraz u dorosłych z marskością wątroby). Z krwiobiegu substancja czynna przenika do wszystkich kompartmentów, z wyjątkiem tkanki tłuszczowej.
Metabolizm i eliminacja Teofilina jest metabolizowana w wątrobie i wydalana głównie przez nerki. U dorosłych, od około 7 do 13% dawki wydalane jest w postaci niezmienionej z moczem.
Głównymi metabolitami teofiliny są kwas 1,3-dimetylomoczowy (około 40%), 3-metyloksantyna (około 36%) i kwas 1-metylomoczowy (około 17%). Spośród nich, tylko 3-metyloksantyna jest związkiem farmakologicznie czynnym, ale w stopniu mniejszym niż teofilina.
Szybkość metabolizowania teofiliny w wątrobie zależy od właściwości osobniczych, co powoduje znaczne zróżnicowanie wartości klirensu, stężenia w surowicy i okresu półtrwania.
Głównymi czynnikami wpływającymi na klirens teofiliny są: wiek, masa ciała, dieta, palenie papierosów (metabolizm teofiliny jest o wiele szybszy u osób palących), stosowanie określonych leków (patrz punkt 4.5), choroby i (lub) zaburzenia czynności serca, płuc lub wątroby, zakażenia wirusowe.
Zaburzenia czynności nerek mogą spowodować kumulację metabolitów teofiliny, z których niektóre są farmakologicznie czynne. Klirens teofiliny jest zmniejszony w przypadku zwiększonej aktywności fizycznej i ciężkiej niedoczynności gruczołu tarczowego oraz zwiększony w przypadku ciężkiej łuszczycy.
Szybkość eliminacji początkowo zależy od stężenia, ale gdy stężenie osiąga górną granicę zakresu terapeutycznego, występuje efekt wysycenia. Z tego powodu niewielkie zwiększenie dawki powoduje nieproporcjonalne zwiększenie stężenia teofiliny w surowicy.
Okres półtrwania teofiliny jest również zróżnicowany: - od 7 do 9 h u niepalących dorosłych pacjentów z astmą, bez współistniejących chorób, - od 4 do 5 h u osób palących, - od 3 do 5 h u dzieci, - ponad 24 h u wcześniaków i pacjentów z chorobą płuc, niewydolnością serca lub chorobą wątroby.
W trakcie rozwoju ciąży objętość dystrybucji teofiliny może zwiększać się, a stopień wiązania z białkami osocza i klirens mogą się zmniejszać. Dlatego może być konieczne zmniejszenie dawki teofiliny w celu uniknięcia działań niepożądanych.
5.3. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
W badaniach dotyczących toksyczności po wielokrotnym, doustnym podaniu psom i szczurom nie zaobserwowano działań toksycznych na narządy.
Po podaniu ciężarnym szczurom nie stwierdzono działań embriotoksycznych ani teratogennych.
Teofilina podawana ciężarnym myszom powodowała rozszczepienie podniebienia i niedorozwój kończyn. Znaczenie tych obserwacji dla ludzi nie jest znane.
Teofilina nie ma działania mutagennego. Brak długotrwałych badań dotyczących działania rakotwórczego.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1. Wykaz substancji pomocniczych
Woda do wstrzykiwań Glicyna Sodu wodorotlenek
6.2. Niezgodności farmaceutyczne
Patrz punkt 6.6.
6.3. Okres ważności
6.4. Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem.
6.5. Rodzaj i zawartość opakowania
Ampułki z bezbarwnego szkła (I klasy hydrolitycznej) zawierające po 10 ml roztworu, w tekturowym pudełku. Opakowanie zawiera 5 ampułek po 10 ml roztworu.
6.6. Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do stosowania
Zalecenia dotyczące przygotowywania roztworu do wlewu:
W przypadku mieszania roztworu teofiliny z innym roztworem należy zwrócić szczególną uwagę na ewentualne przebarwienia, zmętnienia i wytrącanie się osadu w powstałym roztworze.
Teofilinę można mieszać z następującymi roztworami: 0,9% roztwór NaCl; roztwór Ringera zawierający mleczany; w przypadku mieszania teofiliny z roztworem glukozy, może sporadycznie wystąpić żółte zabarwienie roztworu.
Produktu nie należy mieszać z innymi roztworami, jeśli nie zbadano ich zgodności chemicznej z teofiliną. Rozpuszczalniki dla teofiliny nie powinny być mieszane bezpośrednio w tej samej strzykawce, ponieważ mogą spowodować wytrącanie osadu lub zmiany chemiczne w powstałym roztworze. Należy również pamiętać o interakcjach teofiliny z innymi lekami.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTUBiofarm Sp. z o.o. ul Wałbrzyska 13 60-198 Poznań
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr 11178
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIAData wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 30 kwietnia 2004 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 05 lutego 2014