Gentamycin KRKA
Gentamycinum
Roztwór do wstrzykiwań i infuzji 40 mg/ml | Gentamicini sulfas 40 mg
Krka, d.d., Novo mesto, Słowenia
Ulotka
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta
Gentamycin Krka, 40 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań i infuzji Gentamicinum
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. - Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same. - Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest lek Gentamycin Krka i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Gentamycin Krka
3. Jak stosować lek Gentamycin Krka
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek Gentamycin Krka
6. Zawartość opakowania i inne informacje
1. Co to jest lek Gentamycin Krka i w jakim celu się go stosuje
Lek Gentamycin Krka jest antybiotykiem z grupy aminoglikozydów. Niszczy bakterie, które wywołują ciężkie zakażenia organizmu.
Kiedy stosuje się lek Gentamycin Krka Lek Gentamycin Krka stosuje się w leczeniu ciężkich zakażeń, wywołanych przez tlenowe bakterie Gram-ujemne wrażliwe na jej działanie. Są to następujące zakażenia: - posocznica i inne ciężkie zakażenia ogólnoustrojowe, - zakażenia w obrębie jamy brzusznej: zapalenie otrzewnej, ropnie, zapalenie dróg żółciowych (zwykle lek podaje się razem z metronidazolem lub klindamycyną), - zakażenia układu moczowego, - zakażenia układu oddechowego, - wtórne zakażenia oparzeń oraz ran pourazowych i pooperacyjnych, - ciężkie zakażenia u noworodków.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Gentamycin Krka
Kiedy nie stosować leku Gentamycin Krka - jeśli pacjent ma uczulenie na gentamycynę, inne antybiotyki aminoglikozydowe lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6), - jeśli pacjent cierpi na chorobę nazywaną miastenią (osłabienie mięśni).
Ostrzeżenia i środki ostrożności Jeśli pacjent choruje na jakąkolwiek chorobę przewlekłą, ma zaburzenia metaboliczne, nadwrażliwość (alergię) na inne leki lub stosuje inne leki, powinien powiedzieć o tym lekarzowi przed rozpoczęciem przyjmowania leku Gentamycin Krka.
Pacjent powinien również poinformować lekarza, jeśli: - ma zaburzenia słuchu lub równowagi, chorobę Parkinsona lub przebył wcześniej jakąkolwiek chorobę nerek, - ma niskie stężenie wapnia we krwi (hipokalcemia), - po rozpoczęciu leczenia wystąpiły u niego zaburzenia słuchu, zawroty głowy lub dzwonienie w uszach, - wystąpi ciężka biegunka.
Jeśli u pacjenta pojawi się silna lub długotrwała biegunka związana z leczeniem gentamycyną, należy natychmiast zgłosić się do lekarza, który stwierdzi, czy nie jest to rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy – mogące zagrażać życiu powikłanie, występujące niekiedy w wyniku stosowania antybiotyków. Może być konieczne odpowiednie leczenie. Jeśli podczas leczenia gentamycyną wystąpi biegunka, nie należy przyjmować żadnych leków hamujących ruchy jelit (perystaltykę).
Podczas leczenia lekiem Gentamycin Krka mogą pojawić się objawy zaburzeń słuchu, zwłaszcza u dzieci, osób w podeszłym wieku, pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, osób, u których wcześniej występowały tego typu zaburzenia, pacjentów leczonych innymi lekami ototoksycznymi, niedostatecznie nawodnionych lub leczonych wyższymi dawkami gentamycyny przez dłuższy czas. Lekarz będzie dokładnie monitorował stan pacjenta podczas leczenia w celu przeciwdziałania uszkodzeniom słuchu. Może on badać słuch, równowagę, pracę nerek i stężenie gentamycyny we krwi.
Gentamycyna może powodować zaburzenia czynności nerek. Jest to częstsze w przypadku stosowania dużych dawek gentamycyny, u pacjentów w podeszłym wieku, u kobiet, u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, u pacjentów słabo nawodnionych, u pacjentów z zespołem nerczycowym, u pacjentów z nefropatią cukrzycową oraz u pacjentów leczonych innymi lekami nefrotoksycznymi.
Lek Gentamycin Krka a inne leki Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować.
Podczas jednoczesnego stosowania leku Gentamycin Krka i innych leków wzrasta niebezpieczeństwo wystąpienia działań niepożądanych. Należy poinformować lekarza o zażywaniu któregokolwiek z następujących leków: - leki moczopędne (zwłaszcza kwas etakrynowy i furosemid), - sukcynylocholina, tubokuraryna, toksyna botulinowa (leki zwiotczające mięśnie), - niektóre antybiotyki (amikacyna, tobramycyna, wankomycyna, cefalorydyna, wiomycyna, polimyksyna B, netromycyna, neomycyna, klindamycyna, piperacylina i streptomycyna), - doustne leki przeciwzakrzepowe, - amfoterycyna B (stosowana w zakażeniach grzybiczych), - cyklosporyna (lek osłabiający układ odpornościowy), - metoksyfluran (stosowany do znieczulenia ogólnego w czasie operacji), - foskarnet (stosowany w zakażeniach wirusowych), - cisplatyna (stosowana w leczeniu niektórych nowotworów), - bifosfoniany (stosowane w leczeniu osteoporozy), - neostygmina, pirydostygmina (stosowane w leczeniu osłabienia mięśni), - indometacyna (stosowana w stanach zapalnych), - dożylne środki cieniujące.
Indometacyna może ponadto zwiększyć stężenie gentamycyny w osoczu u noworodków.
Ciąża i karmienie piersią Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje mieć dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Ciąża
Antybiotyki aminoglikozydowe przenikają przez barierę łożyska i mogą uszkadzać narząd słuchu i równowagi płodu. Jeśli kobieta jest w ciąży, lekarz może zalecić podanie leku Gentamycin Krka tylko w stanach zagrożenia życia, gdy brak innego, bardziej bezpiecznego antybiotyku.
Karmienie piersią Gentamycyna przenika do mleka ludzkiego, dlatego odradza się karmienie piersią w czasie przyjmowania leku Gentamycin Krka.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn Lek Gentamycin Krka może powodować zaburzenia równowagi, z nudnościami i zawrotami głowy. Objawy te mogą wystąpić również po zakończeniu leczenia. W czasie leczenia nie należy prowadzić pojazdów lub obsługiwać maszyn. Jeśli wystąpią zaburzenia, należy poradzić się lekarza.
Lek Gentamycin Krka zawiera parahydroksybenzoesan metylu (E 218), parahydroksybenzoesan propylu (E 216). Lek może powodować reakcje alergiczne (możliwe reakcje typu późnego) i wyjątkowo skurcz oskrzeli.
Lek Gentamycin Krka zawiera pirosiarczyn sodu (E 223). Lek rzadko może powodować ciężkie reakcje nadwrażliwości i skurcz oskrzeli.
Lek Gentamycin Krka zawiera sód. Lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy lek uznaje się za ”wolny od sodu”.
3. Jak stosować lek Gentamycin Krka
Dawkowanie Ten lek należy zawsze przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Lekarz dobierze dawkę, częstość podawania i długość leczenia w zależności od choroby, tolerancji leku przez organizm pacjenta, reakcji na leczenie i ewentualnych działań niepożądanych.
Dawkowanie u pacjentów z prawidłową czynnością nerek Dzieci, młodzież i dorośli: od 3 do 6 mg/kg masy ciała na dobę, podawane w jednej dawce (zalecane) lub podzielone na dwie dawki podawane co 12 godzin.
Niemowlęta od 2 miesiąca życia: od 4,5 do 7,5 mg/kg masy ciała na dobę, podawane w jednej dawce (zalecane) lub podzielone na dwie dawki podawane co 12 godzin.
Noworodki: od 4 do 7 mg/kg masy ciała na dobę. W związku z dłuższym okresem półtrwania leku noworodkom podaje się należną dawkę dobową w pojedynczej dawce.
Dawkowanie u pacjentów z niewydolnością nerek Dawka początkowa jest taka sama, jak u osób z prawidłową czynnością nerek. W dalszym ciągu leczenia lekarz może zwiększyć przerwy między poszczególnymi dawkami leku lub zmniejszyć dawki, odpowiednio do czynności nerek. Szczegółowe zalecenia podano na końcu ulotki, w części przeznaczonej dla fachowego personelu medycznego.
Sposób podawania Lek Gentamycin Krka podaje się domięśniowo lub dożylnie. W obu przypadkach dawka leku jest jednakowa. Szczegółowe zalecenia podano na końcu ulotki, w części przeznaczonej dla fachowego personelu medycznego.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Gentamycin Krka
Zbyt wysokie dawki lub szybkie podanie tego leku mogą prowadzić do trudności z oddychaniem, nudności, zawrotów głowy, wymiotów, brzęczenia i dzwonienia w uszach, uczucia ucisku w uszach i skurczów mięśni nóg.
Jeśli u pacjenta pojawią się takie objawy lub podejrzewa on, że podano mu zbyt wysoką dawkę leku, należy powiedzieć o tym lekarzowi.
Pominięcie zastosowania leku Gentamycin Krka O częstości podawania zastrzyków decyduje lekarz. Jeśli planowany zastrzyk nie został z jakiegoś powodu podany, należy poinformować o tym lekarza.
Przerwanie stosowania leku Gentamycin Krka W razie przedwczesnego przerwania leczenia, może dojść do nasilenia się objawów choroby.
4. Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Jeśli wystąpi którykolwiek z poniższych działań niepożądanych, należy natychmiast powiadomić o tym lekarza.
Objawy występujące niezbyt często (u 1 do 10 na 100 pacjentów) - brzęczenie, dzwonienie i uczucie ucisku w uszach (zatkanie uszu), nudności, wymioty i zawroty głowy
Mogą to być pierwsze objawy uszkodzenia słuchu i narządu równowagi. Zaburzenia słuchu i równowagi, choć rzadkie, są zazwyczaj nieodwracalne i mogą nasilać się nawet po zakończeniu leczenia. Wystąpienie tych objawów niepożądanych jest bardziej prawdopodobne u osób, które wcześniej miały zaburzenia słuchu lub narządu równowagi, osób z zaburzeniami czynności wątroby, leczonych innymi lekami powodującymi uszkodzenie słuchu, osób nieprzyjmujących wystarczającej ilości płynów i otrzymujących duże dawki leku Gentamycin Krka przez dłuższy czas. (Patrz punkt 2 „Informacje ważne przed zastosowaniem leku Gentamycin Krka”)
- częstsze niż zwykle odczuwanie pragnienia i częstsze lub rzadsze niż zwykle oddawanie moczu
Mogą to być objawy zaburzenia czynności nerek, które występuje częściej u osób w podeszłym wieku, kobiet, pacjentów mających już wcześniej zaburzenia czynności nerek i otrzymujących za mało płynów oraz leczonych innymi lekami uszkadzającymi nerki.
Objawy występujące rzadko (u 1 do 10 na 1000 pacjentów) - reakcje nadwrażliwości (wysypka)
Objawy występujące bardzo rzadko (u 1 do 10 na 10 000 pacjentów) - trudności w oddychaniu, spadek ciśnienia krwi, niepokój ruchowy, słabe szybkie bicie serca, spocona skóra (reakcja anafilaktyczna) - silna i długotrwała biegunka, która może być objawem szczególnego typu zapalenia okrężnicy (rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy) - ostra niewydolność nerek - duże stężenie fosforanów i aminokwasów w moczu (objaw tzw. nabytego zespołu Fanconiego związanego z długotrwałym podawaniem dużych dawek leku)
Częstość nieznana: (częstość nie może być oszacowana na podstawie dostępnych danych) - przemijające i(lub) nieodwracalne ubytki słuchu, utrata słuchu (Patrz punkt 2 „Informacje ważne przed zastosowaniem leku Gentamycin Krka”) - zmęczenie - uczucie splątania
- depresja - nietypowe wizje lub dźwięki (omamy) - uszkodzenie nerwów (w tym drgawki, brak energii, zaburzenia pracy mózgu spowodowane działaniem szkodliwej substancji lub zakażeniem (encefalopatia)) - uszkodzenie nerwów w rękach i nogach powodujące ból lub drętwienie, pieczenie i mrowienie (neuropatia obwodowa), - zapalenie błony śluzowej jamy ustnej.
Reakcje alergiczne (w tym ciężkie reakcje alergiczne, takie jak anafilaksja), które mogą obejmować: - swędzącą, grudkowatą wysypkę lub pokrzywkę - obrzęk dłoni, stóp, kostek, twarzy, warg lub gardła, który może powodować trudności w połykaniu lub oddychaniu - omdlenie, zawroty głowy, uczucie oszołomienia (niskie ciśnienie krwi) - zakażenie innymi drobnoustrojami odpornymi na gentamycynę - biegunkę z krwią lub bez krwi i (lub) skurcze żołądka
Ciężka reakcja alergiczna skóry i błon śluzowych, której towarzyszą pęcherze i zaczerwienienie skóry, które w bardzo ciężkich przypadkach może wpływać na narządy wewnętrzne i może zagrażać życiu (zespół Stevensa-Johnsona, toksyczna nekroliza naskórka (zespół Lyella).
Inne działania niepożądane
Objawy występujące niezbyt często (u 1 do 10 na 100 pacjentów) - zawroty głowy, oczopląs - nudności, wymioty, biegunka - zwiększone stężenia kreatyniny i mocznika w surowicy, białka w moczu
Objawy występujące rzadko (u 1 do 10 na 1000 pacjentów) - obniżone stężenie wapnia, potasu i magnezu we krwi - osłabienie mięśni (zablokowanie przewodnictwa nerwowo-mięśniowego)
Objawy występujące bardzo rzadko (u 1 do 10 na 10 000 pacjentów) - zmniejszenie liczby białych krwinek i płytek krwi (leukopenia, trombocytopenia), zwiększenie liczby eozynofili (typ leukocytów), niedokrwistość, zmniejszenie stężenia hemoglobiny - ból głowy, zmęczenie, zaburzenia czucia (np. uczucie mrowienia) - zaburzenia widzenia - zwiększenie stężenia bilirubiny i zwiększenie aktywności enzymów wątroby (aminotransferaz) - podwyższona temperatura ciała, kołatanie serca
Zgłaszanie działań niepożądanych Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa Tel.: + 48 22 49 21 301 Faks: + 48 22 49 21 309 Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.
5. Jak przechowywać lek Gentamycin Krka
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Przechowywać w temperaturze poniżej 25ºC.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku i ampułce po: EXP. Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić środowisko.
6. Zawartość opakowania i inne informacje
Co zawiera lek Gentamycin Krka - Substancją czynną leku jest gentamycyna. siarczanu. siarczanu. - Pozostałe składniki to: parahydroksybenzoesan metylu (E 218), parahydroksybenzoesan propylu (E 216), disodu edetynian, sodu pirosiarczyn (E 223), woda do wstrzykiwań. Patrz punkt 2 „Lek Gentamycin Krka zawiera parahydroksybenzoesan metylu (E 218), parahydroksybenzoesan propylu (E 216).”, „Lek Gentamycin Krka zawiera pirosiarczyn sodu (E 223).”, „Lek Gentamycin Krka zawiera sód.”.
Jak wygląda lek Gentamycin Krka i co zawiera opakowanie Lek Gentamycin Krka jest klarownym, bezbarwnym lub lekko żółtawym roztworem, bez widocznych zanieczyszczeń mechanicznych. Opakowanie zawiera 10 ampułek po 1 ml roztworu do wstrzykiwań i infuzji (40 mg/1 ml) lub 10 ampułek po 2 ml roztworu do wstrzykiwań i infuzji (80 mg/2 ml).
Podmiot odpowiedzialny i wytwórca Krka d.d., Novo mesto Šmarješka cesta 6 Słowenia
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji dotyczących tego leku należy zwrócić się do miejscowego przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego: Krka - Polska Sp. z o.o. ul. Równoległa 5 02-235 Warszawa tel.: + 48 22 573 75 00
Data ostatniej aktualizacji ulotki:
Informacje przeznaczone wyłącznie dla fachowego personelu medycznego:
Dawkowanie u pacjentów z niewydolnością nerek Dawka początkowa jest taka sama jak u osób z prawidłową czynnością nerek. W dalszym ciągu leczenia należy zwiększyć przerwy między poszczególnymi dawkami leku lub zmniejszyć dawki.
W tabeli przedstawiono dawkowanie gentamycyny u pacjentów z niewydolnością nerek.
Stężenie mocznika w surowicy Klirens kreatyniny Stężenie kreatyniny w surowicy Dawki i przerwy między dawkami mg/100 ml μmol/l ml/min ml/s mg/100 ml μmol/l <40 <6-7 >70 >1,16 <1,4 <124 80 mg* co 8 godzin 40-100 6-17 30-70 0,5-1,16 1,4-1,9 124-168 80 mg* co 12 godzin 1,9-2,8 168-248 80 mg* co 18 godzin 100-200 17-34 10-30 0,16-0,5 2,8-3,7 248-327 80 mg* co 24 godziny 3,7-5,3 327-469 80 mg* co 36 godzin >200 >34 5-10 0,08-0,16 5,3-7,2 469-636 80 mg* co 48 godzin * Pacjentom o masie ciała mniejszej niż 60 kg podaje się 60 mg gentamycyny
Zmniejszenie dawki leku lub zwiększenie przerw między poszczególnymi dawkami jest jednakowo stosowne, przy czym należy wiedzieć, że dawki określone w ten sposób są tylko przybliżone i że mimo podawania jednakowych dawek leku, stężenia substancji czynnej w surowicy mogą być różne u różnych pacjentów. Z tego powodu u pacjentów w ciężkim stanie klinicznym należy kontrolować stężenie gentamycyny w surowicy i odpowiednio korygować dawki. Stężenie gentamycyny w surowicy po 30 do Po zakończeniu hemodializy należy podać gentamycynę w dawce od 1 do 1,5 mg/kg masy ciała. Pacjentom poddawanym dializie otrzewnowej podaje się 1 mg gentamycyny/kg masy ciała w 2 litrach płynu dializacyjnego.
Sposób podawania Podanie dożylne i domięśniowe. Gentamycynę podaje się domięśniowo lub dożylnie. W obu przypadkach dawka leku jest jednakowa.
Z powodu długiego działania poantybiotykowego gentamycyny, działanie każdej następnej dawki, podanej w okresie poantybiotykowego działania, jest słabsze, ponieważ bakterie są w tym czasie mniej wrażliwe na działanie gentamycyny. Z tego powodu podawanie leku raz na dobę jest z punktu widzenia działania przeciwbakteryjnego leku podwójnie korzystne: • z powodu dużego stężenia początkowego gentamycyny w surowicy jej działanie bakteriobójcze jest silniejsze, • z powodu dłuższej przerwy między kolejnymi dawkami siła działania przeciwbakteryjnego następnej dawki jest większa.
Nie zaleca się podawania gentamycyny raz na dobę pacjentom z osłabioną odpornością (neutropenią), ciężką niewydolnością nerek, mukowiscydozą, wodobrzuszem, zakaźnym zapaleniem wsierdzia, osobom z rozległymi oparzeniami (obejmującymi powyżej 20% powierzchni ciała) i kobietom w ciąży.
U noworodków, niemowląt i u dzieci, po podaniu gentamycyny w takich samych dawkach, określonych w stosunku do masy ciała, jak u dorosłych, stężenia gentamycyny w surowicy są mniejsze niż u dorosłych. Dlatego dawki lecznicze są u nich nieco wyższe. Ze względu na bezpieczeństwo leczenia zaleca się u dzieci codzienne badanie stężenia gentamycyny w surowicy. W godzinę po podaniu gentamycyny jej stężenie w surowicy musi wynosić co najmniej 4 μg/ml.
Jeśli podaje się dawkę dobową gentamycyny w dawkach podzielonych, jej stężenie w surowicy przed następną dawką nie powinno być większe od 2 μg/ml. Jeśli dawkę dobową gentamycyny podaje się w
dawce jednorazowej, stężenie gentamycyny w surowicy przed następną dawką nie powinno być większe od 1 μg/ml.
Podanie dożylne Gentamycynę podaje się bezpośrednio do żyły lub przez cewnik umiejscowiony w żyle. Czas podania wynosi 2 do 3 minut. Jeśli gentamycynę podaje się w pojedynczej dawce dobowej, należy ją wstrzykiwać przez 30 do 60 minut.
Przed podaniem w krótkiej infuzji dożylnej, gentamycynę należy rozcieńczyć w 100 do 200 ml 0,9% roztworu chlorku sodu do wstrzykiwań lub 5% roztworu glukozy do wstrzykiwań. Stężenie gentamycyny w roztworze nie powinno być większe niż 1 mg/ml.
Niezgodności Antybiotyki β-laktamowe mogą inaktywować gentamycynę in vitro, dlatego nie należy ich mieszać w tej samej butelce z płynem do podawania dożylnego. Gentamycyny nie należy również mieszać z erytromycyną, heparyną i wodorowęglanem sodu.
Charakterystyka
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Gentamycin Krka, 40 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań i infuzji
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
(Gentamicinum) w postaci siarczanu.
(Gentamicinum) w postaci siarczanu.
Substancje pomocnicze o znanym działaniu:
metylu (E 218) parahydroksybenzoesan propylu (E 216) sodu pirosiarczyn (E 223)
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Roztwór do wstrzykiwań i infuzji. Roztwór jest klarowny, bezbarwny lub lekko żółtawy, bez widocznych zanieczyszczeń mechanicznych.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1. Wskazania do stosowania
Gentamycynę stosuje się w leczeniu ciężkich zakażeń, wywołanych przez tlenowe bakterie Gram- ujemne wrażliwe na jej działanie. Są to następujące zakażenia: - posocznica i inne ciężkie zakażenia ogólnoustrojowe, - zakażenia w obrębie jamy brzusznej: zapalenie otrzewnej, ropnie, zapalenie dróg żółciowych (zwykle w skojarzeniu z metronidazolem lub klindamycyną), - zakażenia układu moczowego, - zakażenia układu oddechowego, - wtórne zakażenia oparzeń oraz ran pourazowych i pooperacyjnych, - ciężkie zakażenia u noworodków.
Należy wziąć pod uwagę oficjalne, lokalne wytyczne dotyczące właściwego stosowania leków przeciwbakteryjnych.
4.2. Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Dawkowanie u pacjentów z prawidłową czynnością nerek
Dobowa zalecana dawka dla dzieci, młodzieży i dorosłych z prawidłową czynnością nerek wynosi 3 do 6 mg/kg masy ciała, podawane w jednej dawce (zalecane) lub podzielone na dwie dawki podawane co 12 godzin.
Dobowa dawka dla niemowląt od 2. miesiąca życia wynosi 4,5 do 7,5 mg/kg masy ciała, podawane w jednej dawce (zalecane) lub podzielone na dwie dawki podawane co 12 godzin.
Dobowa dawka dla noworodków wynosi 4 do 7 mg/kg masy ciała na dobę. W związku z dłuższym okresem półtrwania, noworodkom podaje się należną dawkę dobową leku w pojedynczej dawce.
Dawkowanie u pacjentów z niewydolnością nerek
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek dawkę dobową należy zmniejszyć odpowiednio do czynności nerek.
Dawka początkowa jest taka sama, jak u osób z prawidłową czynnością nerek. W dalszym ciągu leczenia należy zwiększyć przerwy między poszczególnymi dawkami leku lub zmniejszyć dawki.
W tabeli przedstawiono dawkowanie gentamycyny u pacjentów z niewydolnością nerek.
Stężenie mocznika w surowicy Klirens kreatyniny Stężenie kreatyniny w surowicy Dawki i przerwy między dawkami [mg/100 ml] [μmol/l] [ml/min] [ml/s] [mg/100 ml] [μmol/l] <40 <6-7 >70 >1,16 <1,4 <124 80 mg* co 8 godzin 40-100 6-17 30-70 0,5-1,16 1,4-1,9 124-168 80 mg* co 12 godzin 1,9-2,8 168-248 80 mg* co 18 godzin 100-200 17-34 10-30 0,16-0,5 2,8-3,7 248-327 80 mg* co 24 godziny 3,7-5,3 327-469 80 mg* co 36 godzin >200 >34 5-10 0,08-0,16 5,3-7,2 469-636 80 mg* co 48 godzin * Pacjentom o masie ciała mniejszej niż 60 kg podaje się 60 mg gentamycyny.
Zmniejszenie dawki leku lub zwiększenie przerw między poszczególnymi dawkami jest jednakowo stosowne, przy czym należy wiedzieć, że dawki określone w ten sposób są tylko przybliżone i że mimo podawania jednakowych dawek leku, stężenia substancji czynnej w surowicy mogą być różne u różnych pacjentów. Z tego powodu u pacjentów w ciężkim stanie klinicznym należy kontrolować stężenie gentamycyny w surowicy i odpowiednio korygować dawki. Stężenie gentamycyny w surowicy po 30 do 60 minutach po podaniu dożylnym lub domięśniowym powinno wynosić co najmniej 5 μg/ml. Po zakończeniu hemodializy należy podać gentamycynę w dawce od 1 do 1,5 mg/kg masy ciała. Pacjentom poddawanym dializie otrzewnowej podaje się 1 mg gentamycyny/kg masy ciała w 2 litrach płynu dializacyjnego.
Rada dotycząca monitorowania Monitorowanie stężenia gentamycyny w surowicy jest zalecane szczególnie u osób w podeszłym wieku, noworodków i pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Pod koniec przerwy pomiędzy dawkami (stężenie minimalne) pobiera się próbki. Zaleca się, aby minimalne stężenie gentamycyny nie przekraczało 2 μg/ml podczas podawania dwa razy na dobę i 1 μg/ml podczas podawania raz na dobę.
Sposób podawania Podanie dożylne i domięśniowe. Gentamycynę podaje się domięśniowo lub dożylnie. W obu przypadkach dawka leku jest jednakowa.
Gentamycynę podaje się bezpośrednio do żyły lub przez cewnik dożylny. Lek podaje się przez 2-3 minuty. Jeśli gentamycyna jest podawana w pojedynczej dawce dobowej, należy ją wstrzykiwać przez 30-60 minut.
Z powodu długiego działania poantybiotykowego gentamycyny, działanie każdej następnej dawki, podanej w okresie poantybiotykowego działania, jest słabsze, ponieważ bakterie są w tym czasie mniej wrażliwe na działanie gentamycyny. Z tego powodu podawanie leku raz na dobę jest z punktu widzenia działania przeciwbakteryjnego podwójnie korzystne: - z powodu dużego stężenia początkowego gentamycyny w surowicy jej działanie bakteriobójcze jest silniejsze, - z powodu dłuższej przerwy między kolejnymi dawkami siła działania przeciwbakteryjnego następnej dawki jest większa.
Nie zaleca się podawania gentamycyny raz na dobę pacjentom z osłabioną odpornością (neutropenią), ciężką niewydolnością nerek, mukowiscydozą, wodobrzuszem, zakaźnym zapaleniem wsierdzia, osobom z rozległymi oparzeniami (obejmującymi powyżej 20% powierzchni ciała) i kobietom w ciąży.
Jeśli podaje się gentamycynę w dawkach podzielonych, u dorosłych należy zawsze, niezależnie od czynności nerek, rozpoczynać leczenie od dawki 1,5 do 2 mg na kg masy ciała, co zapewnia odpowiednie maksymalne stężenie leku w surowicy.
U noworodków, niemowląt i u dzieci, po podaniu gentamycyny w takich samych dawkach, określonych w stosunku do masy ciała, jak u dorosłych, stężenia gentamycyny w surowicy są mniejsze niż u dorosłych. Dlatego dawki lecznicze są u nich nieco wyższe. Ze względu na bezpieczeństwo leczenia zaleca się u dzieci codzienne badanie stężenia gentamycyny w surowicy. W godzinę po podaniu gentamycyny jej stężenie w surowicy musi wynosić co najmniej 4 μg/ml.
Przed podaniem w krótkiej infuzji dożylnej, gentamycynę należy rozcieńczyć w 100 do 200 ml 0,9% roztworu chlorku sodu do wstrzykiwań lub 5% roztworu glukozy do wstrzykiwań. Stężenie gentamycyny w roztworze nie powinno być większe niż 1 mg/ml.
4.3. Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na gentamycynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1, lub na inne antybiotyki aminoglikozydowe. Miastenia.
4.4. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
W celu uniknięcia działań niepożądanych zaleca się ciągłe monitorowanie (przed podaniem, w trakcie podawania i po podaniu) czynności nerek (kreatynina w surowicy, klirens kreatyniny), kontrolę funkcji przedsionka i ślimaka oraz parametrów wątrobowych i laboratoryjnych.
Podczas stosowania gentamycyny mogą wystąpić objawy ototoksyczności, zwłaszcza u dzieci, osób w podeszłym wieku i pacjentów z niewydolnością nerek. Pacjentów leczonych gentamycyną należy ściśle obserwować, ponieważ, podobnie jak inne antybiotyki aminoglikozydowe, uszkadza nerki, narząd słuchu i równowagi oraz hamuje przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe. Należy kontrolować czynność nerek, czynność narządu równowagi i słuch (zwrócić uwagę, czy nie występuje osłabienie słuchu, zawroty głowy i szumy uszne). Ryzyko zaburzeń słuchu jest większe, jeśli stężenie gentamycyny w surowicy stale przekracza 2 μg/ml. Sporadycznie wyższe stężenia są nieistotne dla pojawienia się zaburzeń, jeśli nie są większe niż 10 μg/ml. Zaburzenia dotyczące przedsionka i słuchu występują niezbyt często, ale są istotne, gdyż zazwyczaj są nieodwracalne. Mogą się nasilać nawet po odstawieniu gentamycyny. Najpierw zaburzeniu ulega słyszenie wysokich częstotliwości. Zaburzenia te są wykrywane za pomocą badań audiometrycznych przed pojawieniem się objawów klinicznych.
Pierwsze objawy to szumy uszne i uczucie ucisku w uszach. Zaburzenia przedsionkowe objawiają się klinicznie w postaci nudności, wymiotów, zawrotów głowy lub oczopląsu. Zaburzenia słuchu wykryto w badaniach audiometrycznych u 22% pacjentów. Pacjenci, u których występuje większe ryzyko zaburzeń słuchu i przedsionka, to osoby, u których już wcześniej występowały takie zaburzenia, pacjenci z zaburzeniami czynności nerek, pacjenci leczeni innymi lekami ototoksycznymi, niedostatecznie nawodnieni lub leczeni wyższymi dawkami gentamycyny przez dłuższy czas.
Podczas leczenia gentamycyną, zwłaszcza długotrwałego lub dużymi dawkami, należy kontrolować jej stężenia w surowicy: maksymalne stężenie wynosi 10 mg/l, a minimalne stężenie między dawkami około 2 mg/l.
U pacjentów z hipokalcemią należy zachować ostrożność.
U osób z ciężką niewydolnością nerek i u pacjentów w podeszłym wieku (ponad 65 lat) należy dostosować dawkowanie leku do czynności nerek. Należy dbać o prawidłowe nawodnienie pacjenta. Nefrotoksyczność gentamycyny jest częstsza, jeśli stężenie gentamycyny w surowicy stale przekracza 2 μg/ml, u osób w podeszłym wieku, kobiet, pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, pacjentów słabo nawodnionych, pacjentów z zespołem nerczycowym, pacjentów z nefropatią cukrzycową oraz leczonych innymi lekami nefrotoksycznymi. Zaburzenie jest przemijające. Charakteryzuje się podwyższonymi stężeniami kreatyniny w surowicy. Można go uniknąć, zapewniając odpowiednie nawodnienie.
Leczenie gentamycyną może spowodować nadmierny wzrost mikroorganizmów lekoopornych. W takim przypadku należy rozpocząć odpowiednie leczenie.
W przypadku skojarzenia gentamycyny z innymi antybiotykami obserwowano biegunkę oraz rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego. Rozpoznania te należy wziąć pod uwagę u każdego pacjenta, u którego w trakcie leczenia lub bezpośrednio po leczeniu wystąpi biegunka. Należy przerwać leczenie gentamycyną, jeśli podczas leczenia u pacjenta wystąpi ciężka biegunka i (lub) krwawa biegunka i rozpocząć odpowiednie leczenie. Nie należy podawać leków hamujących perystaltykę jelit (patrz punkt 4.8).
U pacjentów z osłabieniem mięśni lub chorobą Parkinsona należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ może u nich dojść do zablokowania przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego. Można tego uniknąć wstrzykując lek powoli dożylnie.
Jeśli u pacjenta występuje biegunka, zwłaszcza ciężka lub utrzymująca się dłuższy czas, należy brać pod uwagę możliwość rozpoznania rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy, które może być groźne dla życia. Podczas stosowania antybiotyków o szerokim zakresie działania zaobserwowano w pojedynczych przypadkach występowanie rzekomobłoniastego zapalenia jelita cienkiego i okrężnicy. Należy wówczas zakończyć leczenie gentamycyną i w razie konieczności natychmiast podjąć odpowiednie leczenie (np. podanie specjalnych antybiotyków lub chemioterapeutyków, o potwierdzonej klinicznie skuteczności). Nie należy podawać leków hamujących perystaltykę jelit.
Specjalne ostrzeżenia dotyczące substancji pomocniczych
Parahydroksybenzoesan metylu (E 218) i parahydroksybenzoesan propylu (E 216) Produkt leczniczy może powodować reakcje alergiczne (możliwe reakcje typu późnego) i wyjątkowo skurcz oskrzeli.
Pirosiarczyn sodu (E 223) Produkt leczniczy rzadko może powodować ciężkie reakcje nadwrażliwości i skurcz oskrzeli.
Sód
Ten produkt leczniczy zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na dawkę, to znaczy produkt uznaje się za ”wolny od sodu”.
4.5. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Niektóre silnie działające leki moczopędne nasilają szkodliwe działania gentamycyny (kwas etakrynowy i furosemid), ponieważ podczas ich jednoczesnego stosowania zwiększa się stężenie antybiotyku w surowicy i tkankach. Podczas dożylnego podawania leków moczopędnych wzrasta ryzyko uszkodzenia nerek oraz narządu słuchu i równowagi.
Podczas jednoczesnego podawania gentamycyny i leków hamujących przekaźnictwo nerwowo- mięśniowe (sukcynylocholina lub tubokuraryna) dochodzi do nasilenia blokady nerwowo- mięśniowej, co może doprowadzić do zahamowania czynności oddechowej. Odtrutkami są wapń i neostygmina.
Nie należy jednocześnie stosować gentamycyny i innych leków oto-, neuro- i nefrotoksycznych, zwłaszcza amikacyny, tobramycyny, wankomycyny, cefalorydyny, wiomycyny, polimyksyny B, netromycyny, neomycyny i streptomycyny. Jeśli gentamycynę podaje się jednocześnie z amfoterycyną B, cyklosporyną, cisplatyną, klindamycyną, piperacyliną, metoksyfluranem, foskarnetem lub środkami cieniującymi, zwiększa się ryzyko uszkodzenia nerek lub narządu słuchu i równowagi.
Indometacyna może zwiększyć stężenie gentamycyny w osoczu u noworodków.
Jednoczesne stosowanie gentamycyny i doustnych leków przeciwzakrzepowych może nasilać niedobór trombiny we krwi.
Jednoczesne stosowanie gentamycyny i bifosfonianów może zwiększać ryzyko hipokalcemii.
Jednoczesne stosowanie gentamycyny i toksyny botulinowej może zwiększać ryzyko jej toksycznego działania poprzez nasilanie blokady nerwowo-mięśniowej.
Gentamycyna może działać antagonistycznie w stosunku do podawanej jednocześnie neostygminy lub pirydostygminy.
4.6. Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża Antybiotyki aminoglikozydowe przenikają przez barierę łożyska i mogą uszkadzać narząd słuchu i równowagi płodu. U kobiet w ciąży gentamycynę stosuje się tylko w stanach zagrożenia życia, jeśli brak innych odpowiednich, bardziej bezpiecznych antybiotyków.
Karmienie piersią Gentamycyna przenika do mleka ludzkiego, dlatego odradza się karmienie piersią w czasie jej stosowania.
4.7. Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Gentamycyna na ogół nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. W pojedynczych przypadkach może powodować przemijające zaburzenia równowagi. Stan ten może się pogorszyć nawet po zakończeniu leczenia, na co należy pacjentowi zwrócić uwagę.
4.8. Działania niepożądane
Gentamycyna działa toksycznie na narząd słuchu, układ przedsionkowy i nerki oraz hamuje przewodnictwo nerwowo-mięśniowe. Inne możliwe działania niepożądane obejmują: reakcje nadwrażliwości, podwyższoną temperaturę ciała, białkomocz, bóle głowy, zmęczenie, parestezje, zaburzenia widzenia, kołatanie serca, podwyższone stężenia mocznika, kreatyniny i bilirubiny oraz zwiększoną aktywność aminotransferaz. Notowano także występowanie długotrwałych biegunek w związku z nadkażeniem opornymi bakteriami (rzekomobłoniaste zapalenie okrężnicy).
Częstości występowania działań niepożądanych zdefiniowano następująco: - bardzo często (≥1/10) - często (≥1/100 do <1/10) - niezbyt często (≥1/1000 do <1/100) - rzadko (≥1/10 000 do <1/1000) - bardzo rzadko (<1/10 000) - częstość nieznana (nie można ocenić na podstawie dostępnych danych).
Klasyfikacja układów i narządów Działania niepożadane Niezbyt częste Rzadkie Bardzo rzadkie Częstość nieznana Infekcje i zakażenia
(wywołane przez bakterie odporne na gentamycynę), rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego Zaburzenia krwi i układu chłonnego
neutropenia, trombocytopenia, niedokrwistość, zmniejszenie stężenia hemoglobiny
Zaburzenia układu immunologicznego
anafilaktyczna (w tym wstrząs anafilaktyczny) i nadwrażliwość Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
hipokaliemia, hipomagnezemia
Zaburzenia psychiczne
stan splątania Zaburzenia układu nerwowego
przewodnictwa nerwowo- mięśniowego* ból głowy, zmęczenie, parestezje neuropatia ośrodkowa (w tym drgawki, apatia, encefalopatia), neuropatia obwodowa Zaburzenia oka zaburzenia widzenia
Zaburzenia ucha i błędnika zaburzenia słuchu i równowagi (patrz punkt
słuchu, nieodwracalne ubytki słuchu,
4.4), uczucie ucisku w uszach, oczopląs, zawroty głowy utrata słuchu (patrz punkt 4.4) Zaburzenia żołądka i jelit nudności, wymioty, biegunka
śluzowej jamy ustnej Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
stężenia bilirubiny i zwiększenie aktywności aminotransferaz; te dwa objawy niepożądane świadczą o zaburzeniach czynności wątroby
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Johnsona, toksyczna nekroliza naskórka (zespół Lyella) Zaburzenia nerek i dróg moczowych zwiększone stężenia mocznika i kreatyniny (patrz punkt 4.4), białkomocz
nerek, nabyty zespół Fanconiego u pacjentów długotrwale leczonych dużymi dawkami produktu leczniczego nefrotoksyczność (zazwyczaj odwracalna) Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
temperatura ciała, kołatanie serca
*Występuje głównie podczas szybkiego podawania dożylnego lub gdy duże dawki gentamycyny są podawane do jamy opłucnej lub otrzewnej.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa Tel.: + 48 22 49 21 301 Faks: + 48 22 49 21 309 Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9. Przedawkowanie
Podawanie zbyt dużych dawek leku może doprowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia słuchu i narządu równowagi, przemijającego pogorszenia czynności nerek i blokady nerwowo-mięśniowej.
Należy kontrolować przede wszystkim czynność oddechową, audiogram i westybulogram, wydalanie moczu oraz stężenia gentamycyny, mocznika, kreatyniny, wapnia, magnezu i potasu w surowicy. Należy dbać o prawidłowe nawodnienie chorego. Blokadę przewodnictwa nerwowo-mięśniowego można zmniejszyć przez wstrzyknięcie wapnia i neostygminy. Wydalanie gentamycyny z organizmu, zwłaszcza u pacjentów z niewydolnością nerek, można przyspieszyć za pomocą hemodializy.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1. Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: leki przeciwbakteryjne do stosowania ogólnego, antybiotyki aminoglikozydowe, kod ATC: J01GB03
Gentamycyna działa bakteriobójczo. Wiąże się z większymi i mniejszymi podjednostkami rybosomów i w ten sposób hamuje syntezę białek w komórce bakteryjnej. To wiązanie nie tłumaczy jednak w całości bakteriobójczego działania gentamycyny. Najprawdopodobniej podstawową rolę odgrywa czynne przenikanie gentamycyny przez ścianę komórkową do wnętrza bakterii. Dzięki temu możliwe są bardzo wysokie stężenia gentamycyny w komórce bakteryjnej. Stężenia te są znacznie wyższe od stężeń gentamycyny w otoczeniu bakterii. W warunkach beztlenowych, przy zwiększonej osmolarności i niskim pH, gradient ulega zmniejszeniu, przez co przenikanie gentamycyny jest hamowane, a to prowadzi do względnej oporności bakterii na gentamycynę. Również wysokie stężenia wapnia i magnezu hamują przenikanie gentamycyny do wnętrza bakterii.
Gentamycyna w stężeniach, które osiąga w korze nerkowej i przychłonce ucha wewnętrznego, może zmniejszać syntezę białek mikrosomowych. Tym tłumaczy się jej toksyczne działanie u ludzi.
Działanie przeciwbakteryjne
Gentamycyna działa na Gram-ujemne bakterie tlenowe, na gronkowce i bakterie Listeria monocytogenes.
Bakterie Gram-dodatnie wrażliwe na gentamycynę: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus saprophyticus (również szczepy oporne na penicylinę i metycylinę), Listeria monocytogenes.
Gentamycyna działa również na następujące bakterie Gram-ujemne: prawie wszystkie pałeczki jelitowe: Escherichia coli, Enterobacter spp., Klebsiella, Proteus (indolo-dodatni i indolo-ujemny), Salmonella, Shigella, Providencia, Serratia, Citrobacter, Hafnia, Edwardsiella i Arizona spp., Pseudomonas aeruginosa, Brucella, Moraxella, Pasteurella multocida, Francisella tularensis, Acinetobacter calcoaceticus, Aeromonas spp., Campylobacter pylori, C. jejuni.
W tabeli przedstawione są minimalne stężenia hamujące (MIC) wzrost niektórych bakterii.
Bakteria MIC [μg/ml] Escherichia coli 1,0-4,0 Klebsiella aerogenes 1,0-2,0 Klebsiella (inne gatunki) 0,06-1,0 Proteus mirabilis 2,0-8,0
Proteus vulgaris 1,0-4,0 Morganella morganii 1,0-4,0 Providencia rettgeri 0,5-4,0 Salmonella spp. 0,25-1,0 Pseudomonas aeruginosa 1,0-8,0 Staphylococcus aureus 0,12-1,0 Listeria monocytogenes 0,25-10
Oporność
Istnieją co najmniej trzy mechanizmy oporności bakterii na gentamycynę: zmiany rybosomów, nieskuteczne przenikanie gentamycyny do wnętrza komórki i rozkładanie gentamycyny przez różne enzymy.
Po wprowadzeniu gentamycyny do użycia klinicznego tylko niektóre bakterie były oporne na jej działanie. Wraz z jej częstym stosowaniem, przede wszystkim na oddziałach intensywnej terapii i oddziałach oparzeniowych, ich liczba znacznie wzrosła. Charakterystyczne jest to, że oporność szybko się zmniejsza, jeśli dany oddział lub szpital ograniczy użycie gentamycyny. Do wystąpienia oporności w trakcie leczenia dochodzi bardzo rzadko.
5.2. Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Po podaniu domięśniowym gentamycyna wchłania się dobrze i całkowicie i osiąga maksymalne stężenie w surowicy w ciągu 30 do 90 minut po podaniu. Słabe ukrwienie mięśnia zmniejsza wchłanianie. Po infuzji trwającej 20 do 30 minut, stężenie w surowicy jest takie, jak po domięśniowym podaniu takiej samej dawki. Po podaniu dootrzewnowym lub doopłucnowym gentamycyna wchłania się szybko, natomiast po podaniu dokanałowym lub dokomorowym prawie się nie wchłania.
Średnie maksymalne stężenie w surowicy po dawce 80 mg, podanej domięśniowo, wynosi 7 μg/ml w 0,5 do 2 godzin po podaniu. Podwojenie dawki powoduje podwojenie stężenia maksymalnego. Optymalne stężenie maksymalne wynosi 7 do 10 μg/ml.
U siedmiodniowego noworodka maksymalne stężenie w surowicy po podaniu dawki 2,5 mg/kg masy ciała wynosi 4 μg/ml i występuje w 30 do 60 minut po podaniu.
Dystrybucja
Gentamycyna wiąże się z białkami osocza w małym stopniu (25%). Jeśli jednak stężenia wapnia i magnezu w surowicy są małe, wiąże się z białkami w większym stopniu (do 70%).
Objętość dystrybucji gentamycyny jest niemal identyczna z objętością wody pozakomórkowej. U noworodków woda stanowi do 70-75% masy ciała (a u osób dorosłych 50-55%). Kompartment wody pozakomórkowej jest większy (40% masy ciała, w porównaniu do 25% masy ciała u dorosłych). Dlatego też objętość dystrybucji gentamycyny na kg masy ciała zależy od wieku i wraz z wiekiem zmniejsza się od 0,5-0,7 l/kg u wcześniaków do 0,25 l/kg u młodzieży. Większa objętość dystrybucji na kg masy ciała oznacza, że w celu uzyskania odpowiedniego stężenia maksymalnego we krwi, należy podać większą dawkę na kg masy ciała.
Gentamycyna przenika do tkanek prawie wszystkich narządów. Dobrze wnika do wnętrza erytrocytów, granulocytów obojętnochłonnych i przede wszystkim komórek kanalików proksymalnych nerek, w których osiąga stężenia większe niż w surowicy.
Biologiczny okres półtrwania u młodych, zdrowych osób wynosi 1,5 do 5,5 godzin, u większych dzieci 1 godzinę, a u noworodków 2,3 do 3,3 godziny.
Stężenie gentamycyny w wydzielinie oskrzelowej wynosi tylko 25% stężenia w surowicy. Stężenia w płynie mózgowo-rdzeniowym dorosłych osób są bardzo małe. Są one nieco większe w przypadku zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i u noworodków. Gentamycyna dobrze przenika do rogówki i cieczy wodnistej oka, natomiast słabo przenika do komory szklistej. Stężenie w płynie maziowym wynosi 25 do 50% stężenia w surowicy. W gruczole krokowym i ślinie jest jej bardzo mało. Stężenie gentamycyny w żółci wynosi od 25 do 88% stężenia w surowicy. Bardzo wysokie stężenia osiąga w moczu (od 25- do 100-krotnie wyższe niż w surowicy). Gentamycyna przenika do mięśnia sercowego, wątroby, mięśni i nerek. W nerkach kumuluje się 40% całkowitej ilości antybiotyku w organizmie.
Stężenie gentamycyny w surowicy płodu osiąga wartości do 40% stężenia w surowicy matki. Bardzo małe jej ilości przenikają do mleka ludzkiego.
Metabolizm i eliminacja Gentamycyna nie jest metabolizowana w organizmie i jest wydalana w postaci niezmienionej i czynnej mikrobiologicznie, głównie przez nerki. U pacjentów bez zaburzeń czynności nerek czas półtrwania wynosi około 2 do 3 godzin. U noworodków tempo wydalania jest mniejsze ze względu na niedojrzałą czynność nerek. Średni okres półtrwania wynosi około 8 godzin u noworodków urodzonych w wieku ciążowym 26-34 tygodni, podczas gdy u urodzonych w wieku 35-37 tygodni wynosi on 6,7 godziny. Odpowiednio wartości klirensu zwiększają się od około 0,05 l/h u noworodków w wieku ciążowym 27 tygodni do 0,2 l/h u noworodków w wieku 40 tygodni.
Gentamycyna pozostaje w tkankach jeszcze na długo po zakończeniu leczenia. Niewydolność nerek hamuje wydalanie leku. Hemodializa zmniejsza stężenie gentamycyny w surowicy w przybliżeniu o połowę. Dializa otrzewnowa jest także skuteczna w usuwaniu leku z organizmu.
5.3. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Badania toksykologiczne po jednorazowym podaniu wykazały niewielką toksyczność siarczanu gentamycyny u zwierząt laboratoryjnych. Wartość DL 50
szczurów większa niż 5 g/kg mc., po podaniu dootrzewnowym wynosiła 300 do 500 mg/kg mc. u szczurów i 180 do 430 mg/kg mc. u myszy, po podaniu podskórnym 485 do 560 mg/kg mc. oraz po podaniu dożylnym 83 do 98 mg/kg mc. u szczurów i 22 do 77 mg/kg mc. u myszy.
Badania toksykologiczne po dłuższym podawaniu doustnym szczurom (6, 60, 600 mg/kg mc., 93 dni) nie wykazały zmian powiązanych z substancją leczniczą, z wyjątkiem zwiększenia stężenia LDH i kwasu moczowego podczas podawania dwóch większych dawek. Przedłużone domięśniowe podawanie siarczanu gentamycyny szczurom (20, 40 i 160 mg/kg mc., 4 tygodnie) wywołało martwicę kanalików nerkowych i uszkodzenia mięśni w miejscu podania. Działania nefrotoksyczne stwierdzono u szczurów (5, 10 i 15 mg/kg mc., 28 dni) i psów (3 i 30 mg/kg mc., 10 dni), którym podawano siarczan gentamycyny dożylnie.
Toksyczne działanie na narząd równowagi, charakteryzujące się niezbornością ruchów, stwierdzono u kotów już po piętnastu dniach podawania podskórnego (50 i 100 mg/kg mc.). Zwierzęta, którym podawano dawkę 100 mg/kg mc. padły w 18 dni od rozpoczęcia podawania.
W badaniach szkodliwego działania na rozrodczość szczurów, którym podawano dawki 75 mg/kg mc., stwierdzono poważne uszkodzenia nerek osesków. U osesków świnki morskiej siarczan gentamycyny (4 mg/kg mc.) wywoływał tylko przemijające zmiany w nerkach.
W piśmiennictwie brak doniesień o mutagennym i kancerogennym działaniu siarczanu gentamycyny.
6. DANE FARMACETYCZNE
6.1. Wykaz substancji pomocniczych
Parahydroksybenzoesan metylu (E 218), parahydroksybenzoesan propylu (E 216), disodu edetynian, sodu pirosiarczyn (E 223), woda do wstrzykiwań.
6.2. Niezgodności farmaceutyczne
Antybiotyki β-laktamowe mogą inaktywować gentamycynę in vitro, dlatego nie należy ich mieszać w tej samej butelce z płynem do podawania dożylnego. Nie mieszać gentamycyny z erytromycyną, heparyną ani wodorowęglanem sodu.
6.3. Okres ważności
6.4. Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze poniżej 25ºC.
6.5. Rodzaj i zawartość opakowania
Ampułki szklane z żółtym lub czerwonym pierścieniem, w tekturowym pudełku. Tekturowe pudełka zawierają: 10 ampułek z żółtym pierścieniem po 1 ml roztworu (40 mg/1 ml) 10 ampułek z czerwonym pierścieniem po 2 ml roztworu (80 mg/2 ml)
6.6. Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do stosowania
Bez specjalnych wymagań, oprócz podanych w punkcie 4.2.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTUKRKA, d.d., Novo mesto, Šmarješka cesta 6, 8501 Novo mesto, Słowenia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr R/0957
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIAData wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 29 marca 1999 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 22 stycznia 2014 r.