Dipromal
Magnesii valproas
Tabletki powlekane 200 mg | Magnesii valproas 200 mg
Bausch Health Poland Sp. z o.o. ICN Polfa Rzeszów S.A., Polska Polska
Ulotka
ULOTKA DOŁĄCZONA DO OPAKOWANIA: INFORMACJA DLA PACJENTA
Dipromal, 200 mg, tabletki powlekane
Magnesii valproas
Niniejszy produkt leczniczy będzie dodatkowo monitorowany. Umożliwi to szybkie zidentyfikowanie nowych informacji o bezpieczeństwie. Użytkownik leku też może w tym pomóc, zgłaszając wszelkie działania niepożądane, które wystąpiły po zastosowaniu leku. Aby dowiedzieć się, jak zgłaszać działania niepożądane – patrz punkt 4.
OSTRZEŻENIE Dipromal, magnezu walproinian stosowany w czasie ciąży może zaszkodzić nienarodzonemu dziecku. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) bez przerwy przez cały okres stosowania leku Dipromal. Lekarz prowadzący omówi to z pacjentką, ale należy również zastosować się do zaleceń przedstawionych w punkcie 2 niniejszej ulotki. Należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym, jeśli pacjentka planuje ciążę lub jeśli podejrzewa, że jest w ciąży. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal, chyba że tak zaleci lekarz, ponieważ stan pacjentki może się pogorszyć.
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. - Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same. - Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
Dipromal
jest lekiem stosowanym w leczeniu różnych postaci padaczki (dokładny mechanizm działania przeciwdrgawkowego nie jest w pełni poznany, jednak przypuszcza się, że polega na zwiększaniu stężenia jednej z substancji uczestniczących w procesie przewodzenia bodźców w obrębie mózgu - kwasu gammaaminomasłowego) i manii.
− różnych postaci padaczki, a w szczególności: - padaczki o napadach pierwotnie uogólnionych (petit mal, grand mal); - padaczki mioklonicznej; - padaczki światłoczułej; - innych postaci padaczki - jako lek drugiego wyboru, również jednocześnie z innymi lekami przeciwpadaczkowymi (z wyjątkiem fenobarbitalu);
− manii, która jest stanem, gdy pacjent czuje się bardzo podekscytowany, rozradowany, pobudzony, entuzjastyczny lub nadaktywny. Mania występuje w chorobie określanej jako choroba afektywna dwubiegunowa. Dipromal może być stosowany w przypadku, gdy nie można stosować litu.
Kiedy nie stosować leku Dipromal − jeśli pacjent ma uczulenie na walproinian magnezu lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienione w punkcie 6), − jeśli u pacjenta występuje porfiria, − jeśli u pacjenta lub członka jego rodziny występują obecnie lub występowały w przeszłości choroby wątroby i (lub) ciężkie zaburzenia czynności wątroby lub trzustki, − jeśli ktoś z rodzeństwa pacjenta zmarł z powodu niewydolności wątroby w przebiegu leczenia walproinianem magnezu, − jeśli u pacjenta występuje wada genetyczna powodująca zaburzenia mitochondrialne (np. z zespołem Alpersa-Huttenlochera).
Choroba afektywna dwubiegunowa • W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej nie należy stosować leku Dipromal, jeśli pacjentka jest w ciąży. • W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej, jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym, nie wolno przyjmować leku Dipromal, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal ani antykoncepcji, dopóki nie zostanie to omówione z lekarzem. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek (patrz poniżej „Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność - Ważna wskazówka dla kobiet”).
Padaczka • W przypadku padaczki nie należy stosować leku Dipromal, jeśli pacjentka jest w ciąży, chyba że żadna inna terapia nie jest skuteczna. • W przypadku padaczki, jeśli kobieta jest w wieku rozrodczym, nie należy przyjmować leku Dipromal, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal ani antykoncepcji, dopóki pacjentka nie omówi tego z lekarzem. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek (patrz poniżej „Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność - Ważna wskazówka dla kobiet”).
Ostrzeżenia i środki ostrożności Przed rozpoczęciem stosowania leku Dipromal należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą: − jeśli w rodzinie pacjenta występuje wada genetyczna powodująca zaburzenia mitochondrialne, − jeśli u pacjenta występuje lub wystąpiło w przeszłości uszkodzenie szpiku kostnego, − jeśli u pacjenta występują zaburzenia układu krzepnięcia, małopłytkowość (znaczne zmniejszenie liczby płytek krwi), dziedziczny niedobór enzymów, niewydolność nerek, hipoproteinemia (zmniejszenie ilości białka we krwi), toczeń rumieniowaty, uszkodzenie mózgu, opóźnienie rozwoju i (lub) dziedziczne choroby metaboliczne, − jeśli u pacjenta ma być przeprowadzony zabieg chirurgiczny lub stomatologiczny (przed zabiegiem należy powiadomić lekarza, że przyjmuje się lek Dipromal), − jeśli pacjent ma cukrzycę (lek może fałszować wynik badania na obecność ciał ketonowych).
Zachować szczególną ostrożność stosując Dipromal − u niemowląt lub dzieci, szczególnie gdy wymagają jednoczesnego stosowania kilku leków przeciwpadaczkowych, − u dzieci z wieloma upośledzeniami lub osoby młodocianej z ciężką postacią padaczki, − u dzieci i młodzieży płci żeńskiej, u kobiet w wieku rozrodczym i u kobiet w ciąży,
− gdy u pacjenta w badaniach laboratoryjnych wystąpią nieprawidłowości, mogące świadczyć o wystąpieniu ciężkich zaburzeń czynności wątroby lub trzustki - trzykrotne zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) lub alaninowej (AlAT), nieprawidłowo długi czas protrombinowy, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej i stężenia bilirubiny, zmiany stężenia białka w osoczu krwi (konieczne może być odstawienie leku), − jeśli u pacjenta wystąpią wymioty, utrata apetytu, ból w nadbrzuszu, złe samopoczucie, zwiększenie częstości napadów padaczki, krwawienia z nosa, obrzęk umiejscowiony lub uogólniony różnego rodzaju, letarg, apatia, senność, zmniejszenie ciśnienia tętniczego (konieczne jest wówczas zgłoszenie się do lekarza, ponieważ objawy te mogą świadczyć o wystąpieniu ciężkiego uszkodzenia wątroby lub zwiększeniu stężenia amoniaku we krwi), − gdy u pacjenta wystąpią niespodziewane krwawienia z błon śluzowych lub zwiększona skłonność do powstawania krwiaków (konieczne jest wówczas zgłoszenie się do lekarza).
Niewielka liczba pacjentów stosujących leki przeciwpadaczkowe zawierające walproinian magnezu, myślała o tym, aby się skrzywdzić lub zabić. Jeśli kiedykolwiek u pacjenta pojawią się takie myśli, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem prowadzącym.
Zarówno przed rozpoczęciem stosowania leku Dipromal, jak również regularnie w trakcie leczenia (u dzieci co miesiąc przez pierwsze 6 miesięcy, co trzy miesiące przez kolejne pół roku oraz co 4 – 6 miesięcy po 12 miesiącach leczenia) pacjent powinien poddawać się badaniom lekarskim oraz zgłaszać się na badania krwi.
Bad ania krwi wykonywane przed rozpoczęciem leczenia powinny obejmować: pełną morfologię krwi (w tym oznaczenie liczby płytek krwi), oznaczenie parametrów układu krzepnięcia (czas tromboplastynowy, stężenie fibrynogenu), aktywności amylazy w surowicy, AspAT, AlAT, fosfatazy zasadowej, bilirubiny całkowitej, białka, glukozy we krwi, natomiast badania w trakcie leczenia, gdy nie ma zaburzeń klinicznych, pełną morfologię krwi (w tym oznaczenie płytek krwi) i oznaczenie aktywności aminotransferaz wątrobowych, a co drugie badanie również testy układu krzepnięcia.
W przypadku dziecka, w okresie pomiędzy badaniami rodzice/opiekunowie powinni pozostawać w regularnym kontakcie telefonicznym z lekarzem prowadzącym – umożliwi to możliwie wczesne rozpoznanie wszelkich niekorzystnych efektów leczenia.
Leczenie manii u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia: Dipromal nie powinien być stosowany u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia w leczeniu manii.
Inne leki i Dipromal
Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych obecnie lub ostatnio a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować. Szczególnie ważne jest, by poinformować lekarza, jeśli jednocześnie z lekiem Dipromal przyjmowane są następujące leki: − inne leki przeciwpadaczkowe; − fenobarbital; − fenytoina; − prymidon; − leki mogące działać toksycznie na wątrobę (m. in. paracetamol, leki przeciwwirusowe); − leki zawierające lit; − leki zmniejszające krzepliwość krwi (m. in. acenokumarol, warfaryna); − kwas acetylosalicylowy i jego pochodne; − meflochina ; − cymetydyna; − erytromycyna; − karbamazepina;
− nimodypina; − lamotrygina; − zydowudyna; − kodeina; − etosuksymid; − felbamat; − leki z grupy barbituranów (m. in. allobarbital, cyklobarbital); − leki z grupy benzodiazepin (m. in. diazepam, lorazepam); − leki z grupy neuroleptyków (m. in. chloropromazyna, flufenazyna); − leki przeciwdepresyjne (np. amitryptylina, fluoksetyna); − leki z grupy karbapenemów (antybiotyki stosowane w leczeniu zakażeń bakteryjnych): należy unikać jednoczesnego stosowania kwasu walproinowego i leków z grupy karbapenemów, ponieważ może to zmniejszać efekt działania walproinianu.
Dipromal z jedzeniem, piciem i alkoholem Lek Dipromal należy zażywać w trakcie posiłków. W trakcie leczenia nie należy spożywać alkoholu.
Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność W ciąży i w okresie karmienia piersią przed zastosowaniem tego leku należy poradzić się lekarza.
Ważna wskazówka dla kobiet
Choroba afektywna dwubiegunowa • W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej nie należy stosować leku Dipromal, jeśli pacjentka jest w ciąży. • W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej, jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym, nie wolno przyjmować leku Dipromal, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal ani antykoncepcji, dopóki nie zostanie to omówione z lekarzem. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek.
Padaczka • W przypadku padaczki nie należy stosować leku Dipromal, jeśli pacjentka jest w ciąży, chyba że żadna inna terapia nie jest skuteczna. • W przypadku padaczki, jeśli kobieta jest w wieku rozrodczym, nie należy przyjmować leku Dipromal, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal ani antykoncepcji, dopóki pacjentka nie omówi tego z lekarzem. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek.
Ryzyko przyjmowania walproinianu w czasie ciąży (niezależnie od choroby, na którą walproinian jest stosowany) • Należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem prowadzącym, jeśli pacjentka planuje ciążę lub jest w ciąży. • Stosowanie walproinianu w czasie ciąży niesie ze sobą ryzyko. Im większa dawka, tym większe ryzyko, ale żadna dawka nie jest od niego wolna. • Walproinian może spowodować poważne wady wrodzone i wpływać na sposób, w jaki rozwija się dziecko. Do zgłaszanych wad wrodzonych należą: rozszczep kręgosłupa (gdy kości kręgosłupa nie są prawidłowo rozwinięte); wady rozwojowe twarzy i czaszki; wady rozwojowe serca, nerek, dróg moczowych i narządów płciowych, wady kończyn. • U pacjentki przyjmującej walproinian podczas ciąży występuje zwiększone ryzyko urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi wymagającymi leczenia. Walproinian stosowany jest już przez wiele lat, stąd wiadomo, że w grupie dzieci matek przyjmujących walproinian około 10 dzieci na
• Szacuje się, że do 30-40% dzieci w wieku przedszkolnym, których matki przyjmowały walproinian w czasie ciąży, może wykazywać problemy wczesnorozwojowe. Dzieci dotknięte chorobą mogą później zaczynać chodzić i mówić, być mniej sprawne intelektualnie niż inne dzieci, mogą mieć problemy językowe oraz kłopoty z pamięcią. • U dzieci narażonych na walproinian częściej rozpoznaje się różne zaburzenia autystyczne, a niektóre dowody wskazują, że dzieci te mogą być bardziej narażone na rozwój objawów deficytu uwagi/zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD, ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder). • Przed przepisaniem tego leku lekarz prowadzący wyjaśni pacjentce, co może zagrażać dziecku, jeśli p acjentka zajdzie w ciążę podczas przyjmowania walproinianu. Jeśli pacjentka stosująca ten lek zdecyduje, że chce mieć dziecko, nie powinna samodzielnie przerywać stosowania leku ani antykoncepcji, dopóki nie omówi tego z lekarzem prowadzącym. • Rodzice lub opiekunowie dziewczynek leczonych walproinianem, powinni skontaktować się z lekarzem prowadzącym, gdy u ich dziecka wystąpi menstruacja. • Należy zapytać lekarza o przyjmowanie kwasu foliowego w okresie starań o dziecko. Kwas foliowy może obniżyć ogólne ryzyko rozszczepu kręgosłupa oraz wczesnego poronienia, które dotyczy wszystkich ciąż. Jest jednak mało prawdopodobne, by stosowanie kwasu foliowego zmniejszało ryzyko wad wrodzonych związanych z leczeniem walproinianem.
Proszę wybrać z poniżej opisanych sytuacji, tę która odnosi się do pacjentki i zapoznać się z informacjami: O ROZPOCZĘCIE LECZENIA LEKIEM DIPROMAL O KONTYNUACJA LECZENIA LEKIEM DIPROMAL BEZ STARAŃ O DZIECKO O KONTYNUACJA LECZENIA LEKIEM DIPROMAL Z UWZGLĘDNIENIEM STARANIA SIĘ O DZIECKO O NIEPLANOWANA CIĄŻA PODCZAS KONTYNUACJI LECZENIA LEKIEM DIPROMAL
ROZPOCZĘCIE LECZENIA DIPROMAL Jeśli lek Dipromal przepisywany jest po raz pierwszy, lekarz prowadzący wyjaśni zagrożenia dla nienarodzonego dziecka, jeśli pacjentka zajdzie w ciążę. Pacjentka w wieku rozrodczym powinna upewnić się, że przez cały okres leczenia lekiem Dipromal nieprzerwanie stosuje skuteczną metodę antykoncepcji. Należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym lub poradnią planowania rodziny, jeśli pacjentka potrzebuje porady na temat antykoncepcji.
Istotne informacje: • Przez rozpoczęciem stosowania leku Dipromal należy wykluczyć ciążę za pomocą testu ciążowego, którego wynik zostanie potwierdzony przez lekarza prowadzącego. • Pacjentka powinna stosować skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. • Należy omówić z lekarzem prowadzącym właściwą metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję). Lekarz prowadzący udzieli pacjentce informacji na temat zapobiegania ciąży i może skierować do specjalisty w celu uzyskania porady na temat kontroli urodzeń. • Należy regularnie (przynajmniej raz w roku) odbywać wizytę u specjalisty doświadczonego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub padaczki. Podczas tej wizyty lekarz prowadzący upewni się, że pacjentka została dobrze poinformowana i zrozumiała wszystkie zagrożenia i porady związane ze stosowaniem walproinianu podczas ciąży. • Należy poinformować lekarza, jeśli pacjentka planuje mieć dziecko. • Nale ży natychmiast poinformować lekarza, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży.
KONTYNUACJA LECZENIA LEKIEM DIPROMAL BEZ STARAŃ O DZIECKO
Jeśli pacjentka kontynuuje leczenie lekiem Dipromal i nie planuje ciąży, musi mieć pewność, że stosuje skuteczną metodę antykoncepcji bez przerwy przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Należy skonsultować się z lekarzem lub poradnią planowania rodziny, jeśli pacjentka potrzebuje porady na temat antykoncepcji.
Istotne informacje: • Pacjentka powinna stosować skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. • Należy omówić z lekarzem prowadzącym antykoncepcję (metodę kontroli urodzeń). Lekarz prowadzący udzieli informacji na temat zapobiegania ciąży i może skierować do specjalisty w celu uzyskania porady na temat kontroli urodzeń. • Należy regularnie (przynajmniej raz w roku) odbywać wizytę u specjalisty doświadczonego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub padaczki. Podczas tej wizyty lekarz prowadzący upewni się, że pacjentka została dobrze poinformowana i zrozumiała wszystkie zagrożenia i porady związane ze stosowaniem walproinianu podczas ciąży. • Należy poinformować lekarza, jeśli pacjentka planuje mieć dziecko. • Należy natychmiast poinformować lekarza, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży.
KONTYNUACJA LECZENIA LEKIEM DIPROMAL Z UWZGLĘDNIENIEM STARANIA SIĘ O DZIECKO
Jeśli pacjentka planuje mieć dziecko, powinna najpierw umówić wizytę u lekarza prowadzącego.
Nie wolno przerywać leczenia lekiem Dipromal ani stosowania antykoncepcji, dopóki nie zostanie to omówione z lekarzem prowadzącym. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek.
Dzieci urodzone przez matki, które przyjmowały walproinian, są poważnie zagrożone wadami wrodzonymi oraz problemami dotyczącymi rozwoju, które mogą znacząco upośledzać dziecko. Lekarz prowadzący skieruje pacjentkę do specjalisty doświadczonego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub padaczki, aby można było odpowiednio wcześnie ocenić alternatywne możliwości leczenia. Specjalista może podjąć działania umożliwiające jak najlepszy przebieg ciąży i maksymalnie ograniczy ryzyko dla matki i nienarodzonego dziecka.
Specjalista prowadzący może zdecydować o zmianie dawki leku Dipromal lub zamianie na inny lek, lub o przerwaniu leczenia lekiem Dipromal, na długo przed zajściem w ciążę – aby upewnić się, że choroba jest stabilna.
Należy zapytać lekarza o przyjmowanie kwasu foliowego w okresie starań o dziecko. Kwas foliowy może obniżyć ogólne ryzyko rozszczepu kręgosłupa oraz wczesnego poronienia, które dotyczy każdej ciąży. Jest jednak mało prawdopodobne, by stosowanie kwasu foliowego zmniejszyło ryzyko wad wrodzonych związanych z leczeniem walproinianem.
Istotne informacje: • Nie przerywać leczenia lekiem Dipromal, dopóki nie zdecyduje tak lekarz. • Nie należy przerywać stosowanych metod kontroli urodzeń (antykoncepcji) przed rozmową z lekarzem prowadzącym oraz wspólnym wypracowaniem planu postępowania, który zapewni kontrolę stanu pacjentki oraz zmniejszy zagrożenia dla dziecka. • W pierwszej kolejności należy umówić wizytę z lekarzem prowadzącym. Podczas tej wizyty lekarz prowadzący upewni się, że pacjentka została dobrze poinformowana i zrozumiała wszystkie zagrożenia i porady związane ze stosowaniem walproinianu podczas ciąży.
• Lekarz prowadzący spróbuje zamiany na inny lek lub przerwie leczenie lekiem Dipromal na długo przed zajściem w ciążę. • Należy zaplanować pilną wizytę u lekarza prowadzącego, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży.
NIEPLANOWANA CIĄŻA PODCZAS KONTYNUACJI LECZENIA LEKIEM DIPROMAL
Nie wolno przerywać leczenia lekiem Dipromal, dopóki nie zostanie to omówione z lekarzem prowadzącym, ponieważ stan zdrowia pacjentki może się pogorszyć. Należy umówić pilną wizytę u lekarza, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży. Lekarz prowadzący udzieli pacjentce dalszych wskazówek.
Dzieci urodzone przez matki, które przyjmowały walproinian, są poważnie zagrożone wadami wrodzonymi oraz problemami dotyczącymi rozwoju, które mogą znacząco upośledzać dziecko.
Pacjentka zostanie skierowana do specjalisty doświadczonego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub padaczki, aby ocenić alternatywne możliwości leczenia.
W wyjątkowych okolicznościach, kiedy lek Dipromal jest jedyną dostępną możliwością leczenia w czasie ciąży, pacjentka będzie bardzo dokładnie monitorowana, zarówno pod kątem leczenia choroby podstawowej, jak i rozwoju dziecka. Pacjentka i jej partner otrzymają poradę i wsparcie dotyczące ciąży narażonej na walproinian.
Należy zapytać lekarza o przyjmowanie kwasu foliowego. Kwas foliowy może obniżyć ogólne ryzyko rozszczepu kręgosłupa oraz wczesnego poronienia, które dotyczy każdej ciąży. Jest jednak mało prawdopodobne, by stosowanie kwasu foliowego zmniejszyło ryzyko wad wrodzonych związanych z leczeniem walproinianem.
Istotne informacje: • Należy zaplanować pilną wizytę u lekarza prowadzącego, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży. • Nie wolno przerywać stosowania lekiem Dipromal, chyba że tak zdecydował lekarz. • Pacjentka musi zostać skierowana do specjalisty doświadczonego w leczeniu padaczki, choroby afektywnej dwubiegunowej, aby ocenić potrzebę alternatywnych możliwości leczenia. • Pacjentka musi uzyskać poradę na temat ryzyka stosowania leku Dipromal podczas ciąży, w tym działania teratogennego i wpływu na rozwój dzieci. • Pacjentka musi zostać skierowana do specjalisty zajmującego się monitorowaniem prenatalnym w celu wykrycia możliwego pojawienia się wad rozwojowych.
Należy zapoznać się z poradnikiem dla pacjentki, otrzymanym od lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący omówi formularz corocznego potwierdzenia zapoznania się z ryzykiem i poprosi pacjentkę o jego podpisanie i zachowanie. Pacjentka otrzyma również Kartę Pacjentki od farmaceuty dla przypomnienia o ryzyku stosowania walproinianu w ciąży.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn Nie prowadzić pojazdów ani nie obsługiwać maszyn, ponieważ lek może zaburzać czas reakcji. Również osoby, u których padaczka nie jest skutecznie leczona nie powinny prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn.
Dipromal należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza.
Leczenie z zastosowaniem leku Dipromal powinien rozpoczynać i nadzorować lekarz specjalizujący się w leczeniu padaczki lub choroby afektywnej dwubiegunowej.
Padaczka Zazwyczaj stosowana dawka leku Dipromal, to: doustnie, 20 do 30 mg/kg mc./dobę, w 2 do
Osoby w podeszłym wieku U osób w podeszłym wieku dawki pozwalające na uzyskanie optymalnego efektu klinicznego zazwyczaj są mniejsze niż u osób młodszych, jednak również u nich dawkowanie ustalane jest na podstawie oceny skuteczności i tolerancji leczenia.
Osoby z zaburzeniami czynności nerek W przypadku łagodnej i umiarkowanej niewydolności nerek należy stosować mniejsze dawki, natomiast u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek dawkowanie należy ustalać w oparciu o stężenie wolnego kwasu walproinowego we krwi.
Osoby z zaburzeniami czynności wątroby Nie stosować.
Terapeutyczne stężenie walproinianu w surowicy wynosi od 40 do 100 μg/ml (280 do 700 μmol/l).
Mania Dawkę dobową powinien określić i sprawdzać indywidualnie lekarz prowadzący.
Dawka początkowa Zalecana początkowa dawka dobowa wynosi 750 mg.
Średnia dawka dobowa Średnia dawka dobowa wynosi zazwyczaj od 1000 mg do 2000 mg.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Dipromal Po przedawkowaniu mogą wystąpić takie objawy, jak nadmierna senność, blok serca, głęboka śpiączka, osłabienie mięśni, osłabienie lub zanik odruchów, niedociśnienie, zwężenie źrenic, zaburzenia krążenia i oddechowe, obrzęk mózgu, kwasica metaboliczna, zmniejszenie stężenia wapnia i zwiększenie stężenia sodu we krwi, zmiany zachowania. W razie przedawkowania należy podjąć próbę usunięcia leku z żołądka przez wywołanie wymiotów (jeśli osoba, która przedawkowała lek, jest przytomna) oraz natychmiast skontaktować się z lekarzem, który rozpocznie odpowiednie leczenie. Lek Dipromal nie powinien być stosowany zamiennie z innymi lekami zawierającymi walproinian magnezu.
Pominięcie zastosowania leku Dipromal W przypadku niezastosowania kolejnej dawki leku w wyznaczonym czasie należy zastosować ją jak najszybciej. Jeśli jednak zbliża się czas podania następnej dawki, należy pominąć opuszczoną dawkę. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
Przerwanie stosowania leku Dipromal Przerwanie stosowania leku Dipromal może spowodować nasilenie objawów padaczki. Nie należy go odstawiać nagle ani samodzielnie. W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi związanymi ze stosowaniem walproinianu są zaburzenia przewodu pokarmowego (występują u około 20% pacjentów). Ciężkie uszkodzenia wątroby, mogące prowadzić nawet do zgonu, występują głównie u dzieci przyjmujących walproinian w dużych dawkach albo w skojarzeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi.
Walproinian przyjmowany podczas ciąży może powodować wady wrodzone i zaburzenia wczesnego rozwoju dziecka.
Bardzo częste (mogą występować częściej niż u 1 na 10 pacjentów)
• ból brzucha, nudności, wymioty
Częste (mogą występować u nie więcej niż 1 na 10 pacjentów)
• małopłytkowość (znaczne zmniejszenie liczby płytek krwi), leukopenia (znaczne zmniejszenie liczby krwinek białych) • zwiększenie stężenia amoniaku we krwi, zwiększenie lub zmniejszenie łaknienia • zwiększenie lub zmniejszenie masy ciała, zmiany wyników testów czynnościowych wątroby • senność, drżenie, parestezje (uczucie drętwienia, mrowienia) • przejściowa utrata włosów, zmniejszenie ich pigmentacji i zwijanie się, zaburzenia paznokci i łożyska paznokci • brak miesiączki
Niezbyt częste (mogą występować u nie więcej niż 1 na 100 pacjentów)
• krwotok • przejściowa śpiączka, w niektórych przypadkach ze zwiększeniem częstości występowania drgawek
Rzadkie (mogą występować u nie więcej niż 1 na 1 000 pacjentów)
• reakcje alergiczne • zapalenie naczyń • toczeń rumieniowaty • nadmierna produkcja męskich hormonów płciowych (hiperandrogenizm) • hiperinsulinemia (zwiększenie stężenia insuliny we krwi), obrzęk, otyłość • małe stężenia białka wiążącego insulinopodobny czynnik wzrostowy typu I • zmniejszona ciepłota ciała (hipotermia) • drażliwość, urojenia, splątanie • ból głowy, nadmierna aktywność, sztywność mięśni, brak koordynacji ruchowej, stupor (osłupienie) • biegunka, zapalenie trzustki, nadmierne wydzielanie śliny • ciężkie uszkodzenie wątroby • wysypka, rumień wielopostaciowy (zmiany rumieniowo-obrzękowe na skórze i błonach śluzowych) • zespół policystycznych jajników (kiedy w wyniku zaburzeń hormonalnych występują m. in. zaburzenia miesiączkowania i nadmierne owłosienie) • podwójne widzenie
Bardzo rzadkie (mogą występować u nie więcej niż 1 na 10 000 pacjentów) zaburzenia szpiku kostnego, limfopenia (znaczne zmniejszenie liczby limfocytów), neutropenia (znaczne zmniejszenie liczby krwinek białych obojętnochłonnych), pancytopenia (znaczne zmniejszenie liczby wszystkich rodzajów krwinek), niedokrwistość • zmniejszenie stężenia fibrynogenu i (lub) czynnika VIII, upośledzenie agregacji płytek, wydłużenie czasu krwawienia, nieprawidłowe wyniki badań czynności tarczycy (nie wiadomo, czy mają znaczenie kliniczne) • encefalopatia (rodzaj uszkodzenia mózgu), otępienie związane z zanikiem mózgu, (odwracalny) zespół parkinsonowski • upośledzenie słuchu, szum w uszach • zespół Stevensa-Johnsona, zespół Lyella (choroby objawiające się powstawaniem pęcherzy na skórze i błonach śluzowych, nadżerek, a następnie strupów) • zespół Fanconiego (zaburzenie wydalania wody oraz różnych związków przez nerki), moczenie się u dzieci
Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych) • uspokojenie, tzw. objawy pozapiramidowe czyli: sztywność mięśni, ruchy mimowolne, spowolnienie ruchowe Zgłaszano zaburzenia kostne, w tym przypadki osteopenii i osteoporozy (rozrzedzenie tkanki kostnej) i złamań. Pacjenci przyjmujący długotrwale leki przeciwpadaczkowe, chorujący w przeszłości na osteoporozę lub przyjmujący sterydy powinni poinformować o tym lekarza.
Dodatkowe działania niepożądane występujące u dzieci i młodzieży: Niektóre działania niepożądane walproinianu mogą wystąpić częściej u dzieci i młodzieży albo są cięższe niż u dorosłych. Obejmują one: uszkodzenie wątroby, zapalenie trzustki, agresję, pobudzenie, zaburzenia koncentracji, nieprawidłowe zachowanie, nadpobudliwość i problemy z uczeniem się.
Zgłaszanie działań niepożądanych Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie możliwe objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C , PL-02 222 Warszawa tel.: + 48 22 49 21 301 faks: + 48 22 49 21 309 strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu. Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.
Przechowywać w temperaturze poniżej 25 o C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu. Przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu.
Co zawiera Dipromal − Substancją czynną leku jest magnezu walproinian (200 mg/tabletkę).
− Pozostałe składniki leku to: w rdzeniu tabletki skrobia ziemniaczana, celuloza mikrokrystaliczna, krospowidon, talk, stearynian magnezu, w otoczce acetylocelulozy ftalan, makrogol 6000, glikol propylenowy.
Jak wygląda Dipromal i co zawiera opakowanie Blistry z folii Aluminium/PVC w tekturowym pudełku.
Podmiot odpowiedzialny Bausch Health Ireland Limited Citywest Business Campus Dublin 24, D24PPT3 Irlandia
Wytwórca ICN Polfa Rzeszów S.A. ul. Przemysłowa 2 35-959 Rzeszów
Bausch Health Poland sp. z o.o. ul. Przemysłowa 2 35-959 Rzeszów
Data ostatniej aktualizacji ulotki:
Inne źródła informacji Szczegółowe i aktualne informacje dotyczące stosowania tego produktu są dostępne po zeskanowaniu za pomocą smartfona kodu QR znajdującego się na ulotce. Ta sama informacja jest także dostępna na stronie internetowej: www.walproiniany.pl.
[kod QR]
Dipromal, 200 mg, tabletki powlekane
Magnesii valproas
Niniejszy produkt leczniczy będzie dodatkowo monitorowany. Umożliwi to szybkie zidentyfikowanie nowych informacji o bezpieczeństwie. Użytkownik leku też może w tym pomóc, zgłaszając wszelkie działania niepożądane, które wystąpiły po zastosowaniu leku. Aby dowiedzieć się, jak zgłaszać działania niepożądane – patrz punkt 4.
OSTRZEŻENIE Dipromal, magnezu walproinian stosowany w czasie ciąży może zaszkodzić nienarodzonemu dziecku. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) bez przerwy przez cały okres stosowania leku Dipromal. Lekarz prowadzący omówi to z pacjentką, ale należy również zastosować się do zaleceń przedstawionych w punkcie 2 niniejszej ulotki. Należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym, jeśli pacjentka planuje ciążę lub jeśli podejrzewa, że jest w ciąży. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal, chyba że tak zaleci lekarz, ponieważ stan pacjentki może się pogorszyć.
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. - Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same. - Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
1. Co to jest Dipromal i w jakim celu się go stosuje
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Dipromal
3. Jak stosować lek Dipromal
4. Możliwe działania niepożądane
5. Jak przechowywać lek Dipromal
6. Zawartość opakowania i inne informacje
1. CO TO JEST DIPROMAL I W JAKIM CELU SIĘ GO STOSUJE
Dipromal
jest lekiem stosowanym w leczeniu różnych postaci padaczki (dokładny mechanizm działania przeciwdrgawkowego nie jest w pełni poznany, jednak przypuszcza się, że polega na zwiększaniu stężenia jednej z substancji uczestniczących w procesie przewodzenia bodźców w obrębie mózgu - kwasu gammaaminomasłowego) i manii.
− różnych postaci padaczki, a w szczególności: - padaczki o napadach pierwotnie uogólnionych (petit mal, grand mal); - padaczki mioklonicznej; - padaczki światłoczułej; - innych postaci padaczki - jako lek drugiego wyboru, również jednocześnie z innymi lekami przeciwpadaczkowymi (z wyjątkiem fenobarbitalu);
− manii, która jest stanem, gdy pacjent czuje się bardzo podekscytowany, rozradowany, pobudzony, entuzjastyczny lub nadaktywny. Mania występuje w chorobie określanej jako choroba afektywna dwubiegunowa. Dipromal może być stosowany w przypadku, gdy nie można stosować litu.
2. INFORMACJE WAŻNE PRZED ZASTOSOWANIEM LEKU DIPROMAL
Kiedy nie stosować leku Dipromal − jeśli pacjent ma uczulenie na walproinian magnezu lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienione w punkcie 6), − jeśli u pacjenta występuje porfiria, − jeśli u pacjenta lub członka jego rodziny występują obecnie lub występowały w przeszłości choroby wątroby i (lub) ciężkie zaburzenia czynności wątroby lub trzustki, − jeśli ktoś z rodzeństwa pacjenta zmarł z powodu niewydolności wątroby w przebiegu leczenia walproinianem magnezu, − jeśli u pacjenta występuje wada genetyczna powodująca zaburzenia mitochondrialne (np. z zespołem Alpersa-Huttenlochera).
Choroba afektywna dwubiegunowa • W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej nie należy stosować leku Dipromal, jeśli pacjentka jest w ciąży. • W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej, jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym, nie wolno przyjmować leku Dipromal, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal ani antykoncepcji, dopóki nie zostanie to omówione z lekarzem. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek (patrz poniżej „Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność - Ważna wskazówka dla kobiet”).
Padaczka • W przypadku padaczki nie należy stosować leku Dipromal, jeśli pacjentka jest w ciąży, chyba że żadna inna terapia nie jest skuteczna. • W przypadku padaczki, jeśli kobieta jest w wieku rozrodczym, nie należy przyjmować leku Dipromal, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal ani antykoncepcji, dopóki pacjentka nie omówi tego z lekarzem. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek (patrz poniżej „Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność - Ważna wskazówka dla kobiet”).
Ostrzeżenia i środki ostrożności Przed rozpoczęciem stosowania leku Dipromal należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą: − jeśli w rodzinie pacjenta występuje wada genetyczna powodująca zaburzenia mitochondrialne, − jeśli u pacjenta występuje lub wystąpiło w przeszłości uszkodzenie szpiku kostnego, − jeśli u pacjenta występują zaburzenia układu krzepnięcia, małopłytkowość (znaczne zmniejszenie liczby płytek krwi), dziedziczny niedobór enzymów, niewydolność nerek, hipoproteinemia (zmniejszenie ilości białka we krwi), toczeń rumieniowaty, uszkodzenie mózgu, opóźnienie rozwoju i (lub) dziedziczne choroby metaboliczne, − jeśli u pacjenta ma być przeprowadzony zabieg chirurgiczny lub stomatologiczny (przed zabiegiem należy powiadomić lekarza, że przyjmuje się lek Dipromal), − jeśli pacjent ma cukrzycę (lek może fałszować wynik badania na obecność ciał ketonowych).
Zachować szczególną ostrożność stosując Dipromal − u niemowląt lub dzieci, szczególnie gdy wymagają jednoczesnego stosowania kilku leków przeciwpadaczkowych, − u dzieci z wieloma upośledzeniami lub osoby młodocianej z ciężką postacią padaczki, − u dzieci i młodzieży płci żeńskiej, u kobiet w wieku rozrodczym i u kobiet w ciąży,
− gdy u pacjenta w badaniach laboratoryjnych wystąpią nieprawidłowości, mogące świadczyć o wystąpieniu ciężkich zaburzeń czynności wątroby lub trzustki - trzykrotne zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) lub alaninowej (AlAT), nieprawidłowo długi czas protrombinowy, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej i stężenia bilirubiny, zmiany stężenia białka w osoczu krwi (konieczne może być odstawienie leku), − jeśli u pacjenta wystąpią wymioty, utrata apetytu, ból w nadbrzuszu, złe samopoczucie, zwiększenie częstości napadów padaczki, krwawienia z nosa, obrzęk umiejscowiony lub uogólniony różnego rodzaju, letarg, apatia, senność, zmniejszenie ciśnienia tętniczego (konieczne jest wówczas zgłoszenie się do lekarza, ponieważ objawy te mogą świadczyć o wystąpieniu ciężkiego uszkodzenia wątroby lub zwiększeniu stężenia amoniaku we krwi), − gdy u pacjenta wystąpią niespodziewane krwawienia z błon śluzowych lub zwiększona skłonność do powstawania krwiaków (konieczne jest wówczas zgłoszenie się do lekarza).
Niewielka liczba pacjentów stosujących leki przeciwpadaczkowe zawierające walproinian magnezu, myślała o tym, aby się skrzywdzić lub zabić. Jeśli kiedykolwiek u pacjenta pojawią się takie myśli, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem prowadzącym.
Zarówno przed rozpoczęciem stosowania leku Dipromal, jak również regularnie w trakcie leczenia (u dzieci co miesiąc przez pierwsze 6 miesięcy, co trzy miesiące przez kolejne pół roku oraz co 4 – 6 miesięcy po 12 miesiącach leczenia) pacjent powinien poddawać się badaniom lekarskim oraz zgłaszać się na badania krwi.
Bad ania krwi wykonywane przed rozpoczęciem leczenia powinny obejmować: pełną morfologię krwi (w tym oznaczenie liczby płytek krwi), oznaczenie parametrów układu krzepnięcia (czas tromboplastynowy, stężenie fibrynogenu), aktywności amylazy w surowicy, AspAT, AlAT, fosfatazy zasadowej, bilirubiny całkowitej, białka, glukozy we krwi, natomiast badania w trakcie leczenia, gdy nie ma zaburzeń klinicznych, pełną morfologię krwi (w tym oznaczenie płytek krwi) i oznaczenie aktywności aminotransferaz wątrobowych, a co drugie badanie również testy układu krzepnięcia.
W przypadku dziecka, w okresie pomiędzy badaniami rodzice/opiekunowie powinni pozostawać w regularnym kontakcie telefonicznym z lekarzem prowadzącym – umożliwi to możliwie wczesne rozpoznanie wszelkich niekorzystnych efektów leczenia.
Leczenie manii u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia: Dipromal nie powinien być stosowany u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia w leczeniu manii.
Inne leki i Dipromal
Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych obecnie lub ostatnio a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować. Szczególnie ważne jest, by poinformować lekarza, jeśli jednocześnie z lekiem Dipromal przyjmowane są następujące leki: − inne leki przeciwpadaczkowe; − fenobarbital; − fenytoina; − prymidon; − leki mogące działać toksycznie na wątrobę (m. in. paracetamol, leki przeciwwirusowe); − leki zawierające lit; − leki zmniejszające krzepliwość krwi (m. in. acenokumarol, warfaryna); − kwas acetylosalicylowy i jego pochodne; − meflochina ; − cymetydyna; − erytromycyna; − karbamazepina;
− nimodypina; − lamotrygina; − zydowudyna; − kodeina; − etosuksymid; − felbamat; − leki z grupy barbituranów (m. in. allobarbital, cyklobarbital); − leki z grupy benzodiazepin (m. in. diazepam, lorazepam); − leki z grupy neuroleptyków (m. in. chloropromazyna, flufenazyna); − leki przeciwdepresyjne (np. amitryptylina, fluoksetyna); − leki z grupy karbapenemów (antybiotyki stosowane w leczeniu zakażeń bakteryjnych): należy unikać jednoczesnego stosowania kwasu walproinowego i leków z grupy karbapenemów, ponieważ może to zmniejszać efekt działania walproinianu.
Dipromal z jedzeniem, piciem i alkoholem Lek Dipromal należy zażywać w trakcie posiłków. W trakcie leczenia nie należy spożywać alkoholu.
Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność W ciąży i w okresie karmienia piersią przed zastosowaniem tego leku należy poradzić się lekarza.
Ważna wskazówka dla kobiet
Choroba afektywna dwubiegunowa • W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej nie należy stosować leku Dipromal, jeśli pacjentka jest w ciąży. • W przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej, jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym, nie wolno przyjmować leku Dipromal, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal ani antykoncepcji, dopóki nie zostanie to omówione z lekarzem. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek.
Padaczka • W przypadku padaczki nie należy stosować leku Dipromal, jeśli pacjentka jest w ciąży, chyba że żadna inna terapia nie jest skuteczna. • W przypadku padaczki, jeśli kobieta jest w wieku rozrodczym, nie należy przyjmować leku Dipromal, chyba że pacjentka stosuje skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Nie należy przerywać stosowania leku Dipromal ani antykoncepcji, dopóki pacjentka nie omówi tego z lekarzem. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek.
Ryzyko przyjmowania walproinianu w czasie ciąży (niezależnie od choroby, na którą walproinian jest stosowany) • Należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem prowadzącym, jeśli pacjentka planuje ciążę lub jest w ciąży. • Stosowanie walproinianu w czasie ciąży niesie ze sobą ryzyko. Im większa dawka, tym większe ryzyko, ale żadna dawka nie jest od niego wolna. • Walproinian może spowodować poważne wady wrodzone i wpływać na sposób, w jaki rozwija się dziecko. Do zgłaszanych wad wrodzonych należą: rozszczep kręgosłupa (gdy kości kręgosłupa nie są prawidłowo rozwinięte); wady rozwojowe twarzy i czaszki; wady rozwojowe serca, nerek, dróg moczowych i narządów płciowych, wady kończyn. • U pacjentki przyjmującej walproinian podczas ciąży występuje zwiększone ryzyko urodzenia dziecka z wadami wrodzonymi wymagającymi leczenia. Walproinian stosowany jest już przez wiele lat, stąd wiadomo, że w grupie dzieci matek przyjmujących walproinian około 10 dzieci na
• Szacuje się, że do 30-40% dzieci w wieku przedszkolnym, których matki przyjmowały walproinian w czasie ciąży, może wykazywać problemy wczesnorozwojowe. Dzieci dotknięte chorobą mogą później zaczynać chodzić i mówić, być mniej sprawne intelektualnie niż inne dzieci, mogą mieć problemy językowe oraz kłopoty z pamięcią. • U dzieci narażonych na walproinian częściej rozpoznaje się różne zaburzenia autystyczne, a niektóre dowody wskazują, że dzieci te mogą być bardziej narażone na rozwój objawów deficytu uwagi/zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD, ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder). • Przed przepisaniem tego leku lekarz prowadzący wyjaśni pacjentce, co może zagrażać dziecku, jeśli p acjentka zajdzie w ciążę podczas przyjmowania walproinianu. Jeśli pacjentka stosująca ten lek zdecyduje, że chce mieć dziecko, nie powinna samodzielnie przerywać stosowania leku ani antykoncepcji, dopóki nie omówi tego z lekarzem prowadzącym. • Rodzice lub opiekunowie dziewczynek leczonych walproinianem, powinni skontaktować się z lekarzem prowadzącym, gdy u ich dziecka wystąpi menstruacja. • Należy zapytać lekarza o przyjmowanie kwasu foliowego w okresie starań o dziecko. Kwas foliowy może obniżyć ogólne ryzyko rozszczepu kręgosłupa oraz wczesnego poronienia, które dotyczy wszystkich ciąż. Jest jednak mało prawdopodobne, by stosowanie kwasu foliowego zmniejszało ryzyko wad wrodzonych związanych z leczeniem walproinianem.
Proszę wybrać z poniżej opisanych sytuacji, tę która odnosi się do pacjentki i zapoznać się z informacjami: O ROZPOCZĘCIE LECZENIA LEKIEM DIPROMAL O KONTYNUACJA LECZENIA LEKIEM DIPROMAL BEZ STARAŃ O DZIECKO O KONTYNUACJA LECZENIA LEKIEM DIPROMAL Z UWZGLĘDNIENIEM STARANIA SIĘ O DZIECKO O NIEPLANOWANA CIĄŻA PODCZAS KONTYNUACJI LECZENIA LEKIEM DIPROMAL
ROZPOCZĘCIE LECZENIA DIPROMAL Jeśli lek Dipromal przepisywany jest po raz pierwszy, lekarz prowadzący wyjaśni zagrożenia dla nienarodzonego dziecka, jeśli pacjentka zajdzie w ciążę. Pacjentka w wieku rozrodczym powinna upewnić się, że przez cały okres leczenia lekiem Dipromal nieprzerwanie stosuje skuteczną metodę antykoncepcji. Należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym lub poradnią planowania rodziny, jeśli pacjentka potrzebuje porady na temat antykoncepcji.
Istotne informacje: • Przez rozpoczęciem stosowania leku Dipromal należy wykluczyć ciążę za pomocą testu ciążowego, którego wynik zostanie potwierdzony przez lekarza prowadzącego. • Pacjentka powinna stosować skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. • Należy omówić z lekarzem prowadzącym właściwą metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję). Lekarz prowadzący udzieli pacjentce informacji na temat zapobiegania ciąży i może skierować do specjalisty w celu uzyskania porady na temat kontroli urodzeń. • Należy regularnie (przynajmniej raz w roku) odbywać wizytę u specjalisty doświadczonego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub padaczki. Podczas tej wizyty lekarz prowadzący upewni się, że pacjentka została dobrze poinformowana i zrozumiała wszystkie zagrożenia i porady związane ze stosowaniem walproinianu podczas ciąży. • Należy poinformować lekarza, jeśli pacjentka planuje mieć dziecko. • Nale ży natychmiast poinformować lekarza, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży.
KONTYNUACJA LECZENIA LEKIEM DIPROMAL BEZ STARAŃ O DZIECKO
Jeśli pacjentka kontynuuje leczenie lekiem Dipromal i nie planuje ciąży, musi mieć pewność, że stosuje skuteczną metodę antykoncepcji bez przerwy przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. Należy skonsultować się z lekarzem lub poradnią planowania rodziny, jeśli pacjentka potrzebuje porady na temat antykoncepcji.
Istotne informacje: • Pacjentka powinna stosować skuteczną metodę kontroli urodzeń (antykoncepcję) przez cały okres leczenia lekiem Dipromal. • Należy omówić z lekarzem prowadzącym antykoncepcję (metodę kontroli urodzeń). Lekarz prowadzący udzieli informacji na temat zapobiegania ciąży i może skierować do specjalisty w celu uzyskania porady na temat kontroli urodzeń. • Należy regularnie (przynajmniej raz w roku) odbywać wizytę u specjalisty doświadczonego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub padaczki. Podczas tej wizyty lekarz prowadzący upewni się, że pacjentka została dobrze poinformowana i zrozumiała wszystkie zagrożenia i porady związane ze stosowaniem walproinianu podczas ciąży. • Należy poinformować lekarza, jeśli pacjentka planuje mieć dziecko. • Należy natychmiast poinformować lekarza, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży.
KONTYNUACJA LECZENIA LEKIEM DIPROMAL Z UWZGLĘDNIENIEM STARANIA SIĘ O DZIECKO
Jeśli pacjentka planuje mieć dziecko, powinna najpierw umówić wizytę u lekarza prowadzącego.
Nie wolno przerywać leczenia lekiem Dipromal ani stosowania antykoncepcji, dopóki nie zostanie to omówione z lekarzem prowadzącym. Lekarz prowadzący udzieli dalszych wskazówek.
Dzieci urodzone przez matki, które przyjmowały walproinian, są poważnie zagrożone wadami wrodzonymi oraz problemami dotyczącymi rozwoju, które mogą znacząco upośledzać dziecko. Lekarz prowadzący skieruje pacjentkę do specjalisty doświadczonego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub padaczki, aby można było odpowiednio wcześnie ocenić alternatywne możliwości leczenia. Specjalista może podjąć działania umożliwiające jak najlepszy przebieg ciąży i maksymalnie ograniczy ryzyko dla matki i nienarodzonego dziecka.
Specjalista prowadzący może zdecydować o zmianie dawki leku Dipromal lub zamianie na inny lek, lub o przerwaniu leczenia lekiem Dipromal, na długo przed zajściem w ciążę – aby upewnić się, że choroba jest stabilna.
Należy zapytać lekarza o przyjmowanie kwasu foliowego w okresie starań o dziecko. Kwas foliowy może obniżyć ogólne ryzyko rozszczepu kręgosłupa oraz wczesnego poronienia, które dotyczy każdej ciąży. Jest jednak mało prawdopodobne, by stosowanie kwasu foliowego zmniejszyło ryzyko wad wrodzonych związanych z leczeniem walproinianem.
Istotne informacje: • Nie przerywać leczenia lekiem Dipromal, dopóki nie zdecyduje tak lekarz. • Nie należy przerywać stosowanych metod kontroli urodzeń (antykoncepcji) przed rozmową z lekarzem prowadzącym oraz wspólnym wypracowaniem planu postępowania, który zapewni kontrolę stanu pacjentki oraz zmniejszy zagrożenia dla dziecka. • W pierwszej kolejności należy umówić wizytę z lekarzem prowadzącym. Podczas tej wizyty lekarz prowadzący upewni się, że pacjentka została dobrze poinformowana i zrozumiała wszystkie zagrożenia i porady związane ze stosowaniem walproinianu podczas ciąży.
• Lekarz prowadzący spróbuje zamiany na inny lek lub przerwie leczenie lekiem Dipromal na długo przed zajściem w ciążę. • Należy zaplanować pilną wizytę u lekarza prowadzącego, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży.
NIEPLANOWANA CIĄŻA PODCZAS KONTYNUACJI LECZENIA LEKIEM DIPROMAL
Nie wolno przerywać leczenia lekiem Dipromal, dopóki nie zostanie to omówione z lekarzem prowadzącym, ponieważ stan zdrowia pacjentki może się pogorszyć. Należy umówić pilną wizytę u lekarza, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży. Lekarz prowadzący udzieli pacjentce dalszych wskazówek.
Dzieci urodzone przez matki, które przyjmowały walproinian, są poważnie zagrożone wadami wrodzonymi oraz problemami dotyczącymi rozwoju, które mogą znacząco upośledzać dziecko.
Pacjentka zostanie skierowana do specjalisty doświadczonego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej lub padaczki, aby ocenić alternatywne możliwości leczenia.
W wyjątkowych okolicznościach, kiedy lek Dipromal jest jedyną dostępną możliwością leczenia w czasie ciąży, pacjentka będzie bardzo dokładnie monitorowana, zarówno pod kątem leczenia choroby podstawowej, jak i rozwoju dziecka. Pacjentka i jej partner otrzymają poradę i wsparcie dotyczące ciąży narażonej na walproinian.
Należy zapytać lekarza o przyjmowanie kwasu foliowego. Kwas foliowy może obniżyć ogólne ryzyko rozszczepu kręgosłupa oraz wczesnego poronienia, które dotyczy każdej ciąży. Jest jednak mało prawdopodobne, by stosowanie kwasu foliowego zmniejszyło ryzyko wad wrodzonych związanych z leczeniem walproinianem.
Istotne informacje: • Należy zaplanować pilną wizytę u lekarza prowadzącego, jeśli pacjentka jest w ciąży lub podejrzewa, że może być w ciąży. • Nie wolno przerywać stosowania lekiem Dipromal, chyba że tak zdecydował lekarz. • Pacjentka musi zostać skierowana do specjalisty doświadczonego w leczeniu padaczki, choroby afektywnej dwubiegunowej, aby ocenić potrzebę alternatywnych możliwości leczenia. • Pacjentka musi uzyskać poradę na temat ryzyka stosowania leku Dipromal podczas ciąży, w tym działania teratogennego i wpływu na rozwój dzieci. • Pacjentka musi zostać skierowana do specjalisty zajmującego się monitorowaniem prenatalnym w celu wykrycia możliwego pojawienia się wad rozwojowych.
Należy zapoznać się z poradnikiem dla pacjentki, otrzymanym od lekarza prowadzącego. Lekarz prowadzący omówi formularz corocznego potwierdzenia zapoznania się z ryzykiem i poprosi pacjentkę o jego podpisanie i zachowanie. Pacjentka otrzyma również Kartę Pacjentki od farmaceuty dla przypomnienia o ryzyku stosowania walproinianu w ciąży.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn Nie prowadzić pojazdów ani nie obsługiwać maszyn, ponieważ lek może zaburzać czas reakcji. Również osoby, u których padaczka nie jest skutecznie leczona nie powinny prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn.
3. JAK STOSOWAĆ LEK DIPROMAL
Dipromal należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza.
Leczenie z zastosowaniem leku Dipromal powinien rozpoczynać i nadzorować lekarz specjalizujący się w leczeniu padaczki lub choroby afektywnej dwubiegunowej.
Padaczka Zazwyczaj stosowana dawka leku Dipromal, to: doustnie, 20 do 30 mg/kg mc./dobę, w 2 do
Osoby w podeszłym wieku U osób w podeszłym wieku dawki pozwalające na uzyskanie optymalnego efektu klinicznego zazwyczaj są mniejsze niż u osób młodszych, jednak również u nich dawkowanie ustalane jest na podstawie oceny skuteczności i tolerancji leczenia.
Osoby z zaburzeniami czynności nerek W przypadku łagodnej i umiarkowanej niewydolności nerek należy stosować mniejsze dawki, natomiast u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek dawkowanie należy ustalać w oparciu o stężenie wolnego kwasu walproinowego we krwi.
Osoby z zaburzeniami czynności wątroby Nie stosować.
Terapeutyczne stężenie walproinianu w surowicy wynosi od 40 do 100 μg/ml (280 do 700 μmol/l).
Mania Dawkę dobową powinien określić i sprawdzać indywidualnie lekarz prowadzący.
Dawka początkowa Zalecana początkowa dawka dobowa wynosi 750 mg.
Średnia dawka dobowa Średnia dawka dobowa wynosi zazwyczaj od 1000 mg do 2000 mg.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Dipromal Po przedawkowaniu mogą wystąpić takie objawy, jak nadmierna senność, blok serca, głęboka śpiączka, osłabienie mięśni, osłabienie lub zanik odruchów, niedociśnienie, zwężenie źrenic, zaburzenia krążenia i oddechowe, obrzęk mózgu, kwasica metaboliczna, zmniejszenie stężenia wapnia i zwiększenie stężenia sodu we krwi, zmiany zachowania. W razie przedawkowania należy podjąć próbę usunięcia leku z żołądka przez wywołanie wymiotów (jeśli osoba, która przedawkowała lek, jest przytomna) oraz natychmiast skontaktować się z lekarzem, który rozpocznie odpowiednie leczenie. Lek Dipromal nie powinien być stosowany zamiennie z innymi lekami zawierającymi walproinian magnezu.
Pominięcie zastosowania leku Dipromal W przypadku niezastosowania kolejnej dawki leku w wyznaczonym czasie należy zastosować ją jak najszybciej. Jeśli jednak zbliża się czas podania następnej dawki, należy pominąć opuszczoną dawkę. Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
Przerwanie stosowania leku Dipromal Przerwanie stosowania leku Dipromal może spowodować nasilenie objawów padaczki. Nie należy go odstawiać nagle ani samodzielnie. W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
4. MOŻLIWE DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi związanymi ze stosowaniem walproinianu są zaburzenia przewodu pokarmowego (występują u około 20% pacjentów). Ciężkie uszkodzenia wątroby, mogące prowadzić nawet do zgonu, występują głównie u dzieci przyjmujących walproinian w dużych dawkach albo w skojarzeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi.
Walproinian przyjmowany podczas ciąży może powodować wady wrodzone i zaburzenia wczesnego rozwoju dziecka.
Bardzo częste (mogą występować częściej niż u 1 na 10 pacjentów)
• ból brzucha, nudności, wymioty
Częste (mogą występować u nie więcej niż 1 na 10 pacjentów)
• małopłytkowość (znaczne zmniejszenie liczby płytek krwi), leukopenia (znaczne zmniejszenie liczby krwinek białych) • zwiększenie stężenia amoniaku we krwi, zwiększenie lub zmniejszenie łaknienia • zwiększenie lub zmniejszenie masy ciała, zmiany wyników testów czynnościowych wątroby • senność, drżenie, parestezje (uczucie drętwienia, mrowienia) • przejściowa utrata włosów, zmniejszenie ich pigmentacji i zwijanie się, zaburzenia paznokci i łożyska paznokci • brak miesiączki
Niezbyt częste (mogą występować u nie więcej niż 1 na 100 pacjentów)
• krwotok • przejściowa śpiączka, w niektórych przypadkach ze zwiększeniem częstości występowania drgawek
Rzadkie (mogą występować u nie więcej niż 1 na 1 000 pacjentów)
• reakcje alergiczne • zapalenie naczyń • toczeń rumieniowaty • nadmierna produkcja męskich hormonów płciowych (hiperandrogenizm) • hiperinsulinemia (zwiększenie stężenia insuliny we krwi), obrzęk, otyłość • małe stężenia białka wiążącego insulinopodobny czynnik wzrostowy typu I • zmniejszona ciepłota ciała (hipotermia) • drażliwość, urojenia, splątanie • ból głowy, nadmierna aktywność, sztywność mięśni, brak koordynacji ruchowej, stupor (osłupienie) • biegunka, zapalenie trzustki, nadmierne wydzielanie śliny • ciężkie uszkodzenie wątroby • wysypka, rumień wielopostaciowy (zmiany rumieniowo-obrzękowe na skórze i błonach śluzowych) • zespół policystycznych jajników (kiedy w wyniku zaburzeń hormonalnych występują m. in. zaburzenia miesiączkowania i nadmierne owłosienie) • podwójne widzenie
Bardzo rzadkie (mogą występować u nie więcej niż 1 na 10 000 pacjentów) zaburzenia szpiku kostnego, limfopenia (znaczne zmniejszenie liczby limfocytów), neutropenia (znaczne zmniejszenie liczby krwinek białych obojętnochłonnych), pancytopenia (znaczne zmniejszenie liczby wszystkich rodzajów krwinek), niedokrwistość • zmniejszenie stężenia fibrynogenu i (lub) czynnika VIII, upośledzenie agregacji płytek, wydłużenie czasu krwawienia, nieprawidłowe wyniki badań czynności tarczycy (nie wiadomo, czy mają znaczenie kliniczne) • encefalopatia (rodzaj uszkodzenia mózgu), otępienie związane z zanikiem mózgu, (odwracalny) zespół parkinsonowski • upośledzenie słuchu, szum w uszach • zespół Stevensa-Johnsona, zespół Lyella (choroby objawiające się powstawaniem pęcherzy na skórze i błonach śluzowych, nadżerek, a następnie strupów) • zespół Fanconiego (zaburzenie wydalania wody oraz różnych związków przez nerki), moczenie się u dzieci
Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych) • uspokojenie, tzw. objawy pozapiramidowe czyli: sztywność mięśni, ruchy mimowolne, spowolnienie ruchowe Zgłaszano zaburzenia kostne, w tym przypadki osteopenii i osteoporozy (rozrzedzenie tkanki kostnej) i złamań. Pacjenci przyjmujący długotrwale leki przeciwpadaczkowe, chorujący w przeszłości na osteoporozę lub przyjmujący sterydy powinni poinformować o tym lekarza.
Dodatkowe działania niepożądane występujące u dzieci i młodzieży: Niektóre działania niepożądane walproinianu mogą wystąpić częściej u dzieci i młodzieży albo są cięższe niż u dorosłych. Obejmują one: uszkodzenie wątroby, zapalenie trzustki, agresję, pobudzenie, zaburzenia koncentracji, nieprawidłowe zachowanie, nadpobudliwość i problemy z uczeniem się.
Zgłaszanie działań niepożądanych Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie możliwe objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C , PL-02 222 Warszawa tel.: + 48 22 49 21 301 faks: + 48 22 49 21 309 strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu. Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.
5. JAK PRZECHOWYWAĆ LEK DIPROMAL
Przechowywać w temperaturze poniżej 25 o C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu. Przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci. Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu.
6. ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA I INNE INFORMACJE
Co zawiera Dipromal − Substancją czynną leku jest magnezu walproinian (200 mg/tabletkę).
− Pozostałe składniki leku to: w rdzeniu tabletki skrobia ziemniaczana, celuloza mikrokrystaliczna, krospowidon, talk, stearynian magnezu, w otoczce acetylocelulozy ftalan, makrogol 6000, glikol propylenowy.
Jak wygląda Dipromal i co zawiera opakowanie Blistry z folii Aluminium/PVC w tekturowym pudełku.
Podmiot odpowiedzialny Bausch Health Ireland Limited Citywest Business Campus Dublin 24, D24PPT3 Irlandia
Wytwórca ICN Polfa Rzeszów S.A. ul. Przemysłowa 2 35-959 Rzeszów
Bausch Health Poland sp. z o.o. ul. Przemysłowa 2 35-959 Rzeszów
Data ostatniej aktualizacji ulotki:
Inne źródła informacji Szczegółowe i aktualne informacje dotyczące stosowania tego produktu są dostępne po zeskanowaniu za pomocą smartfona kodu QR znajdującego się na ulotce. Ta sama informacja jest także dostępna na stronie internetowej: www.walproiniany.pl.
[kod QR]
Charakterystyka
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
Niniejszy produkt leczniczy będzie dodatkowo monitorowany. Umożliwi to szybkie zidentyfikowanie nowych informacji o bezpieczeństwie. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane. Aby dowiedzieć się, jak zgłaszać działania niepożądane - patrz punkt 4.8.
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Dipromal, 200 mg, tabletki powlekane
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka powlekana.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Różne postacie padaczki, a w szczególności: − padaczka o napadach pierwotnie uogólnionych (petit mal, grand mal); − padaczka miokloniczna; − padaczka światłoczuła; − inne postacie padaczki - jako lek drugiego wyboru, również jednocześnie z innymi lekami przeciwpadaczkowymi (z wyjątkiem fenobarbitalu).
Leczenie epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej, w przypadku gdy lit jest przeciwwskazany lub źle tolerowany. Kontynuację leczenia walproinianem można rozważać u pacjentów, u których uzyskano odpowiedź kliniczną na leczenie walproinianem ostrej fazy manii.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Padaczk a
Doustnie, 20 do 30 mg/kg mc./dobę, w 2 do 4 dawkach podzielonych, razem z posiłkiem. Pacjenci w podeszłym wieku U osób w podeszłym wieku dawki pozwalające na uzyskanie optymalnego efektu klinicznego zazwyczaj są mniejsze niż u osób młodszych, jednak również u nich dawkowanie ustalane jest na podstawie oceny skuteczności i tolerancji leczenia. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek U pacjentów z niewydolnością nerek może być konieczne zmniejszenie dawki leku, a u pacjentów poddawanych hemodializie - zwi ększenie dawki. Walopronian magnezu podlega hemodializie (patrz
punkt 4.9). Dawkowanie należy zmodyfikować na podstawie obserwacji klinicznej pacjenta (patrz punkt 4.4).
W przypadku łagodnej i umiarkowanej niewydolności nerek należy stosować mniejsze dawki, natomiast u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek dawkowanie produktu należy ustalać w oparciu o stężenie wolnego kwasu walproinowego we krwi. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby Nie stosować. Terapeutyczne stężenie walproinianu w surowicy wynosi od 40 do 100 μg/ml (280 do 700 μmol/l). Nagłe odstawienie produktu może spowodować nasilenie objawów padaczki, dlatego należy odstawiać go stopniowo i powoli. Produkt Dipromal nie powinien być stosowany zamiennie z innymi produktami zawierającymi walproinian magnezu.
Epizody maniakalne w chorobie afektywnej dwubiegunowej
Dorośli Dawkę dobową powinien ustalić i sprawdzać indywidualnie lekarz prowadzący. Zalecana początkowa dawka dobowa wynosi 750 mg. Ponadto w badaniach klinicznych uzyskano zadowalający profil bezpieczeństwa po zastosowaniu dawki początkowej wynoszącej 20 mg walproinianu /kg masy ciała. Dawkę należy zwiększać tak szybko, jak to możliwe, do uzyskania najniższego stężenia terapeutycznego zapewniającego pożądany efekt kliniczny. Aby ustalić najniższą skuteczną dawkę dla konkretnego pacjenta, dawkę dobową należy dostosować do odpowiedzi klinicznej. Średnia dawka dobowa wynosi zazwyczaj od 1000 do 2000 mg walproinianu. Pacjenci otrzymujący dawki dobowe przekraczające 45 mg/kg masy ciała powinni pozostawać pod ścisłą obserwacją. Kontynuacja leczenia epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej powinna być dostosowywana indywidualnie tak, aby pacjent przyjmował najniższą skuteczną dawkę.
Dzieci i młodzież Nie ustalono skuteczności produktu Dipromal w leczeniu epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej u pacjentów poniżej 18 roku życia. W odniesieniu do informacji dotyczących bezpieczeństwa stosowania u dzieci i młodzieży, patrz punkt 4.8.
Dzieci i młodzież płci żeńskiej, kobiety w wieku rozrodczym Leczenie walproinianem musi być wprowadzane i nadzorowane przez lekarza specjalizującego si ę w leczeniu padaczki, choroby afektywnej dwubiegunowej. Walproinianu nie należy stosować u dzieci płci ż eńskiej i kobiet w wieku rozrodczym, chyba że inne metody leczenia są nieskuteczne lub nie są tolerowane. Walproinian jest przepisywany i wydawany zgodnie z programem zapobiegania ciąży podczas stosowania walproinianu (punkty 4.3 oraz 4.4). Walproinian najlepiej przepisywać w monoterapii oraz w najniższej skutecznej dawce, jeśli to możliwe w postaci o przedłużonym uwalnianiu. Dawkę dobową należy podzielić na co najmniej dwie dawki pojedyncze (patrz punkt 4.6).
4.3 Przeciwwskazania
Dipromal jest przeciwwskazany w następujących przypadkach: • Nadwrażliwość na walproinian magnezu lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1 • Porfiria
• Choroby wątroby (również w przeszłości i w wywiadzie rodzinnym) i (lub) ciężkie zaburzenia czynności wątroby lub trzustki • Śmierć rodzeństwa z powodu niewydolności wątroby w przebiegu leczenia walproinianem magnezu • U pacjentów z zaburzeniami mitochondrialnymi wywołanymi mutacjami genu jądrowego kodującego enzym mitochondrialny - polimerazę γ (POLG), np. z zespołem Alpersa- Huttenlochera, oraz u dzieci w wieku poniżej dwóch lat z podejrzeniem zaburzeń związanych z POLG (patrz punkt 4.4).
Leczenie padaczki • w cią ży, c hyba że nie ma odpowiedniego alternatywnego leczenia (patrz punkty 4.4 oraz 4.6). • u kobiet w wieku rozrodczym, chyba że spełnione są warunki programu zapobiegania ciąży (patrz punkty 4.4 oraz 4.6).
Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej • w ciąży (p atrz punkty 4.4 oraz 4.6). • u kobiet w wieku rozrodczym, chyba że spełnione są warunki programu zapobiegania ciąży (patrz punkty 4.4 oraz 4.6).
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Należy zachować szczególną ostrożnoś ć stosu jąc produkt Dipromal: - u niem owląt i dzieci wymagających jednoczesnego stosowania kilku leków przeciwpadaczkowych, - u dzieci z wieloma upośledzeniami i osób młodocianych z ciężką postacią padaczki, - u dzieci i młodzieży płci żeńskiej, u kobiet w wieku rozrodczym i u kobiet w ciąży, - u pacjentów z uszkodzeniem szpiku kostnego, - u pacjentów z zaburzeniami układu krzepnięcia lub małopłytkowością, - u pacjentów z dziedzicznymi niedoborami enzymów, - u pacjentów z niewydolnością nerek i hipoproteinemią.
Program zapobiegania ciąży Walproinian wykazuje wysoki potencjał teratogenny. U dzieci narażonych na walproinian w życiu płodowym istnieje duże ryzyko wystąpienia wrodzonych wad rozwojowych i zaburzeń neurorozwojowych (patrz punkt 4.6). Dipromal jest przeciwwskazany w następujących sytuacjach: Leczenie padaczki • w ciąży, chyba że nie ma odpowiedniego alternatywnego leczenia (patrz punkty 4.3 oraz 4.6). • u kobiet w wieku rozrodczym, chyba że spełnione są warunki programu zapobiegania ciąży (patrz punkty 4.3 oraz 4.6). Leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej • w ciąży (patrz punkty 4.3 oraz 4.6). • u kobiet w wieku rozrodczym, chyba że spełnione są warunki programu zapobiegania ciąży (patrz punkty 4.3 oraz 4.6).
Warunki programu zapobiegania ciąży:
Lekarz przepisujący musi zap ewnić, że • w każdym przypadku oceniono indywidualne okoliczności, przedyskutowano je z pacjentką, aby zagw arantować jej zaangażowanie, omówiono możliwości terapeutyczne i upewniono się, że pacjentka zrozumiała ryzyko oraz poznała środki potrzebne do minimalizacji tego ryzyka; • u każdej pacjentki oceniono możliwość zajścia w ciążę; • pacjentka zrozumiała i potwierdziła znajomość ryzyka wrodzonych wad rozwojowych oraz zaburzeń neurorozwojowych, w tym skalę tych zagrożeń u dzieci narażonych na walproinian
w życiu płodowym; • pacjentka rozumie potrzebę przeprowadzenia testów ciążowych przed rozpoczęciem leczenia oraz, jeśli istnieje taka potrzeba, również podczas leczenia; • pacjentka została poinstruowana odnośnie antykoncepcji, a także jest w stanie przestrzegać stosowania skutecznej antykoncepcji (dalsze szczegóły - patrz podpunkt o zapobieganiu ciąży znajdujący się w tej ramce ostrzegawczej) bez jej przerywania przez cały czas trwania leczenia walproinianem; • pacjentka rozumie potrzebę regularnej (przynajmniej raz w roku) kontroli leczenia u specjalisty doświadczonego w leczeniu padaczki lub choroby afektywnej dwubiegunowej. • pacjentka rozumie potrzebę konsultacji z lekarzem prowadzącym, gdy tylko poweźmie zamiar zajścia w ciążę, aby w odpowiednim czasie przedyskutować zmianę na alternatywne leczenie przed poczęciem oraz przed przerwaniem antykoncepcji; • pacjentka rozumie potrzebę niezwłocznej konsultacji z lekarzem prowadzącym w przypadku ciąży; • pacjentka otrzymała poradnik dla pacjentki; • pacjentka potwierdziła, że zrozumiała zagrożenia oraz poznała niezbędne środki ostrożności związane ze stosowaniem walproinianu (formularz corocznego potwierdzenia zapoznania się z ryzykiem). Warunki te dotyczą również kobiet, które obecnie nie są aktywne seksualnie, chyba że lekarz przepisujący uzna, że istnieją istotne powody wskazujące, że nie ma ryzyka ciąży.
Dzieci i młodzież płci żeńskiej • Lekarze przepisujący muszą zapewnić, aby rodzice/ opiekunowie dziewczynek zrozumieli potrzebę kontaktu ze specjalistą, gdy u dziewczynki stosując ej walproinian wystąpi menstruacja. • Lekarz przepisujący musi zapewnić, aby rodzice/ opiekunowie dziewczynek, u których wystąpiła menstruacja, uzyskali wyczerpujące informacje o ryzyku wrodzonych wad rozwojowych oraz zaburzeń neurorozwojowych, w tym o skali tych zagrożeń u dzieci narażonych na walproinian w życi u płodowym. • U pacjentek, u których wystąpiła menstruacja, lekarz przepisujący musi ponownie corocznie oceniać potrzebę terapii walproinianem oraz rozważyć alternatywne możliwości leczenia. Jeśli walpr oinian jest jedyną odpowiednią terapią, należy omówić potrzebę stosowania skutecznej antykoncepcji oraz wszystkie inne warunki programu zapobiegania ciąży. Specjalista powinien dołożyć wszelkich starań, aby u dziewczynek przed osiągnięciem dojrzałoś ci zamienić leczenie na alternatywne.
Test ciążowy Przed rozpoczęciem leczenia walproinianem należy wykluczyć u pacjentki ciążę. Leczenia walproinianem nie wolno rozpoczynać u kobiet w wieku rozrodczym bez uzyskania negatywnego wyniku testu ciążowego (osoczowy test ciążowy), potwierdzonego przez pracownika służby zdrowia, aby wykluczyć niezamierzone stosowanie w czasie ciąży.
Zapobieganie ciąży Kobiety w wieku rozrodczym, którym przepisano walproinian, muszą stosować skuteczną metodę antykoncepcji, bez przerwy przez cały okres leczenia walproinianem. Pacjentki te muszą otrzymać wyczerpujące informacje na temat zapobiegania ciąży i, jeśli nie stosują skutecznej antykoncepcji, powinny otrzymać poradę antykoncepcyjną. Należy zastosować przynajmniej jedną skuteczną metodę antyko ncepcji (najlepiej w formie niezależnej od użytkownika, takiej jak wkładka wewnątrzmaciczna lub implant) lub dwie uzupełniające się metody antykoncepcji, w tym metodę barierową. Wybierając metodę antykoncepcji, w każdym przypadku należy przedyskutować z pacjentką indywidualne okoliczności, aby zagwarantować jej zaangażowanie i stosowanie się do wybranych metod. Nawet jeśli pacjentka nie miesiączkuje, musi przestrzegać wszystkich porad dotyczących skutecznej antykoncepcji.
Coroczne kontrole leczenia wykonywane przez specjalistę Specjalista powinien przynajmniej raz w roku ocenić, czy walproinian jest najbardziej odpowiednim
lekiem dla pacjentki. Specjalista powinien omówić formularz corocznego potwierdzenia zapoznania się z ryzykiem, podczas rozp oczynania leczenia i podczas corocznej kontroli oraz zapewnić, by pacjentka zrozumiała jego treść.
Plano wanie ciąży W przypadku wskazania: padaczka, jeśli kobieta planuje zajście w ciążę, specjalista doświadczony w leczeniu padaczki, musi ponownie ocenić leczenie walproinianem oraz rozważyć alternatywne możliwości leczenia. Należy dołożyć wszelkich starań, aby przed poczęciem i przed przerwaniem antykoncepcji zamienić leczenie na inne odpowiednie leczenie (patrz punkt 4.6). Jeśli zmiana leczenia nie jest m ożliwa, kobieta powinna otrzymać dalsze porady dotyczące ryzyka stosowania walproinianu dla nienarodzonego dziecka, aby wspierać ją w świadomym podejmowaniu decyzji dotyczących planowania rodziny. W przypadku wskazania: choroba afektywna dwubiegunowa jeśli kobieta planuje zajście w ciążę, musi skonsultować się ze specjalistą doświadczonym w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej, a leczenie walproinianem powinno zostać przerwane, a jeśli istnieje taka potrzeba - zmienione na alternatywne przed poczęciem oraz przed przerwaniem stosowania antykoncepcji.
W razie ciąży Jeśli kobieta stosująca walproinian zajdzie w ciążę, musi natychmiast udać się do specjalisty, aby ponownie ocenić leczenie walproinianem oraz rozważyć alternatywne możliwości. Pacjentki w cią ży narażone na walproinian, oraz ich partnerzy powinni zostać skierowani do specjalisty mającego doświadczenie w teratologii po ocenę i poradę dotyczącą narażonej ciąży (patrz punkt 4.6).
Farmaceuta musi upewnić się, że: • przy każdym wydaniu walproinianu pacjentka otrzymuje kartę pacjentki, której zawartość rozumie; • pacjentki zostały pouczone o nieprzerywaniu leczenia walproinianem oraz o niezwłocznym kontakcie z lekarzem w razie planowanej lub podejrzewanej ciąży.
Materiały edukacyjne Aby pomóc pracownikom służby zdrowia i pacjentkom w unikaniu narażenia na walproinian podczas ciąży, Podmiot Odpowiedzialny dostarczył materiały edukacyjne podkreślające ostrzeżenia i dostarczające wskazówki dotyczące stosowania walproinianu u kobiet w wieku rozrodczym oraz szczegóły programu zapobiegania ciąży. Wszystkim kobietom w wieku rozrodczym stosującym walproinian należy zapewnić poradnik dla pacjentki oraz kartę pacjentki. Formularz corocznego potwierdzenia o zapoznaniu się z ryzykiem należy wypełnić w momenc ie rozpoczęcia leczenia oraz podczas każdej corocznej kontroli leczenia walproinianem u specjalisty.
Pacjenci z rozpoznaniem lub podejrzeniem choroby mitochondrialnej Walproinian może wywoływać lub nasilać objawy kliniczne chorób mitochondrialnych wyw ołanych mutacjami mitochondrialnego DNA, a także genu jądrowego kodującego POLG. W szczególności częściej zgłaszano wywołane stosowaniem walproinianu - ostrą niewydolność wątroby i zgony związane z zaburzeniami czynności wątroby - u pacjentów z dziedzicznym zespołem neurometabolicznym wywołanym mutacjami genu kodującego mitochondrialną polimerazę γ (POLG), np. z zespołem Alpersa-Huttenlochera. Występowanie zaburzeń związanych z POLG należy podejrzewać u pacjentów, u których w wywiadzie rodzinnym lub obecnie stwierdzono objawy tych zaburzeń, w tym m.in. niewyjaśnioną encefalopatię, lekooporną padaczkę (ogniskowa, miokloniczna), stan padaczkowy, opóźnienia w rozwoju, regresję czynności psychoruchowych, neuropatię aksonalną czuciowo-ruchową, miopatię, ataksj ę móżdżkową, oftalmoplegię lub powikłaną migren ę z aurą w okolicy potylicznej. Badania mutacji POLG należy prowadzić zgodnie z obowiązującą obecnie praktyką kliniczną dotyczącą oceny diagnostycznej tego typu zaburzeń (patrz punkt 4.3).
Dzieci i młodzież W rzadkich przypadkach u dzieci i młodzieży przyjmujących walproinian magnezu obserwowano ciężkie, zagrażające życiu uszkodzenie wątroby lub trzustki - szczególnie wówczas, gdy był on stosowany jednocześnie z innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Najbardziej narażone były niemowlęta i dzieci w wieku poniżej 3 lat z napadami padaczkowymi, a zwłaszcza pacjenci, u których jednocześnie występowało uszkodzenie mózgu, opóźnienie rozwoju i (lub) dziedziczne choroby metaboliczne. W tych grupach pacjentów produkt Dipromal nale ży stosować bardzo ostrożnie, w monoterapii. Częstość występowania uszkodzeń wątroby zmniejsza się znacznie u pacjentów ze starszych grup wiekowych (zwłaszcza po ukończeniu 10 lat). Większości przypadków uszkodzenia wątroby obserwowano w ciągu pierwszych 6 miesięcy leczenia (zwłaszcza pomiędzy 2. a 12. tygodniem) i najczęściej były one związane ze stosowaniem dodatkowych leków przeciwpadaczkowych. Nieswoiste objawy kliniczne, takie jak utrata apetytu, wymioty, ból w nadbrzuszu, złe samopoczucie, zwi ększenie częstości napadów padaczki, krwawienia z nosa, obrzęk umiejscowiony lub uogólniony różnego rodzaju, letarg mogą poprzedzać wystąpienie ciężkich lub prowadzących do zgonu uszkodzeń wątroby. W razie wystąpienia takich objawów, pacjenta należy ściśle obserwować. W razie podejrzenia ciężkich zaburzeń czynności wątroby lub trzustki stosowanie produktu Dipromal nal eży natychmiast przerwać. Za kryteria przerwania leczenia można uważać: trzykrotne zwiększenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) lub alaninowej (AlAT), nieprawidłowo długi czas protrombinowy, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej i stężenia bilirubiny, zmiany stężenia białka w osoczu. U noworodków walproinian magnezu można stosować jako lek pierwszego rzutu tylko w wyjątkow ych przypadkach, z dużą ostrożnością i po starannym rozważeniu stosunku ryzyka do korzyści. O ile to tylko możliwe, należy stosować go w monoterapii.
Zaleca się, by u dzieci stosujących produkt Dipromal przeprowadzać następujące badania laboratoryjne: − pr zed rozpoczęciem leczenia: pełna morfologi a krwi (w tym oznaczenie liczby płytek krwi), oznaczenie parametrów układu krzepnięcia (czas tromboplastynowy, stężenie fibrynogenu), aktywności amylazy w surowicy, AspAT, AlAT, fosfatazy zasadowej, bilirubiny całkowitej, białka, glukozy we krwi; − co miesiąc przez pierwsze sześć miesięcy leczenia, co trzy miesiące przez kolejne pół roku oraz co 4 – 6 miesięcy po 12 miesiącach leczenia: gdy nie ma zaburzeń klinicznych - pełna morfologia krwi (w tym oznaczenie liczby płytek krwi) i oznac zenie aktywności amin otransferaz wątrobowych, a co drugie badanie również testy układu krzepnięcia (patrz powyżej).
Z taką samą częstością, jak badania laboratoryjne, należy również oceniać stan kliniczny pacjenta. Zaleca się także , aby w okresie pomiędzy badaniami laboratoryjnymi rodzice/opiekunowie pozostawali w regularnym kontakcie telefonicznym z lekarzem prowadzącym, co umożliwia wczesne rozpoznanie działania toksycznego produktu albo innych objawów klinicznych.
U młodzieży i osób dorosłych ryzyko wystąpienia ciężkich lub prowadzących do zgonu powikłań związanych ze stosowaniem produktu Dipromal jest bardzo małe. Jednak również u pacjentów z tej grupy przed rozpoczęciem leczenia należy przeprowadzić staranną ocenę stanu klinicznego oraz badania labora toryjne (takie, jak u dzieci), a w późniejszym okresie, szczególnie podczas pierwszych sześci u miesięcy, zaleca się wykonywanie badań kontrolnych w regularnych odstępach. Powinny one obejmować pełną morfologię krwi (w tym oznaczenie liczby płytek krwi), te sty czynnościowe wątroby i trzustki.
Nie należy polegać całkowicie na wynikach testów biochemicznych, ponieważ nie zawsze działania niepożądane mają związek z ich odchyleniami – duże znaczenie mają wywiad lekarski i badanie przedmiotowe pacjen ta. Należy pamiętać, że u niektórych pacjentów bez objawów zaburzeń czynności wątroby może występować przejściowe zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, szczególnie w początkowym okresie leczenia.
Hiperamonemia Stosowanie produktu Dipromal może spowodować hiperamonemię. Jeśli w ystąpi apatia, senność, wymioty, zmniejszenie ciśnienia tętniczego oraz zwiększenie częstości napadów drgawek, należy oznaczyć stężenia amoniaku i kwasu walproinowego w osoczu i w razie potrzeby zmniejszyć dawkę produktu. Stężenie amoniaku należy zbadać przed rozpoczęciem leczenia u pacjentów, u których podejrzewa się obecność zaburzeń enzymatycznych cyklu mocznikowego.
Toczeń rumieniowaty W rzadkich przypadkach u pacjentów przyjmujących produkt Dipromal może dojść do reakcji układu odpornościowego, w związku z czym u pacjentów z objawami tocznia rumieniowatego lek można stosować jedynie po starannym rozważeniu ryzyka i korzyści.
Zaburzenia krzepnięcia Sporadycznie produkt Dipromal może powodować wydłużenie krwawienia i (lub) małopłytkowość, szczególnie podczas stosowania dużych dawek. Z tego powodu, jeśli u pacjenta przyjmującego produkt wystąpi niespodziewane krwawienie z błon śluzowych lub zwiększona skłonność do powstawania krwiaków, należy wykonać badania układu krzepnięcia . Szczególnie starannie należy obserwować pacjentów ze znacznym wydłużeniem czasu tromboplastynowego i z innymi zmian ami parametrów laboratoryjnych, takimi jak zmniejszenie stężenia fibrynogenu lub stężeń czynników krzepnięcia (głównie czynnika VIII) albo zwiększeniem stężenia bilirubiny czy aktywności enzymów wątrobowych. Zaleca się, by przed zabiegami chirurgicznymi lub stomatologicznymi oznaczać liczbę płytek krwi, czas tromboplastynowy, czas krwawienia i stężenie fibrynogenu.
Uszkodzenie szpiku kostnego Należy ściśle obserwować pacjentów, u których w przeszłości wystąpiło uszkodzenie szpiku kostnego.
Zaburzenia czynności nerek U pacjentów z niewydolnością nerek może dojść do zwiększenia stężenia wolnego kwasu walproinowego w osoczu, w związku z czym konieczne może być odpowiednie zmniejszenie dawki produktu.
Zaprzestanie stosowania produktu Zarówno odstawianie produktu Dipromal, jak i zamianę tego produktu na inny lek przeciwpadaczkowy należy przeprowadzać ostrożnie i stopniowo. Nagłe zmiany mogą powodować gwałto wne zwiększenie częstości ataków padaczki.
Wpływ na replikacje HIV Wyniki niektórych badań in vitro wskazują, że walproinian może pobudzać replikację HIV (nie wiadomo, czy ma to znaczenie kliniczne).
Leki z grupy karbapenemów Nie zaleca się j ednoczesnego stosowania kwasu walproinowego, walproinianu magnezu lub walproinianu sodu z lekami z grupy karbapenemów (patrz punkt 4.5).
Myśli i zachowania samobójcze U pacjentów, u których stosowano leki przeciwpadaczkowe w różnych wskazaniach, odnotowano przypadki myśli i zachowań samobójczych. Metaanaliza randomizowanych, kontrolowanych placebo badań leków przeciwpadaczkowych również wskazuje na niewielkie zwiększenie ryzyka myśli i zachowań samobójczych. Nie jest znany mechanizm powstawania tego ryzyka, a dostępne dane nie wykluczają możliwości, że zwiększone ryzyko występuje także podczas stosowania walproinianu magnezu. W związku z tym należy uważnie obserwować, czy u pacjenta nie występują oznaki myśli i zachowań samobójczych i w razie konieczności r ozważyć zastosowanie odpowiedniego leczenia. Pacjentów
(oraz ich opiekunów) należy poinformować, że w razie wystąpienia oznak myśli lub zachowań samobójczych należy poradzić się lekarza.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Jednoc zesne stosowanie walproinianu magnezu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi może mieć wpływ na ich stężenia w osoczu. Leki przeciwpadaczkowe indukujące enzymy, takie jak fenobarbital, fenytoina czy karbamazepina, mogą zwiększać wydalanie w alproin ianu, a więc również zmniejszać jego działanie. Jednoczesne stosowanie leków indukujących enzymy może również zwiększać ryzyko hiperamonemii i działania toksycznego na wątrobę. Walproinian magnezu zwiększa stężenie fenobarbitalu w surowicy, nasilając jego działanie na ośrodkowy układ nerwowy, co może objawiać się ciężkim działaniem sedatywnym. W razie wystąpienia objawów takiego działania w trakcie jednoczesnego stosowania fenobarbitalu lub prymidonu (który jest częściowo metabolizowany do fenobarbitalu) z produktem Dipromal, należy zmniejszyć ich dawki. Pod wpływem podania walproinianu magnezu (lub zwiększenia jego dawki) stężenie wolnej fenytoiny w surowicy może się zwiększyć, natomiast całkowite stężenie fenytoiny – zmniejszyć (zmiany te zwykle nie mają z naczenia klinicznego). Produkty lecznicze wywierające działanie hepatotoksyczne oraz alkohol mogą nasilać hepatotoksyczne działanie walproinianu. W trakcie jednoczesnego stosowania walproinianu magnezu z litem należy regularnie kontrolować stężeni a obu tych substancji w osoczu. Walpr oinian magnezu może nasilać działanie leków zmniejszających krzepliwość krwi (kwas acetylosalicylowy i jego pochodne, doustne leki przeciwzakrzepowe), zwiększając skłonność do krwawień. Ponadto, kwas acetylosalicylowy zmniejsza wiązanie kwasu walproinowego z białkami osocza. W przypadku stosowania tych leków jednocześnie należy regularnie kontrolować parametry krzepnięcia krwi. U pacjentów z gorączką lub stanami bólowymi należy unikać jednoczesnego stosowania kwasu acetylosalicylowego i produktu Dipromal - dotyczy to szczególnie niemowląt i małych dzieci. Meflochina przyspiesza metabolizm kwasu walproinowego i może zmniejszać przeciwpadaczkowe działanie produktu Dipromal. Cymet ydyna, fluoksetyna i erytromycyna mogą zwiększać stężenie kwasu walproinowego w osoczu. Zgłaszano przypadki zmniejszenia stężenia kwasu walproinowego w osoczu pacjentów, u których był on stosowany jednocześnie z lekami z grupy karbapenemów (stężenie kwasu walproinowego zmniejszało się o 60-100% w ciągu około 2 dób). Ponieważ zmniejszenie występuje szybko i jest znaczne, nie uważa się, by u pacjentów w stanie ustabilizowanym za pomoc ą kwasu walproinowego można było stosować jednocześnie leki z grupy karbapenemów, w związku z czym należy unikać stosowania tych leków razem (patrz punkt 4.4). Kwas walproinowy może powodować zwiększenie stężenia 10,11-epoksydu karbamazepiny do wartości toksycznych, pozostawiając stężenie karbamazepiny w zakresie dawek terapeutycznych. Walproinian magnezu hamuje metabolizm nimodypiny (może znacznie zwiększać jej stężenie w surowicy) i lamotryginy (należy odpowiednio dostosować jej dawkę, gdy stosowana jest jednocześnie z produktem Dipromal). Wydaje się również, że jednoczesne stosowanie walproinianu z lamotryginą zwiększa ryzyko wystąpienia reakcji skórnych. Kwas walproinowy może zwiększać stężenie zydowudyny w osoczu, zwiększając ryzyko wystąpienia jej działania toksycznego. Zaburza również metabolizm i wiązanie z białkami osocza innych substancji czynnych (np. kodeiny). Może też zwiększać stężenie etosuksymidu w osoczu, zwiększając ryzyko wystąpienia działań niepożądanych (w trakcie jednoczesnego stosowania z produktem Dipromal należy kontrolować stężenie etosuksymidu w osoczu). Felbamat zwiększa stężenie wolnego kwasu walproinowego w surowicy o około 18% w sposób liniowy, zależny od dawki. Natomiast walproinian może zwiększać stężenie felbamatu o około 50%. Działanie hamujące na ośrodkowy układ nerwowy takich leków, jak barbiturany, benzodiazepiny (np. diazepam, lorazepam), leki neuroleptyczne i przeciwdepresyjne może ulec nasileniu w wyniku jednoczesnego stosowania z produktem Dipromal.
W trakcie stosowania produktu Dipromal badania na obecność ciał ketonowych mogą dawać wyniki fałszywie dodatnie, ponieważ walproinian jest częściowo metabolizowany do związków ketonowych. Należy o tym pamiętać, jeśli u pacjenta z cukrzycą przyjmującego produkt podejrzewa się kwasicę ketonową. Walproinian nie wykazuje działania indukującego enzymy, w związku z czym nie zmniejsza działania hormonalnych środków antykoncepcyjnych.
4.6 Wpływ na płodność, ciąż ę i laktację
Walproinian jest przeciwwskazany w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej podczas ciąży. Walproinian jest przeciwwskazany w leczeniu padaczki w czasie ciąży, chyba że nie ma odpowiedniej alternatywy. Walproinian jest przeciwwskazany do stosowania u kobiet w wieku rozrodczym, chyba że spełnione są warunki programu zapobiegania ciąży (patrz punkty 4.3 oraz 4.4).
Teratogenność i wpływ na rozwój
Ryzyko narażenia ciąży związane z walproinianem Zarówno monoterapia, jak i politerapia walproinianem podczas ciąży są związane z nieprawidłowościami występującymi u dziecka. Dostępne dane wskazują, że terapia wielolekowa zawierająca walproinian jest związana z większym ryzykiem wad wrodzonych niż monoterapia walproinianem.
Wady wrodzone Dane uzyskane z metaanalizy (włączając rejestry i badania kohortowe) wykazały wrodzone wady rozwojowe u 10,73% dzieci kobiet z padaczką, stosujących monoterapię walproinianem w czasie ciąży (95% przedział ufności: 8,16 -13,29) - oznacza to większe ryzyko ciężkich wad rozwojowych niż dla populacji ogólnej, w której takie ryzyko wynosi około 2-3%. Ryzyko jest zależne od dawki, ale nie udało się ustalić dawki progowej, poniżej której ryzyko to nie występuje.
Dostępne dane wskazują na zwiększoną częstość występowania łagodnych i ciężkich wad rozwojowych. Do ich najczęstszych rodzajów należą wady cewy nerwowej, dysmorfizm twarzy, rozszczep wargi i podniebienia, kraniostenoza, wady serca, nerek i układu moczowo-płciowego, wady kończyn (w tym dwustronna aplazja kości promieniowej) i wielorakie nieprawidłowości dotyczące różnych układów organizmu.
Zaburzenia rozwojowe Dane wykazały, że narażenie na walproinian w życiu płodowym może mieć niepożądane działanie na psychiczny i fizyczny rozwój dziecka. Ryzyko wydaje się zależne od dawki, ale na podstawie dostępnych danych nie można ustalić dawki progowej, poniżej której ryzyko nie występuje. Niepewny jest także dokładny ciążowy okres zagrożenia tymi skutkami i nie można wykluczyć ryzyka przez cały okres ciąży.
Badania dzieci przedszkolnych, które w okresie życia płodowego były narażone na walproinian, wykazały u maksymalnie 30-40% z nich opóźnienia we wczesnym okresie rozwoju, takie jak późniejsze rozpoczynanie mówienia i chodzenia, mniejsze zdolności intelektualne, słabe zdolności językowe (mówienie i rozumienie) oraz zaburzenia pamięci.
Iloraz inteligencji (IQ, ang. intelligence quotient) mierzony u dzieci w wieku szkolnym (6 lat), które w okresie życia płodowego były narażone na walproinian, był średnio o 7-10 punktów mniejszy niż u dzieci narażonych na inne leki przeciwpadaczkowe. Chociaż nie można wykluczyć roli czynników wikłających, istnieją dowody, że u dzieci narażonych na walproinian ryzyko upośledzenia intelektualnego może być niezależne od IQ matki.
Dane dotyczące długookresowych wyników są ograniczone.
Dostępne dane wskazują, że u dzieci narażonych na walproinian w życiu płodowym istnieje zwiększone w stosunku do ogólnej populacji badanej ryzyko zaburzeń autystycznych (około trzykrotne) oraz autyzmu dziecięcego (około pięciokrotne).
Ograniczone dane wskazują, że dzieci narażone na walproinian w życiu płodowym mogą być bardziej narażone na rozwój objawów deficytu uwagi/zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD, ang. attention deficit/hyperactivity disorder) niż pozostałe dzieci.
Dzieci i młodzież płci żeńskiej i kobiety w wieku rozrodczym (patrz powyżej oraz punkt 4.4)
Jeśli kobieta planuje ciążę
W przypadku wskazania: padaczka, jeśli kobieta planuje ciążę, specjalista doświadczony w leczeniu padaczki musi ponownie ocenić leczenie walproinianem oraz rozważyć alternatywne możliwości leczenia. Należy dołożyć wszelkich starań, aby przed poczęciem oraz przed przerwaniem antykoncepcji zamienić leczenie na inne odpowiednie (patrz punkt 4.4). Jeśli zmiana leczenia nie jest możliwa, kobieta powinna otrzymać dalsze porady dotyczące ryzyka stosowania walproinianu dla nienarodzonego dziecka, aby wspierać ją w świadomym podejmowaniu decyzji dotyczących planowania rodziny. W przypadku wskazania: choroba afektywna dwubiegunowa, jeśli kobieta planuje zajście w ciążę, musi skonsultować się ze specjalistą doświadczonym w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej, a leczenie walproinianem powinno zostać przerwane, a jeśli istnieje taka potrzeba - zamienione na alternatywne, przed poczęciem oraz przed przerwaniem stosowania antykoncepcji.
Kobiety ciężarne Walproinian w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej jest przeciwwskazany w ciąży. Walproinian w leczeniu padaczki jest przeciwwskazany w ciąży, chyba że nie ma odpowiedniego alternatywnego leczenia (patrz punkty 4.3 oraz 4.4).
Jeśli kobieta stosująca walproinian zajdzie w ciążę, musi zostać natychmiast skierowana do specjalisty, aby rozważyć alternatywne możliwości leczenia. W czasie ciąży napady toniczno- kloniczne i stany padaczkowe z niedotlenieniem występujące u matki mogą nieść ze sobą szczególne ryzyko śmierci dla matki i nienarodzonego dziecka.
Jeśli, pomimo znanych zagrożeń wynikających ze stosowania walproinianu w ciąży i po dokładnym rozważeniu alternatywnego leczenia, w wyjątkowych okolicznościach kobieta w ciąży musi otrzymać walproinian w leczeniu epilepsji, zaleca się aby: • stosować najniższą skuteczną dawkę, a dawkę dobową walproinianu podzielić na kilka małych dawek przyjmowanych w ciągu całego dnia. Korzystniejsze może być zastosowanie postaci o przedłużonym uwalnianiu, gdyż pozwalają uniknąć wystąpienia wysokich stężeń w osoczu (patrz punkt 4.2).
Wszystkie pacjentki w ciąży stosujące walproinian oraz ich partnerzy powinni zostać skierowani do specjalisty mającego doświadczenie w postępowaniu w przypadku wad wrodzonych, aby ocenić i uzyskać poradę dotyczącą narażonej ciąży. Należy wdrożyć specjalistyczny monitoring prenatalny, w celu wykrycia ewentualnego wystąpienia wad cewy nerwowej lub innych wad. Suplementacja kwasem foliowym przed ciążą może zmniejszyć ryzyko wad cewy nerwowej, które mogą wystąpić w każdej ciąży. Jednakże dostępne dowody nie wskazują, by zapobiegało to wadom wrodzonym płodu lub wadom rozwojowym związanym z ekspozycją na walproinian.
Nara żenie w życiu płodowym na działanie walproinianu może powodować wady rozwojowe oka [w tym szczelina oka (colobomy), ma łoocze], występujące raze m z innymi wadami wrodzonymi. Wymienione wady rozwojowe oka mogą wp ływa ć na widzenie.
Ryzyko u noworodka
Bardzo rzadko zgłaszano przypadki zespołu krwotocznego u noworodków, których matki przyjmowały walproinian w czasie ciąży. Zespół krwotoczny jest związany z małopłytkowością, hipofibrynogenemią i (lub) z obniżeniem innych czynników krzepnięcia. Zgłaszano również afibrynogenemię, która może być śmiertelna. Jednakże, zespół ten trzeba odróżnić od zmniejszenia czynników witaminy K indukowanego fenobarbitalem oraz induktorami enzymatycznymi. Z tych powodów należy oznaczyć u noworodków liczbę płytek krwi, stężenie fibrynogenu w osoczu, wykonać testy krzepnięcia i oznaczyć czynniki krzepnięcia krwi.
Zgłaszano przypadki hipoglikemii u noworodków, których matki przyjmowały walproinian w trzecim trymestrze ciąży.
Zgł aszano przypadki niedoczynności tarczycy u noworodków, których matki przyjmowały walproinian w czasie ciąży.
Objawy odstawienia (takie jak, w szczególności, pobudzenie, drażliwość, nadpobudliwość, drżenie, hiperkinezja, zaburzenia napięcia mięśniowego, drżenia, drgawki oraz zaburzenia karmie nia) mogą wystąpić u noworodków, których matki przyjmowały walproinian w ostatnim trymestrze ciąży.
Karmienie piersią Walproinian przenika do mleka kobiecego w zakresie od 1 do 10% stężenia w surowicy. U noworodków/niemowląt karmionych piersią przez leczące się matki wykazano zaburzenia hematologiczne (patrz punkt 4.8). Należy zdecydować o przerwaniu karmienia piersią lub o przerwaniu/wstrzymaniu leczenia produktem Dipromal, biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka oraz korzyści z leczenia dla pacjentki.
Płodność U kobiet stosujących walproinian zgłaszano brak miesiączki, policystyczne jajniki i podwyższony poziom testosteronu (patrz punkt 4.8). Przyjmowanie walproinianu może również zaburzać płodność u mężczyzn (patrz punkt 4.8). Opisy przypadków wskazują, że zaburzenia płodności przemijają po zaprzestaniu leczenia.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Pacje nci przyjmujący produkt Dipromal nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn, ponieważ walproinian magnezu może zaburzać czas reakcji. Również pacjenci, u których padaczka nie jest skutecznie leczona, nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Najczęstszymi działaniami niepożądanymi związanymi ze stosowaniem walproinianu są zaburzenia przewodu pokarmowego (występują u około 20% pacjentów). Ciężkie uszkodzenia wątroby, mogące prowadzić nawet do zgonu, występują głównie u dzieci przyjmujących walproinian w dużych dawkach albo w skojarzeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi. Częstość wys tępowania przedstawionych poniżej działań niepożądanych określono w następujący sposób: bardzo często (≥1/10 ); często (≥1/100 do <1/10); niezbyt często (≥1/1 000 do <1/100); rzadko (≥1/10 000 do <1/1 000); bardzo rzadko (<1/10 000) w tym pojedyncze przypadki, nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych).
Klasyfikacja układów i narządów MedDRA Częstość występowania Działania niepożądane Zaburzenia krwi i układu chłonnego Często małopłytkowość, leukopenia Bardzo rzadko zaburzenia szpiku kostnego, limfopenia, neutropenia, pancytopenia, niedokrwistość
Zaburzenia układu immunologicznego Rzadko reakcje alergiczne (patrz również: „Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej”) Zaburzenia endokrynologiczne Rzadko hiperandrogenizm Zaburzenia metabolizmu i odżywiania Często hiperamonemia, zwiększenie lub zmniejszenie łaknienia Rzadko hiperinsulinemia, obrzęk, otyłość Zaburzenia psychiczne Rzadko drażliwość, urojenia, splątanie Zaburzenia układu nerwowego Często senność, drżenie, parestezje Niezbyt często przejściowa śpiączka, w niektórych przypadkach ze zwiększeniem częstości występowania drgawek Rzadko ból głowy, nadmierna aktywność, spastyczność, ataksja, stupor, diplopia Bardzo rzadko encefalopatia* 1 , otępienie związane z zanikiem mózgu, (odwracalny) zespół parkinsonowski Nieznana uspokojenie, zaburzenia pozapiramidowe Zaburzenia ucha i błędnika Bardzo rzadko upośledzenie słuchu, szumy uszne Zaburzenia naczyniowe Niezbyt często krwotok Rzadko zapalenie naczyń Zaburzenia żołądka i jelit Bardzo często ból, nudności, wymioty Rzadko biegunka, zapalenie trzustki, nadmierne wydzielanie śliny Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych Rzadko ciężkie uszkodzenie wątroby* 2
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej Często przejściowa utrata włosów, zmniejszenie ich pigmentacji i zwijanie się, zaburzenia paznokci i łożyska paznokcia Rzadko wysypka, rumień wielopostaciowy Bardzo rzadko zespół Stevensa-Johnsona, zespół Lyella
Zaburzenia mięśniowo- szkieletowe i tkanki łącznej Rzadko toczeń rumieniowaty Nieznana zmniejszenie gęstości masy kostnej, osteopenia, osteoporoza i złamania u pacjentów leczonych długotrwale produktem Dipromal. Nie wiadomo, jaki jest mechanizm, poprzez który Dipromal zmienia metabolizm kości. Zaburzenia nerek i dróg moczowych Bardzo rzadko zespół Fanconiego, moczenie się u dzieci Zaburzenia układu rozrodczego i piersi Często brak miesiączki Rzadko zespół policystycznych jajników Wady wrodzone, choroby rodzinne i genetyczne Bardzo często wrodzone wady rozwojowe i zaburzenia rozwojowe (patrz punkt 4.4 oraz punkt 4.6) Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania Rzadko hipotermia Badania diagnostyczne Często zwiększenie lub zmniejszenie masy ciała, zmiany wyników testów czynnościowych wątroby Rzadko małe stężenia białka wiążącego insulinopodobny czynnik wzrostowy typu I
Bardzo rzadko zmniejszenie stężenia fibrynogenu i (lub) czynnika VIII, upośledzenie agregacji płytek, wydłużenie czasu krwawienia, nieprawidłowe wyniki badań czynności tarczycy (nie wiadomo, czy mają znaczenie kliniczne)
* W rzadkich przypadkach, w krótkim czasie po stosowaniu produktu zawierającego kwas walproinowy, występowała encefalopatia o nieznanej patogenezie, która ustępowała po odstawieniu produktu. W kilku przypadkach opisano zwiększenie stężenia amoniaku we krwi, a u pacjentów przyjmujących jednocześnie fenobarbital, również zwiększenie stężeń fenobarbitalu we krwi. W pojedynczych przypadkach, szczególnie u pacjentów przyjmujących kwas walproinowy w dużych dawkach albo w skojarzeniu z innymi lekami przeciwpadaczkowymi, stwierdzano przewlekłą encefalopatię. Było to związane z objawami neurologicznymi oraz zaburzeniami wyższych czynności kory mózgowej. Dotychczas nie wyjaśniono dokładnie etiologii takich zaburzeń. * 2
działania przeciwpadaczkowego (charakteryzujące się nawrotem lub zwiększeniem częstości ataków padaczkowych), uczucie osłabienia fizycznego, utrata apetytu, nudności lub powtarzające się wymioty, niejasnego pochodzenia bóle w nadbrzuszu, uogólnione lub zlokalizowane obrzęki, apatia, zaburzenia świadomości ze splątaniem, pobudzenie i zaburzenia ruchowe. W bardzo rzadkich przypadkach obserwowano uszkodzenie trzustki z podobnymi objawami klinicznymi. Dzieci i niemowlęta wymagają ścisłej kontroli i obserwacji tych objawów klinicznych. Jeśli wymienione wyżej objawy są uporczywe lub ciężkie, oprócz starannej oceny stanu klinicznego pacjenta należy przeprowadzić odpowiednie badania laboratoryjne (patrz punkt 4.4).
Dzieci i młodzież: Profil bezpieczeństwa walproinianu wśród dzieci i młodzieży jest porównywalny do dorosłych , ale niektóre działania niepożądane są cięższe albo występują głównie u dzieci i młodzieży. Istnieje szczególne ryzyko ciężkiego uszkodzenia wątroby u niemowląt i małych dzieci, w szczególności poniżej 3 roku życia. Małe dzieci są także szczególnie narażone na zapalenie trzustki. Ryzyko zmniejsza się wraz z wiekiem dziecka (patrz punkt 4.4). Zaburzenia psychiczne takie jak: agresja, pobudzenie, zaburzenia koncentracji, nieprawidłowe zachowanie, nadpobudliwość psychomotoryczna i problemy z uczeniem się są głównie obserwo wane w przypadku dzieci i młodzieży.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane poprzez Departament Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, PL-02 222 Warszawa tel.: + 48 22 49 21 301 faks: + 48 22 49 21 309 strona internetowa : https://smz.ezdrowie.gov.pl Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
W razie przedawkowania należy rozważyć możliwość zażycia kilku leków, np. w wyniku próby samobójczej. Po przedawkowaniu produktu mogą wystąpić następujące objawy: nadmierna senność, blok serca, głęboka śpiączka, miastenia i osłabienie lub zanik odruchów, niedociśnienie, zwężenie źrenic, zaburzenia krążenia i oddechowe, obrzęk mózgu, kwasica metaboliczna, hipokalcemia i hipernatremia. Zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, duże stężenie walproinianu w surowicy może spowodować równi eż takie reakcje neurologiczne, jak zwiększona skłonność do napadów i zmiany zachowania.
Postępowanie w razie przedawkowania obejmuje: − prowokowanie wymiotów (u pacjenta przytomnego), płukanie żołądka, podanie węgla aktywnego - w okresie 30 minut po spożyciu leku; − monito row anie stanu pacjenta ze szczególnym uwzględnieniem diurezy; − w razie konieczności leczenie objawowe, wymuszoną diurezę i hemodializę (dializa otrzewnowa jest mało skuteczna). Nie jest znane swoiste antidotum. Brak dostatecznych danych dotyczących skutecznośc i perfuzji z węglem aktywnym lub całkowitego zastąpienia osocza (plazmaferezy) oraz przetoczeń krwi (transfuzji). Dlatego zaleca się, szczególnie u dzieci, hospitalizację bez specjalnych technik detoksykacyjnych, ale z monitorowaniem stężenia leku w osoczu.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: leki przeciwdrgawkowe, pochodne kwasów tłuszczowych, kod ATC: N03A G01.
Walproinian magnezu (sól magnezowa kwasu walproinowego) jest substancją o działaniu przeciwdrgawkowym. Mechanizm tego działania nie jest w pełni poznany, jednak przypuszcza się, że polega na zwiększaniu stężenia kwasu gama-aminomasłowego (GABA) w mózgu. Hamuje szerzenie się patologicznych wyładowań w obrębie mózgu, nie wpływa jednak bezpośrednio na czynność ogniska padaczkowego.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Walproinian szybko i całkowicie wchłania się z przewodu pokarmowego, przy czym obecność pokarmu zmniejsza nieznacznie szybkość tego procesu. Szybkość wchłaniania walproinianu magnezu jest nieco mniejsza niż walproinianu sodu. Maksymalne stężenie we krwi osiąga 1 do 4 godzin od podania doustnego. Wiązanie z białkami osocza wynosi od 80 do 90% i jest zależne od stężenia walproinianu we krwi. Walproinian metabolizowany jest w wątrobie i wydalany głównie w formie metabolitów z moczem, a w niewielkich ilościach również z kałem i powietrzem wydechowym. Przenika przez barierę krew- mózg, barierę łożyskową i w niewielkich ilościach dostaje się do mleka matek karmiących piersią. Okres półtr wania wynosi od 8 do 22 godzin, przy czym jest krótszy u pacjentów przyjmujących jednocześnie leki indukujące enzymy mikrosomalne, w tym również niektóre leki przeciwpadaczkowe (m. in. karbamazepina, fenytoina, fenobarbital). Terapeutyczne stężenie walproinianu w surowicy wynosi od 40 do 100 μg/ml (od 280 do 700 μmol/l). Dzieci i młodzie ż powyżej 10 roku życia mają p orównywalny klirens walproinianu do klirensu stwierdzonego u dorosłych. U dzieci poniżej 10 roku życia klirens ogólnoustrojowy wal proinianu zmienia się wraz z wiekiem. U noworodków i niemowląt do 2 miesiąca życia klirens walproinianu jest zmniejszony w porównaniu z dorosłymi i jest najmniejszy bezpośrednio po narodzinach. W przeglądzie literatury naukowej okres półtrwania walproinianu u niemowląt w wieku poniżej 2 miesi ęcy wykazał znaczną zmienność w zakresie od 1 do 67 godzin. U dzieci w wieku od 2 do 10 lat klirens walproinianu jest o 50% większy niż u dorosłych.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
W badaniach toksyczności po podaniu wielokrotnym u dorosłych szczurów i psów po podaniu doustnym dawek wynoszących odpowiednio 1250 mg/kg mc./dobę i 150 mg/kg mc./dobę notowano zwyrodnienia lub zanik jąder lub nieprawidłowo ści w spermatogenezie oraz zmniejszenie masy jąder. U m łodych szczurów obserwowano zmniejszenie masy jąder jedynie po dawkach przekraczających maksymalną tolerowaną dawk ę (od 240 mg/kg mc./dobę dootrzewnowo lub dożylnie) i bez
zwi ązanych z tym zmian histopatologicznych. Po podaniu w dawkach tolerowanych (do 90 mg/kg mc./dobę) nie stwierdzono wpływu na narządy rozrodcze samców. Na podstawie tych danych młode zwierzęta nie zostały uznane za bardziej podatne na zmiany w jądrach niż osobniki dorosłe. Znaczenie wyników badań dotyczących j ąder w populacji dzieci i młodzieży jest nieznane. W badaniu płodności u szczurów walproinian w dawkach do 350 mg/kg mc/dobę nie wywierał wpływu na płodność samców. Jednakże niepłodność męska została rozpoznana jako działanie niepożądane u ludzi (patrz punkty 4.6 i 4.8).
Toksyczność przewlekła W badaniach toksyczności przewlekłej u szczurów i u psów obserwowano zanik jąder, zwyrodnienie nasieniowodu i niedostateczną spermatogenezę oraz zmiany w płucach i w gruczole krokowym. W badaniach przeprowadzonych na myszach, szczurach i królikach stwierdzono, że kwas walproinowy ma działanie teratogenne. Testy mutagenności dały wyniki ujemne. Badania długoterminowe prowadzono na szczurach i myszach. W bardzo wysokich dawkach, zwiększała się częstość występowania podskórnego włókniakomięsaka u samców szczurów.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Rdzeń tabletki: Skrobia ziemniaczana Celuloza mikrokrystaliczna Krospowidon Talk Magnezu stearynian Otoczka: Acetylocelulozy ftalan Makrogol 6000 Glikol propylenowy
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważn ości
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywa ć w temperaturze poniżej 25 o C. Przechowywać w oryginalnym opakowaniu.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Blistry z folii Aluminium/PVC w tekturowym pudełku.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowaniaBez szczególnych wymagań.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTUBausch Health Ireland Limited Citywest Business Campus Dublin 24, D24PPT3 Irlandia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr 1418 Pozwolenie nr R/1671
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA JEGO PRZEDŁUŻENIAData wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu o numerze 1418: 09.12.1985 r. Dat a wydania pozwolenia nr R/1671: 06.04.1990 r. Dat a wydania ostatniej decyzji przedłużającej ważność pozwolenia nr R/1671: 30.06.2009 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO20.12.2021