Z pomocą specjalnego płynu badacze z Yale University (USA) przywrócili do życia niektóre komórki i narządy nieżyjącej od godziny świni. Podobna technika mogłaby pomagać m.in. w przechowywaniu organów do przeszczepów czy ratowaniu ludzi po udarach lub zawałach.
Jak tłumaczą eksperci z Yale School of Medicine, w ciągu minut od ustania krążenia, w ciele dochodzi do kaskady biochemicznych reakcji, które niszczą komórki i tkanki.
Okazuje się, że permanentne uszkodzenia nie muszą zachodzić tak szybko. Badacze opracowali specjalny, chroniący komórki płyn, który opóźnia nieodwracalne reakcje.
– Nie wszystkie komórki umierają równie szybko, w przypadku niektórych trwa to dłużej. To proces, w który można ingerować, zatrzymać go i przywrócić niektóre komórkowe funkcje - mówi David Andrijevic jeden z głównych autorów publikacji, która ukazała się w „Nature”.
Najnowszy eksperyment to kontynuacja wcześniejszych badań, podczas których w 2019 roku udało się przywrócić krążenie i część funkcji mózgów nieżywych wcześniej świń.
Opracowaną metodę naukowcy nazwali BrainEx.
– Po tym, jak zdołaliśmy przywrócić niektóre funkcje komórek w martwym mózgu - narządzie znanym ze szczególnej podatności na uszkodzenia spowodowane niedokrwieniem - wysunęliśmy hipotezę, że coś podobnego powinno się udać z innymi organami - tymi, które zwykle się przeszczepia - opowiada kierujący pracami Nenad Sestan.
W nowym doświadczeniu zmodyfikowaną wersję BrainEx nazwaną OrganEx badacze zastosowali do całej świni.
Z pomocą podobnego do mechanicznego płuco-serca urządzenia podali do krwiobiegu zwierzęcia ciecz, która wspierała zdrowie komórek i ograniczała stany zapalne.
Godzinę wcześniej u uśpionej świni wywołali zawał.
Naukowcy ożywili część komórek martwej od godziny świni
Sześć godzin po zabiegu z użyciem OrganEx odkryli, że niektóre kluczowe funkcje komórek są aktywne w wielu miejscach ciała zwierzęcia - w tym w sercu, wątrobie i nerkach.
Niektóre funkcje całych narządów także zostały przywrócone. Na przykład serce wykazywało aktywność elektryczną i zdolność do skurczów.
– Udało nam się także przywrócić krążenie w całym ciele. To nas zdumiało - opowiada prof. Sestan.
– Pod mikroskopem trudno było rozróżnić między zdrowym narządem i potraktowanym po śmierci przy pomocy OrganEx - podkreśla Zvonimir Vrselja, jeden z badaczy.
Podobnie jak w 2019 roku, także tym razem naukowcy wykryli pewną aktywność w mózgu świni, choć brakowało zorganizowanej aktywności, która świadczyłaby o świadomości.
Badaczy zaskoczyły jednak mimowolne, spontaniczne ruchy mięśni głowy i szyi, co wskazuje na zachowanie niektórych funkcji motorycznych.
Autorzy eksperymentu podkreślają potrzebę prowadzenia dalszych badań testujących wykryte reakcje oraz rygorystycznych analiz etycznych.
Eksperyment został zatwierdzony przez odpowiednią komisję bioetyczną.
Możliwe korzyści z takich badań trudno przecenić. Naukowcy mówią o wydłużaniu życia organów pobieranych do przeszczepów czy ratowaniu osób po zawałach lub udarach.
– Potencjalnych zastosowań tej niezwykłej technologii jest wiele. Jednak musimy zachować ścisły nadzór nad przyszłymi badaniami, szczególnie tych, które będą dotyczyły mózgu - podkreśla Stephen Latham, dyrektor Yale Interdisciplinary Center for Bioethics.
Potrzebujesz pomocy? Umów e-wizytę z naszym specjalistą.
Dalej masz pytania? Skorzystaj z porady naszego lekarza.
Skontaktuj się z lekarzem
Skontaktuj się z lekarzem