Podstawowym źródłem produkcji łez jest umiejscowiony w przednio-górnym kącie oczodołu gruczoł łzowy, dzielący się na część górną (oczodołową) i dolną (powiekową). Wspomagają go gruczoły łzowe dodatkowe Wolfringa i Krausego. Najbardziej zewnętrzna warstwa filmu łzowego - lipidowa, zapobiegająca parowaniu łez pochodzi natomiast z gruczołów Meiboma oraz Zeissa
Budowa i skład filmu łzowego
Film łzowy pełni najważniejszą role w funkcjonowaniu aparatu ochronnego oka. Jego najbardziej zewnętrzną część stanowi warstwa lipidowa, składająca się z estrów, wolnych kwasów tłuszczowych i trójglicerydów. Środkowa warstwa, stanowiąca aż 98 % grubości filmu łzowego zbudowana jest w ogromnej większości z wody, a także lizozym i immunoglobuliny, co zapewnia jej właściwości bakteriobójcze. Wewnętrzna warstwa śluzowa (mucynowa) stanowiąca około 0.5% grubości, szczelnie przylegając do powierzchni oka warunkuje prawidłowy kontakt filmu łzowego z rogówką i spojówką. Bardzo ważnym składnikiem łez w kontekście nawilżania powierzchni oka jest kwas hialuronowy, ponieważ jedna cząsteczka tego związku potrafi związać jednocześnie około 250 cząsteczek wody.
Funkcje łez
Dzięki ścisłemu do niej przyleganiu, łzy mają zdolność do kształtowania powierzchni rogówki, co pośrednio wpływa na jakość widzenia. Nawet niewielki ubytek w grubości filmu łzowego, z uwagi na jego wysoką zdolność do załamywania konta promieni świetlnych powoduje niekiedy znaczne pogorszenie ostrości widzenia.
Najważniejszą funkcją łez jest jednak oczyszczanie powierzchni gałki ocznej z drobnoustrojów, bakterii, kurzu i pyłu. Rolę wspomagającą odgrywa tu ruchoma spojówka, która pozwala na mechaniczne usuwanie ciał obcych, które trafią na powierzchnię rogówki. W przypadku poważnego zanieczyszczenia kanaliki łzowe nie są w stanie skutecznie odprowadzić do jamy nosowej ponadprzeciętnej ilości wyprodukowanej cieczy – wówczas jej nadmiar wraz z ciałem obcym uchodzi na zewnątrz co nazywamy łzawieniem. Dzięki odpowiedniemu składowi chemicznemu ludzkie łzy wykazują działanie antybakteryjne, przeciwgrzybiczne i przeciwwirusowe, za zwyczaj zapobiegając infekcjom w obrębie gałki ocznej.
Jako część układu optycznego oka, rogówka jest stuprocentowo przejrzysta, zatem nie może być unaczyniona. Kolejna funkcja łez, również wynikająca z ich składu chemicznego, a także faktu ścisłego przylegania do powierzchni oka polega na odżywianiu rogówki. Niedostateczna jakość bądź spadek ilości filmu łzowego prowadzą do fizycznych ubytków w powierzchni rogówki, czego konsekwencją jest poczucie dyskomfortu i pogorszenie jakości widzenia.
Potrzebuejsz skierowania na badania? Umów teleporadę.
Dalej masz pytania? Skorzystaj z porady naszego lekarza.
Skontaktuj się z lekarzem
Skontaktuj się z lekarzem