W Polsce krew oddaje się honorowo, co oznacza, że jej dawcy nie otrzymują wynagrodzenia.
Okazuje się jednak, że składniki krwi mogą być odsprzedawane firmom farmaceutycznym czy szpitalom. Tylko w 2022 roku Ministerstwo Zdrowia zarobiło w ten sposób 191 mln zł - informuje ekonomista Rafał Mundry.
Każdy kandydat na dawcę krwi musi wypełnić formularz dotyczący jego stanu zdrowia (aby przebadać się umów specjalistyczną wizytę) Oprócz pytań o przebyte choroby czy odbyte w ostatnim czasie podróże do egzotycznych krajów w kwestionariuszu znajduje się także klauzula dotycząca przekazania pobranej krwi lub jej składników za opłatą szpitalom lub firmom farmaceutycznym:
“Wyrażam zgodę, aby pobrana ode mnie krew i jej składniki zostały wydane za opłatą do podmiotów leczniczych z przeznaczeniem do celów klinicznych, zgodnie z art. 19.1 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. 2014 poz. 332 i Dz. U. 2016 poz. 823)”.
“Wyrażam zgodę, aby osocze, uzyskane z pobranej ode mnie krwi pełnej lub pobrane ode mnie metodą aferezy, w przypadku niewykorzystania go do celów klinicznych, zostało wydane za opłatą do wytwórni farmaceutycznych, jako surowiec do wytwarzania leków”.
Taką zgodę każdy kandydat na dawcę może, ale nie musi wyrazić.
Z pytaniem, za ile i jakich ilościach krew i jej składniki są odsprzedawane, zwrócił się do Ministerstwa Zdrowia ekonomista Rafał Mundry.
“Jeśli krew i/lub jej składniki były sprzedawane w latach 2019-2023 to w jakich ilościach? Jaką kwotę w/w sprzedaż (wydanie za opłatą) pozyskano? Czy te środki trafiają do budżetu państwa, Ministerstwa Zdrowia czy regionalnych centrów krwiodawstwa? Na co wykorzystywane są te środki?” - zapytał Mundry.
W odpowiedzi resort poinformował, że w ubiegłym roku do wytwórni farmaceutycznych trafiło 296 tys. litrów osocza za kwotę 190,6 mln zł. W 2021 roku MZ przekazało 271,9 tys. litrów osocza, co stanowiło przychód prawie 161 mln zł. Z kolei w latach 2019-2020 zarobiło w ten sposób odpowiednio 137 i 92 mln zł.
Ekonomista - za Ministerstwem Zdrowia - podkreślił, że nie jest to sprzedaż osocza, a jedynie "wydanie za opłatą" nadwyżek.
“Środki finansowe pochodzące z wydania osocza za opłatą mają na celu przede wszystkim pokrycie kosztów, które centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa ponoszą w związku z pobieraniem, preparatyką, badaniem, przechowywaniem i przygotowywaniem krwi i jej składników do wydania. Ponadto środki uzyskane ze sprzedaży nadwyżek osocza do wytwórni farmaceutycznych stanowią dodatkowe dofinansowanie bieżącej działalności RCKiK w tym na zakupy inwestycyjne" - napisał resort w odpowiedzi na pytania Rafała Mundrego.
Mundry poinformował także, że w tym roku najlepszą ofertę zaproponowała włoska firma farmaceutyczna - 176,44 euro za litr osocza.
“W Polsce pozyskuje się 1,3 mln jednostek osocza krwi od krwiodawców. 18% idzie do pacjentów. 82% to nadwyżka, idzie na handel” - podsumował ekonomista.
Dalej masz pytania? Skorzystaj z porady naszego lekarza.
Skontaktuj się z lekarzem
Skontaktuj się z lekarzem